Nog tweemaal Robbedoes door... en dan is het afgelopen

16 augustus 2023 Vooruitblikken

In september verschijnt bij Dupuis een nieuw album van Robbedoes door... in het Frans. De vertaling volgt later dit jaar. Deze keer is dat het werk van Dany en Yann. Het verhaal lag een tiental jaar op de plank voor het afgewerkt raakte. Er was vooreerst onenigheid tussen de auteurs over het einde van het verhaal, dat geen happy end zal zijn. Na de komst van een nieuwe uitgeefdirecteur bij Dupuis volgde er nog een crisisvergadering om enkele inhoudelijke en vormelijke aanpassingen uit te laten voeren om het album gepubliceerd te krijgen. Onder meer het uiterlijk van zwarte personages moest bijgewerkt worden om aanstoot te vermijden. Een andere Robbedoes door... sleept al vijftien jaar aan. Het is dat van Marc Hardy en Zidrou met de titel Soumaya. Volgens een recent interview van Dany in Casemate zal dat het laatste album in de nevenreeks door telkens andere auteurs zijn. Zijn uitleg is dat uitgeverij Dupuis zich weer wil focussen op de hoofdreeks. 

Lees ook: Robbedoes door Dany en Yann in september 2023

Voor die hoofdreeks sluiten Olivier Schwartz en de scenaristen Benjamin Abitan en Sophie Guerrive eerst nog hun tweeluik af dat met De Dood van Robbedoes (deel 56, 2022) begon. Of ze ook deel 58 en verdere zullen tekenen, staat nog niet vast. Ze hadden maar een contract voor dit tweeluik. Intussen kreeg voormalig Robbedoes-tekenaar  Janry het voorstel om een nieuw verhaal van Robbedoes te tekenen. Dat moest aanvankelijk een Robbedoes door... zijn. Hij stemde toe, zolang het in de hoofdreeks zou verschijnen. Een concrete verschijning ervan is nog niet bekend. Toen was er al sprake van het uitdoven van de nevenreeks Robbedoes door...

Lees ook: Janry vastgelegd voor Robbedoes en Kwabbernoot

Twee stopzettingen voor Jocelyn Joret

Het stopzetten van Robbedoes door... had nadelige gevolgen voor andere auteurs die al begonnen of zelfs vergevorderd waren aan hun eigen project. Zo getuigde de Franse tekenaar Jocelyn Joret op 20 juni 2023 over niet één, maar twee stopgezette Robbedoes-projecten. Het eerste werd hem in 2020 door Dupuis aangeboden op scenario van Véro Cazot. Na twee proefpagina's en een dossier met voorstudies werd het project aangenomen en een tijdje later de nek omgewrongen omdat Dupuis vreesde dat oudere Robbedoes-lezers zouden afgeschrikt worden. In dat verhaal zijn Robbedoes en Kwabbernoot namelijk twee vrouwen en IJzerlijm een man, een hipster met manbun. Hieronder zie je enkele van die voorstudies en een uitgewerkte poefpagina.

In 2021 kreeg Joret een nieuwe kans voor een ander Robbedoes-project met de titel Groom Army. Het scenario van een scenarist die niet genoemd wil worden, was naar eigen erg goed en gematigder dan dat van Véro Cazot. In de zomer van 2022 werd een contract getekend voor twee albums. In mei 2023 kreeg hij te horen dat ook dit project werd afgeblazen. De reden die hij van Dupuis kreeg: de laatste Robbedoezen verkochten niet meer goed.. Joret had toen 27 geïnkte pagina's klaar, 5 of 6 in potlood en nog eens 46 pagina's die waren voorbereid als storyboardtekeningen. Hij kreeg ervoor betaald, maar alle investeringen in tijd en moeite is hij kwijt. Naar auteursrechten kan hij ook fluiten. Hij twijfelt nu of hij nog strips zal tekenen of terug de gamewereld intrekt. Op zijn Facebookpagina deelde hij uit frustratie alle geleverde werk. Hieronder vind je wat concepttekeningen, een voorstel voor de cover en de eerste pagina's van het onvoltooide eerste deel.

Onvoltooide projecten en een andere nevenreeks

Doorheen de jaren was er sprake van nog andere albums, maar het ging om voorstellen van auteurs die geen groen licht kregen van Dupuis, auteurs die er geen tijd (meer) voor hadden of het project bloedde dood nog voor het concreet genoeg werd. Een onvolledig overzicht:

  • Zo zou Jean Dufaux een verhaal schrijven voor Olivier Grenson dat aanvankelijk was bedoeld voor Sylvain Vallée. Deze laatste had er geen tijd voor, maar het uitwerken van Dufaux' ideeën nam geen vaste vorm aan.
  • Christophe Arleston had al enkele pagina's geschreven voor Didier Conrad met een verhaal dat zich zou afspelen in Venetië. Ook nadat Conrad de tekenaar van Asterix werd, liet de tekenaar weten dat hij een Robbedoes wel zag zitten. Maar dat is intussen dode letter gebleven.
  • In 2008 al werden Serge Clerc en Jean-Luc Fromental genoemd om een Robbedoes door... te tekenen. In 2011 werd dat echter het niet vertaalde concept- en artbookachtige album Spirou vers la Modernité met voorstudies, fake coverprojecten en proefplaten. 
  • Serge Louis en François Corteggiani dokterden in 2008, kort na het verschijnen van de eerste Robbedoes door..., een Robbedoes op Mars uit met een start in een stad die zou lijken op het Bulgaarse Sofia, maar uit tijdsgebrek konden ze hun voorstel niet ernstig genoeg uitwerken. Thierry Martin en Pierre Makyo hadden een gezamenlijk project dat na enkele proefpagina's werd getorpedeerd door Dupuis.
  • Stanislas Barthélémy had drie projecten, eentje dat hij zelf zou schrijven, een andere door Frank Le Gall en nog een ander door Lewis Trondheim. De titel luidde Robbedoes en de Spoken.
  • Doug Headline werkte voor Daan Jippes een voorstel uit met de titel Incognito City, een vervolg op Het Masker der Stilte. Dupuis zei nee... omdat het te dicht bij André Franquin lag. Yann had ook graag een verhaal voor Jippes geschreven, maar dat werd niet meer dan een kort verhaal.
  • Christopher Longé was in 2015 een reeks korte verhalen aan het schrijven voor tekenaars van het animatiebedrijf Pixar, zoals Bill Presing, Ted Mathot, Ronnie del Carmen en Pascal Campion. Het moesten zeven korte verhalen worden over verschillende personages in de reeks voor het digitale platform Spirou.Z voordat het tot een album kwam. Dat platform raakte echter ontbonden door technische problemen nog voor het erg gelanceerd. Na het vertrek van een verantwoordelijke die contact hield met de Amerikaanse tekenaars was het helemaal voorbij. Eén van deze verhalen was al getekend.
  • Tebo maakte in 2015 gewag van een project. Daarna niets meer over vernomen. Intussen heeft hij wel een naar verluidt erg komisch hommageverhaal gemaakt van De Smurfen.
  • Jean-Marc Krings had in 2017 een project voor IJzerlijm dat niet werd aanvaard door Dupuis. Daarnaast was er in 2011 een proefproject op scenario van Lapuss'
  • Na zijn door Lewis Trondheim geschreven Paniek op de Atlantische Oceaan zou Fabrice Parme omstreeks 2016 nog een verhaal tekenen én schrijven, maar ook dat ging niet door.

Dat Robbedoes en Kwabbernoot het moeilijk heeft om jongere lezers aan te spreken, is al jarenlang een feit. En blijkbaar halen oudere lezers hun neus op voor alle soorten vernieuwing. De spin-off De Kleine Robbe van Tome en Janry verkocht overigens al snel beter dan de hoofdreeks. De superheldenachtige spin-off Supergroom door Yoann en Fabien Vehlmann verdween na twee delen, terwijl het auteursduo de hoofdreeks uit handen werd genomen.

Vorig jaar kwam het verrassende nieuws dat Dupuis precies voor die oudere generaties van lezers een vintagecollectie voorbereidt die in 2024 moet gelanceerd worden. Deze collectie mikt nadrukkelijk op nostalgische lezers en zal What if?-verhalen presenteren zoals Robbedoes bij de Sovjets Fabrice Tarrin en Fred Neidhardt uit 2020. Uitgeefdirecteur Stéphane Beaujean sprak in oktober 2022 over "de eerste albums" in 2024. Een ervan is getekend door Elric Dufau op scenario van Clément LemoineMichaël Baril en Dufau zelf. Grafich grijpt het terug naar de Robbedoes van André Franquin in de jaren 1950 en 1960.

Lees meer: Nieuwe Robbedoes-albums in vintagecollectie vanaf 2024

Een overzicht van Robbedoes door...

De nevenreeks Robbedoes door... werd in 2006 boven de doopvont gehouden. Daaruit vloeiden andere projecten rond Robbedoes voort, waarvan enkele met bijzonder veel succes. Na verloop van tijd kwamen er afwijkingen tussen de Franse, Nederlandse en zelfs Duitse reeks wat weer deuren opende naar andere projecten. Het opdoeken van de collectie dreigt dergelijke bijvangst voortaan te neutraliseren.

  • 2006: Versteende Reuzen door Yoann en Fabien Vehlmann. Beide auteurs werden opgevist om vanaf deel 51 de hoofdreeks over te nemen. Zij hebben vijf albums gemaakt en nog eens twee albums van Supergroom.
  • 2007: Het Moeras van de Tijd door Frank Le Gall
  • 2007: Het Graf van de Rommelgems door Fabrice Tarrin en Yann. Voor het weekblad Spirou mocht Tarrin in 2012 een paar korte verhalen maken over de jeugdjaren van Kwabbernoot met zijn neef Wiebeling. Na twee korte verhalen van 3 en 6 pagina's doofde dit project met de titel La Jeunesse Héroïque de Fantasio (De Heldhaftige Jeugdjaren van Kwabbernoot) uit. Tarrin tekende later nog een ander album voor de reeks Robbedoes door...
  • 2008: Het Dagboek van een Fantast door Emile Bravo. Zowat het grootste succes in deze reeks. Het leidde naar een vervolg, het vierdelige Robbedoes: Hoop in Bange Dagen (2019-2022) dat kritisch erg goed werd onthaald.
  • 2009: Piccolo in Veldgroen door Olivier Schwartz en Yann. Robbedoes en de Tweede Wereldoorlog blijkt een goede combinatie. Ook dit album raakte meermaals uitverkocht en herdrukt en leidde naar twee vervolgdelen. Schwartz is de huidige tekenaar van de hoofdreeks.
  • 2010: Paniek op de Atlantische Oceaan door Fabrice Parme en Lewis Trondheim
  • 2013: Robbedoes door Yves Chaland. Na een paar jaar zonder Robbedoes door... publiceerde Dupuis het onvoltooide Robbedoes-verhaal van Yves Chaland uit de jaren 1980 met een achtergronddossier. Het afwijkende album verscheen op liggend formaat in harde kaft en is een buitenbeentje in de collectie, als het er feitelijk al bijhoort. Chaland en Yann koesterden na dit afgebroken project een geheel ander Robbedoes-project. Voor de vijftigste verjaardag van Robbedoes kregen ze van Dupuis groen licht voor een one-shot. Maar de nieuwe hoofdredacteur Philippe Vandooren annuleerde alles en ging voluit voor de Robbedoes van Tome & Janry. Chaland overleed in 1990. Yann recupereerde het verhaal laten voor Piccolo in Veldgroen.
  • 2014: De Luipaardvrouw door Olivier Schwartz en Yann
  • 2015: Pas op, Robbedoes! door Téhem en Pierre Makyo & Toldac
  • 2016: Kwabbernoot Gaat Trouwen door Benoit Feroumont
  • 2016: Het Licht van Borneo door Frank Pé + Zidrou. Hetzelfde duo pakte hierna een ander personage uit de wereld van Robbedoes aan. Dit najaar verschijnt het slot van hun Marsupilami-tweeluik Het Beest.
  • 2017: De Meester van de Zwarte Hosties door Olivier Schwartz en Yann
  • 2017: Ze Noemden Hem Rooie door Laurent Verron en Yves Sente. Uit dit album zónder Robbedoes vloeide de reeks Mademoiselle J. voort, maar die wordt dit najaar na drie delen stopgezet.
  • 2017: Tulpen uit Istanboel door Hanco Kolk. Dit album verscheen enkel in het Nederlands. In 2023 kwam het in het Duits uit met een andere cover.
  • 2018: Stichting Z door Fabrice Lebeault en Denis-Pierre Filippi
  • 2020: Robbedoes bij de Sovjets door Fabrice Tarrin en Fred Neidhardt. Opnieuw een goed onthaald verhaal, gesitueerd in de jaren 1960 en mikkend op nostalgie. Het leidde mee naar de vintagecollectie die in 2024 wordt gestart.
  • 2021: Pacific Palace door Christian Durieux
  • 2021: Robbedoes in Berlijn door Flix. Nadat Charel Cambré en Marc Legendre in 2017 met hun Robbedoes Special een Vlaamse Robbedoes mochten maken (die ze na drie reguliere delen en eentje voor het goede doel hebben stopgezet) en Hanco Kolk er als Nederlander eentje mocht toevoegen aan Robbedoes door... volgde ook in Duitsland een Robbedoes voor het eigen taalgebied. De in Duitsland populaire Flix kreeg in 2018 de kans om Robbedoes in Berlijn te maken dat in 2019 werd opgenomen in de Franse nevenreeks en in 2021 in de Nederlandstalige. Flix tekende intussen ook het Maruspilami-verhaal Het Humboltdier dat in diverse talen uitkwam. Geruchten over een voor de Spaanse markt gemaakte Robbedoes leverden geen concreet album op.
  • 2022: Robbedoes en de Krankzinnigen door Libon en Jul
  • 2023: Spirou et la Gorgonne Bleue door Dany en Yann. Nog geen concrete vertaling van aangekondigd, maar die wordt deze herfst verwacht. Dany is intussen opnieuw begonnen aan een nieuw verhaal van Roze Bottel.
  • ?: Soumaya door Marc Hardy en Zidrou. Een langlopend project van beide heren waarvoor Hardy een keer is opnieuw begonnen. Ontevreden over het geleverde werk verbrandde hij naar eigen zeggen een twintigtal pagina's op zijn barbecuestel om opnieuw te beginnen. Onderaan dit bericht zie je een oude pagina. In dit dramatische, harde, van humor ontspeende verhaal raakt Robbedoes op slag verliefd op de oosterse schone Soumaya. Het leidt hem naar de Perzische Golf. Volgens de laatste berichten is Hardy klaar met de tekeningen. Een datum van verschijning is er nog niet, hoewel 2024 aannemelijk lijkt.