De kijk van Flo Van Dijck: “Blijf er met je handen vanaf!"

In een interview met Jan Ruysbergh op deze site vraagt Pieter Deschoolmeester hoe de vroegere scenarist van Jommeke de toekomst ziet.

"Ik vrees er een beetje voor", antwoordt Ruysbergh. "Ik vind de Jommeke-albums van de recente jaren ook iets te kinderachtig, soms zelfs wat ouderwets, als ik zo kritisch mag zijn." De uitspraak lokt reacties uit. "De huidige tekenaars en scenaristen zullen het niet graag lezen", is de teneur. 

Klopt dat?

De tijd dat stripauteurs voor hun project bij een grote uitgeverij onderdak vonden, lijkt in Vlaanderen voorbij. Grote uitgeverijen hebben zelf ideeën en contracteren auteurs om ze vorm te geven. Niet enkel ligt bij veel series testamentair vast wat kan, evenzeer stippelen uitgevers vaak het verloop en de ontwikkeling van een reeks uit. Dat Jommeke tegenwoordig op een jongere doelgroep mikt, wordt dus niet door de auteurs bepaald, maar heeft met beleid te maken. 

Standaard Uitgeverij, die zowat alle Vlaamse topreeksen in haar portefeuille heeft, zet voor haar reeksen de lijnen van het speelveld uit, bepaalt de spelregels en de te varen koers. Een keur aan tekenaars en scenaristen krijgt richtlijnen en opdrachten en voert die plichtbewust uit. Dat dit neerkomt op morsen met talent, beschouwt men als collateral damage. Kim Duchateau en Charel Cambré met Suske en Wiske Junior opzadelen, il faut le faire.

Diezelfde Charel Cambré maakt met Marc Legendre De Kronieken van Amoras, een afgeleide van de terecht bejubelde zesdelige Amoras-cyclus. De twee slaagden erin om hun spin-off bestaansrecht te geven en niettegenstaande de persoonlijke stempel die ze op het Suske en Wiske-universum drukken, voelt alles verbazend vertrouwd aan. Daar kon men jaren mee voort, maar ook nu moet iemand gedacht hebben dat anders beter is. Intussen is het laatste album van De Kronieken van Amoras verschenen en zal de reeks een nieuwe naam, invulling en scenarist krijgen. 

Niet enkel uitgeverijen, ook succesauteurs beslissen wat er bij leven of na hun dood met hun striphelden gebeurt. Ze werven om uiteenlopende redenen medewerkers aan of kiezen een opvolger. Dat loopt niet altijd zoals gepland. Enkel wie het laatste jaar op een andere planeet doorbracht, zal gemist hebben dat Merho er na 164 originele verhalen van de Kiekeboes mee ophield en het stokje aan Charel Cambré — alweer Cambré — en Nix (Marnix Verduyn) als scenarist doorgaf. De twee maakten drie albums die niet in de smaak van de fans vielen en dat is een understatement. Wat volgde was een in de stripwereld zelden geziene soap gevoed door geruchten en roddels, die men met smoesjes en halve waarheden trachtte te weerleggen. Helaas, het kalf was verdronken, Nix koos eieren voor z'n geld. Enter Mike Beyers (lees er hier meer over). 

Sinds vandaag ligt de nieuwe de Kiekeboes in de winkels. Camping Vital is deel 165 van deze succesreeks, waarmee men aangeeft dat De Nieuwe Avonturen van de Kiekeboes letterlijk vergeten wordt. Merho, die toegaf dat de beslissing om de nadruk op een wat oudere Fanny te leggen een misstap was, heeft goed naar z'n malcontente fans geluisterd en keert op z'n stappen terug. Beyers en Cambré kregen overduidelijk de opdracht om dicht bij het origineel te blijven en dat is een merkbaar verschil. Alle beproefde ingrediënten zijn in Beyers' scenario verwerkt en grafisch houdt Cambré het iets bescheidener, waardoor Camping Vital vertrouwder aanvoelt dan Uranium-235, Make-Up Story of Hackerjacht. De fans, Merho en z'n uitgever mogen op beide oren slapen, de Kiekeboes zijn terug van weggeweest. 

Het zou een les kunnen zijn voor wie over de toekomst van een reeks beslist: blijf er met je handen vanaf als iets goed is en wissel nooit een winnend paard.

Floor Van Dijck werkt in de toerismesector, volgt het reilen en zeilen binnen het Vlaamse cultuurlandschap en heeft een zwak voor strips en ziekenhuisseries. Ze schuwt sociale media en online platforms en heeft een leeftijd bereikt waarop ze zich niets wenst aan te trekken van wat anderen vinden (van grijze haren en dergelijke). De kijk van Flo Van Dijck is haar persoonlijke visie op iets dat haar in het stripnieuws opviel.