22 of 1767
Gerard Soeteman (88) overleden
De Nederlandse scenarist Gerard Soeteman is op 17 mei overleden na een kort ziekbed. Hij bereikte de hoge leeftijd van 88 jaar en werd op 1 juli 1936 geboren in Rotterdam. Tot zijn bekendste wapenfeiten horen de films die hij schreef voor Paul Verhoeven waaronder Turks Fruit (1973), Soldaat van Oranje (1977), Spetters (1980) en Zwartboek (2006). Hij schreef ook de door Fons Rademakers geregisseerde filmbewerking van De Aanslag (1986), naar de roman van Harry Mulisch, die een Oscar won voor Beste Buitenlandse Film. Maar ook op stripgebied liet hij zich niet onbetuigd!
Volgens Meerten Welleman van Het Stripschap was Zwartboek aanvankelijk een stripproject voor het Nederlandse stripweekblad Eppo. Soeteman leverde echter aan een andere stripreeks uit Eppo een significante bijdrage als scenarist. Hij schreef namelijk Steven Severijn voor René Follet vanaf het vijfde verhaal nadat Yvan Delporte (verhaal 1) en Jacques Stoquart (verhaal 2 tot 4) respectievelijk de avonturenreeks op poten hebben gezet en verder lieten ontwikkelen. Soeteman schreef de rest van de reeks en getuigde daarover in de onlangs verschenen laatste integrale van Steven Severijn waar Arboris mooi werk van maakte. In die integrale kan je dan ook een uitgebreid portret met interview lezen.
Duizenden Florissen
Het is ook in die integrale dat Soeteman beweerde dat hij dankzij het Vlaamse succes van de tv-reeks Johan en de Alverman (1965-1966), een middeleeuwse jeugdreeks met Frank Aendenboom en Jef Cassiers, het verzoek kreeg om een gelijkaardige tv-reeks te schrijven. Het zou zijn carrière van tot dan toe vertaler van films en interviews voor het dan nog jonge tv-medium en redacteur van een kunstrubriek definitief veranderen. Het resultaat: Floris, met Rutger Hauer in de hoofdrol en toen ook al geregisseerd door Paul Verhoeven.
Floris werd een van de grootste kinderseries uit de Nederlandse tv-geschiedenis hoewel er maar twaalf afleveringen van zijn gemaakt in 1969. De reeks verdween door een onderlinge strijd tussen Nederlandse omroepen en de Nederlandse Televisie Stichting (NTS, de voorloper van de NOS). Scenario's en niet verder uitgewerkte synopsissen die Soeteman had geschreven voor een tweede seizoen gingen gelukkig niet verloren. De Toonder Studio's benaderde hem namelijk om het scenario te schrijven van een stripreeks van Floris. Daar had Soeteman geen tijd voor omdat er een eerste film met Verhoeven wenkte: de romanverfilming Wat Zien Ik?. Met Soetemans goedkeuring kon Gerrit Stapel de ongebruikte synopsissen en scenario's voor het tweede tv-seizoen van Floris uitwerken tot een stripreeks. In 1972 schreef en tekende Stapel vijftien verhalen voor de krant De Telegraaf. Dat was kort nadat hij stopte met zijn eigen middeleeuwse reeks Huon de Neveling. In 1974 kwam slechts één albumm uit van Floris bij Williams Nederland in de collectie Classics Lektuur. Tussen 1983 en 1987 publiceerde Arboris vier albums met elk twee verhalen in de collectie Uit de Toonder Studio's. Voor de bioscoopfilm Floris uit 2004 schreef Soeteman opnieuw het scenario. Het werd wederom een succes. Soeteman, die zelf geen kinderen heeft nagelaten, beweerde dat hij duizenden Florissen op de wereld heeft geholpen. Veel Nederlandse jongens zijn namelijk vernoemd naar de jeugdheld van hun vaders.
Samenwerkingen met René Follet
Het was dankzij interviews in de nasleep van het internationale succes van de film Soldaat van Oranje dat Soeteman in het vizier kwam van Martin Lodewijk, een van de sterke pijlers van Eppo. Soeteman sprak in die interviews over zijn vak als scenarist, wat in goede aarde viel bij de eveneens ervaren scenarist Lodewijk. Soeteman hapte toe op een voorstel van Lodewijk om Steven Severijn over te nemen, mede omdat hij voor het schrijven van stripverhalen niet moest letten op beperkte productiebudgetten die wel voor films gelden.
Soeteman bewerkte op anomieme basis ook het Franse boek L'Enfant qui Revait le Monde van ontdekkinsgreiziger Jéromine Pasteur dat tot het one-shot Shelena heeft geleid, opnieuw getekend — geschilderd in feite — door zijn oude kompaan René Follet. Het verscheen in 2005 bij Casterman.
Met diezelfde Follet toog hij vervolgens aan het werk voor een stripverhaal over de Batavia, het VOC-schipt dat in 1629 schipbreuk leed. Dat verhaal is al vele malen verteld voor diverse media. Vorige week verscheen nog het eerste deel van het striptweeluik 1629 door Thimothée Montaigne en Xavier Dorison. Soeteman was geobsedeerd door het historische verhaal en wou het eerst als een film verwezenlijkt zien. Het alternatief als stripverhaal is helaas niet van de grond geraakt. Enkel een illustratie die Follet uit vriendschap voor Soeteman heeft geschilderd, herinnert nog aan dat project. Deze fraaie tekening staat afgebeeld in De Omzwervingen van Steven Severijn 3: De Omweg, de laatste integrale met daarin enkele van de laatste gepubliceerde uitspraken van Soeteman.
22 of 1767