Lezing uit stripversie van Anne Franks dagboek leidt tot ontslag lerares in Texas

21 september 2023 Algemeen

In 2018 verscheen Het Achterhuis, een stripversie van Ari Folman en David Polonsky (bekend van Waltz with Bashir) van het wereldberoemde dagboek van Anne Frank. In verschillende schooldistricten van de Amerikaanse staat Texas kwam het op een lijst met verboden boeken terecht omwille van een paar seksueel getinte passages die ook in het boek voorkomen. Daarin beschreef Anne geslachtsdelen en hoe ze graag de borsten van een vriendin zou willen aanraken. Het verbod in deze scholen kwam na klachten van enkele ouders en anti-lhbti-groepen. Een Republikeinse schoolbestuurder uit dezelfde staat omschreef de strip eerder als "Anne Frank-pornografie", terwijl het album in een andere school in Texas werd verwijderd nadat een leider van de conservatieve belangengroep Moms for Liberty had betoogd dat het werk in strijd is met de "staatsnormen voor het nauwkeurig onderwijzen van de Holocaust".

Recent komt er een ander feit bij omtrent de stripbewerking. Een docent in het Texaanse Beaumont werd namelijk ontslagen omdat ze haar leerlingen fragmenten uit diezelfde strip liet lezen. Haar leerlingen zijn twaalf jaar en ouder, ongeveer dezelfde leeftijd van Anne Frank toen zij als ondergedoken Jodin tijdens de Tweede Wereldoorlog haar dagboek schreef. Volgens televisiezender KFDM stond het boek op de leeslijst die de ouders hadden gekregen aan het begin van het schooljaar. Er loopt nu een onderzoek of het boek al dan niet verboden was op de school in kwestie. De school mailde alle ouders met excuses van de lerares voor het laten lezen van het "ongepaste boek". De lerares werd intussen vervangen en op non-actief geplaatst. De school is op zoek naar een nieuwe leraar die haar permanent zal vervangen. Een Texaanse lerarenvakbond veroordeelt dit ontslag en noemt het "een aanval op de waarheid".

Aanval op vrijheid tot lezen

In deze Engelstalige longread (met digitaal gegenereerde vertaling in het Nederlands) gaat de belangengroep PEN America met cijfers diep in op de aanval op de vrijheid tot lezen. In een jaar tijd werden maar liefst 3.362 gevallen van uit scholen of schoolbibliotheken geweerde titels gemeld. Een van de meest verboden boeken is de ook bij ons vertaalde strip Gender Queer van Maia Kobabe. De aanstichters behoren nochtans tot een erg kleine groep luide schreeuwers en individuelen die weliswaar gesteund worden door een groeiende druk vanuit nieuwe politieke wetgeving per staat, met Florida en Texas op kop. Een streepje hoop? De bestrijding van deze verboden komt voornamelijk vanuit studenten die hun recht op vrijheid tot lezen willen beschermen.

We delen nog graag de conclusie van de studie met je: "Van schooljaar tot schooljaar blijft 'meer' het sleutelwoord als het gaat om het verbieden van boeken. De druk die wordt uitgeoefend door belangengroepen en de eisen van nieuw aangenomen staatswetgeving hebben samen een enorm remmend effect op de beschikbaarheid van boeken op openbare scholen, wat leidt tot duizenden boekverboden, ondanks de wijdverspreide publieke oppositie hiertegen. Samen met de steeds meer gecoördineerde pogingen om bepaalde vormen van onderwijs te verbieden en de mogelijkheden voor ouders, overheidsfunctionarissen en burgers om in te grijpen in beslissingen over lesprogramma's en buitenschoolse activiteiten uit te breiden, zijn boekverboden een schrijnend voorbeeld van de destructieve manieren waarop censuur een bedreiging vormt voor openbare scholen, vrije meningsuiting en de vrije uitwisseling van ideeën, informatie en kennis. Nu leerlingen steeds vaker in de frontlinie gaan vechten, moeten meer volwassenen hun voorbeeld volgen."