Het filmbeest in François Schuiten

11 december 2021 Flashback

Dat François Schuiten van meerdere markten thuis is, is genoegzaam gekend. Naast stripauteur, illustrator, architect, decorontwerper en nog wat creatieve functies meer verleende hij ook meermaals zijn diensten aan de filmindustrie. Zijn medewerking aan de tekenfilm Taxandria (1994) van Raoul Servais is wellicht zijn bekendste wapenfeit. Dat hij ook storyboards heeft getekend voor de film Toto le Héros (1991) van de Belgische regisseur Jaco Van Dormael is al wat minder bekend. Ook voor Van Dormaels film Mr. Nobody (2009) werkte Schuiten actief mee aan het storyboard en het ontwerp van de futuristische decors. In 2019 verliep de samenwerking omgekeerd. Toen publiceerde Schuiten zijn Blake en Mortimer-verhaal De Laatste Farao op scenario van Jaco Van Dormael en Thomas Gunzig, die samen met Van Dormael de film Le Tout Nouveau Testament (2015) schreef.

Schuiten schreef samen met Benoît Peeters mee aan de televisiedocumentaires Le Dossier B. (1995) en L'Affaire Desombres (2002) en kluste bij als production designer voor de computergeanimeerde tv-reeks Quarxs (1993) waarvan hij de medebedenker wasHet was de allereerste 3D-serie in HD die in zo'n vijftien landen te zien was. Het won vele internationale prijzen, maar slechts twaalf van de honderd geplande afleveringen van telkens drie minuten werden gefabriceerd. En wist je dat hij als conceptual artist in het departement architectuur ook een handje hielp aan de Amerikaanse film The Golden Compass (2007)? In 2012 had hij wat in de pap te brokken bij de Canadese (meerbepaald uit Québec) futuristische film Mars & Avril van Martin Villeneuve. Er was ook een project met Benoît Sokal om van Aquarica een computergeanimeerde tekenfilm te maken. Verder in dit artikel focussen we op een andere film: Gwendoline.

De Canadees John Alexander Scott Coutts, zeg maar John Willie, was een op leder, bondage, korte opwaaiende jurkjes, korsetten en naaldhakken kickende tekenaar en fotograaf. Hij richtte het blad Bizarre op om gelijkgestemde zielen van zijn voorliefdes deelgenoot te maken. Hij is ook de tekenaar van de strip Sweet Gwendoline die weinig meer om het lijf had dan het personage Gwendoline zo vaak mogelijk in geboeide, geknevelde en vastgebonden situaties te brengen, allemaal waarheidsgetrouw getekend naar foto's. Een zweepje op de blote billen was bijna het summum voor de erotische fantasieën die de tekenaar zelf had. En daar bestond nog filminteresse voor ook! Toch was Willie geen vulgaire tekenaar. Te bloot werd het nooit. Erotische spanning bekwam hij door middel van suggestie.

In 1980 slaagde de Franse uitgever van GwendolineJean Pierre Dionnet, er na veel moeite in om de filmrechten te verkopen aan producer Jean Claude Fleury. Na drie jaar zonder dat er wat mee gebeurde, benaderde de Amerikanase uitgever de wereldberoemde fotograaf Helmut Newton die vaak voor Playboy fotografeerde. Newton wilde wel, maar kon zich niet vrijmaken. Niemand had 'm evenwel vastgekneveld, wees gerust. Uiteindelijk kwam men bij de Franse regisseur Just Jaeckin terecht die in 1974 al eens furore maakte met de film Emmanuelle waardoor de Nederlandse actrice Sylvia Kristel een superster werdl. Een jaar later deed hij het dunnetjes over met een verfilming van het boek Histoire d'O dat prompt in Groot-Brittanië in de ban werd geslagen. Met Lady Chatterley's Lover stond hij er opnieuw in 1981.

Jaeckin hield niet van de strip Sweet Gwendoline. Ook de bondagetoestanden spraken hem niet aan. Met het personage daarentegen kon hij wel mee uit de voeten. Met behulp van scenarist Jean Luc Voulflow kneedde hij het verhaal om naar een meer op fantasy gerichte film. Karren getroken door Amazones, een verboden stad, een oosterse havenplaats, mysterie, moderne helden en een antiek aandoend decor moesten de klus klaren. Het zijn veel elementen voor een verhaal dat eigenlijk ook maar een naïeve Gwendoline presenteerde die met haar vriendin clandestien inscheept op een boot naar de Oriënt om er haar vader, een vlindervanger, terug te vinden. Papa blijkt dood te zijn en met avonturier Willard, aan wie ze haar diensten verkoopt, komen ze na een lange tocht vol avontuur terecht in een verboden stad waar krijgersvrouwen onder het bestuur van een Amazonekoningin de plak zwaaien. In Willard zien ze een leverancier van wat ze nodig hebben om nieuwe krijgstertjes te maken. 

Er werden opnames gemaakt in de Filippijnen en andere exotische locaties, waaronder dezelfde plaats waar de James Bond-film Moonraker eerder voor een gedeelte werd opgenomen. Op de resterende fundamenten bouwde men de verboden stad die in de strip helemaal niet voorkwam. De film was daardoor een zeer dure productie. En het waren de Belgische striptekenaars Claude Renard en François Schuiten die de verboden stad ontwierpen. Maar ook de kostuums met de helmen en sexy harnassen (zie ontwerpschetsen) en de karren van de Amazones. Voor de film onderbraken ze even hun werk aan het gemeenschappelijke album De Rail.

Het voormalige fotomodel Tawny Kitaen vertolkte Gwendoline. In dezelfde periode dook ze ook op in Bachelor Party als de bruid in spe van Tom Hanks. Later speelde ze een sexy vixen in videoclips van de heavy metalgroep Whitesnake, onder meer voor de hits Here I Go Again, Still of the Night, Is This Love en The Deeper the Love. Ze was tussen 1989 en 1991 getrouwd met de zanger voordat ze met enige regelmaat rollen speelde in verschillende tv-reeksen zoals Hercules en Santa Barbara. Ze had ook een jaar een affaire met O. J. Simpson toen die nog getrouwd was met Nicole Brown Simpson. In 2006 werd ze opgepakt voor drugsbezit waarna ze een vast abonnement op de rehabkliniek had. Ze overleed in 2021 en werd 59 jaar.

Fotomodel en acteur Brent Huff nam de rol van Willard voor zijn rekening. Het Franse fotomodel — het houdt niet op — Zabou Breitman speelde Beth. 

Begin 1984 werd de film gereleased. In de Verenigde Staten gebeurde dat onder de wat kinderachtige naam The Perils of Gwendoline in the Land of the Yik Yak. Het was Jaeckins laatste film. In 2006 kwam de dvd-release uit, maar niet in onze taalcontreien. Van wanneer de omschrijving "Barbarella meets Indiana Jones" dateert, weten we niet, maar het klopt grotendeels.

Hieronder vind je een langer fragment uit de film. Let vooral op de kostumering en de decors met de verboden stad. 

Bron: Stripschrift 176 (Kees de Bree, 1983), Wikipedia, IMDB.com, YouTube.com