Vergeten geschiedenis

1511. Het tienermeisje Malinalli verstopt zich samen met andere kinderen van Oluta hoog in de bomen. Ver onder hen eisen de troepen van de Mexicana’s, beter bekend als de Azteken, een dertigtal dorpsbewoners als slaven of offergave. Het dorpshoofd geeft toe. Nog maar eens. Haar vader, het voormalige stamhoofd Yul, zou dit nooit getolereerd hebben. Hij verzette zich tot hij zelf werd meegenomen als slaaf. Hierna uit Malinalli haar ongenoegen tegen haar vaders opvolger, zo hard dat ze op een dag zelf mag meegenomen worden door slavenhandelaars. Zij leveren haar uiteindelijk uit aan die andere overheersende stam, de Maya’s. Hoe erg dit mag klinken, het zal het meisje krachtiger maken dan ooit. Ze leert er alle talen van het land. Haar moedertaal kent ze natuurlijk. Haar vader leerde haar het Nahuatl, de voertaal die de Azteken gebruiken, en andere dialecten. Bij de Maya’s leert ze de talen uit de Potonchanstreek. Acht jaar later, in 1519, duiken plots aan de horizon reusachtige schepen op. Stinkende ijzeren mannen, gezeten op grote briesende monsters, vallen het land aan. De goden praten een vreemde taal. Malintzin, zoals Malinalli, nu heet, wordt samen met twintig andere slaven als offergave aan de nieuwe goden gegeven. Dit einde is haar begin. De talenkennis van Malinalli, Malintzin, La Malinche of Marina doet haar uitgroeien tot een van de machtigste vrouwen naast de Spaanse conquistador Hernán Cortés.

Zij die Spreekt is een strip zoals we ze graag lezen. Voorzichtig neemt de Spaanse Alicia Jaraba Abellán ons mee in haar verhaal. We groeien traag mee met de sterke Malinalli in haar dagelijks overleven. Als Cortés en co. het al woelige Midden-Amerika binnenvallen, komt de voormalige dochter van het bezette Oluta dankzij haar talenkennis pas echt bovendrijven. Jaraba slaagt er in die heksenketel wonderwel in om het evenwicht rond haar beladen hoofdpersonage te bewaren. Ze is zowel een slachtoffer, een verraadster, een heldin, maîtresse, partner als een feministe. Voeg daarbij de historisch beladen setting en je krijgt nog een bijkomende verhaallaag met verschillende visies over geweld, religie en seksuele beleving. Het klinkt allemaal veel en heftig, maar een strakke structuur en een toefje humor doen wonderen. Bovendien neemt Jaraba echt wel haar tijd en ruimte. Haar semi-realistische stijl met af en toe de nodige karikaturale overdrijving, zorgt ervoor dat de vele personages goed onderscheidbaar zijn en blijven. Ook haar grafisch trucje om de verschillende talen uit elkaar te houden, is een mooie vondst. De sfeervolle inkleuring is de kers op de taart. Dit is echt een mooie strip.

Zij die Spreekt is een subjectief en gepassioneerd verhaal van een van de belangrijkste tussenpersonen in de wereldgeschiedenis. Vergeet deze parel niet in de tsunami van nieuwe uitgaves.

WOUTER PORTEMAN