Langverhoopte rechtzetting in dubbel stervensjaar

Brusselaar William Van Cutsem (Vance) was bij zijn overlijden in mei 2018 een van de striptekenaars met een larger than life-status. Zijn carrière omvat om en bij de vijf decennia, waaronder de hoogtijdagen van de (weekblad)strip. Met op zijn conto reeksen als Bruno Brazil, Bruce J. Hawker, Marshal Blueberry, Bob Morane en XIII haalde Vance een indrukwekkende staat van dienst. In 2003, zeven jaar voor Vance om gezondheidsredenen met gedwongen tekenpensioen zou gaan, zag uitgeverij Dargaud dan ook brood in een integrale uitgave van Vance' kleinere reeksen, te beginnen bij de verhalen die vanaf 1962 in de weekbladen Kuifje en Het Rijk der Vrouw waren verschenen zoals Howard Flynn, Ringo en Roderik. Dat zou uiteindelijk Alles van W. Vance gaan heten.

Ramiro, voor het eerst in album verschenen in 1979, was zo'n reeks die perfect in die integrale reeks zou passen. De laatste Ramiro-verhalen hadden immers nooit een eigen albumpublicatie gekregen. Maar door een vergetelheid van de uitgever stokte de verdeling en tot slot door een te geringe verkoop hield de verdere vertaling van de laatste delen van Alles van W. Vance op, nota bene rond de periode dat Vance zijn tekenpen neerlegde. Net halfweg de reeks Ramiro waren het opnieuw dezelfde verhalen die zo geen vertaald album kregen. Dat euvel zet Dark Dragon Books nu recht. Het geeft niet enkel de twee laatste, onvertaalde delen uit, maar ook de twee voorgaande. Ramiro krijgt zo een integrale uitgave, in luxe en met linnen rug. Vier bundels, of dertien verhalen middeleeuws stripplezier. En niet te vergeten, een duik in de stripgeschiedenis.

Want stripgeschiedenis is het. De middeleeuwse Spanjaard uit de streek van Castilië is namelijk ook een kind van de jaren 1970. Of hij nu vecht tegen de Almohaden, op zoek gaat naar zijn moeder, het hof te woord staat, struikrovers bekampt of edelen beschermt, altijd lijkt de Spaanse vechtjas iets moreels en belerends te hebben. Dat heeft weinig te maken met de jaren 1190 — de strips die nu over de middeleeuwen gemaakt worden, zijn verre van heilig — maar alles met de jaren waarin Ramiro werd geschreven. Jacques Stoquart, die eveneens in mei van dit jaar overleed, schiep dus geen antiheld of ambigue figuur, maar een echte held in de oeroude traditie: zelfzeker, moreel rechtschapen en onfeilbaar. Een rolmodel dat in Het Rijk der Vrouw mocht verschijnen, het wekelijkse tijdschrift waarvoor Vance ook Bob Morane en Roderik heeft getekend. Over de identiteit van het personage Ramiro zelf, willen we bewust niet te veel verklappen. Enkel dit: zijn habitat is de ruwe en ruige streek van Castilië en León.

Grafisch zie je Vance, en dus ook Ramiro, in deze gebundelde reeks enorm evolueren. Bij aanvang is Ramiro nog een behoorlijk statische figuur die ook qua arcering en kleurgebruik, erg herinnert aan Prins Valiant in de beste traditie van Hal Foster. Vance was trouwens ook een liefhebber van Hans G. Kresses Eric de Noorman. Gaandeweg groeit Ramiro uit tot een figuur die we nu zouden bestempelen als "vintage Vance". De schilderwerkjes die deze integrales als schutbladen gebruiken, tonen dat nog het best.

In Het Rijk der Vrouw gebeurde het weleens dat een nieuw Ramiro-verhaal verscheen tussen twee vervolgdelen in. Stoquart en Vance verwerkten dan samenvattingen van de eerdere verhaallijnen in hun volgende delen om zo de draad weer op te kunnen pikken. De verhalen in deze bundels volgen elkaar op in een logische verhaalchronologie. Maar de herhalende tussenstukjes gaan niet verloren. De uitgever kiest ervoor om vier zulke pagina's integraal over te nemen in een van de dossiers. Elk van de vier bundels bevat zo'n dossier met historische situering, kaarten en foto's genomen en verzameld door Vance himself.

Inderdaad, een integrale luxebox kent zijn prijs. Maar het vervolledigen van striperfgoed mag al eens een duit kosten.

DIEDERIK VAN DE VELDE