Neal Adams (80) overleden

Neal Adams werd op 15 juni 1941 geboren in New York waar hij in Manhattan school liep en lessen industriële kunst volgde. Hij had al vroeg zijn zinnen gezet op comics. Eind jaren 1950 bleef DC hem weigeren. Het dreef hem naar het tekenen van gags voor Archie Comics. Voor tekeningen die hij maakte voor advertenties gebruikte hij al een comicstijl die hem later van pas kwam voor zijn werk bij DC en Marvel waarmee hij een onderscheid maakte. In de jaren 1960 tekende hij ook de krantenstrip Ben Casey. Aan het einde van het decennium kwam hij eindelijk bij DC terecht waar hij covers mocht tekenen en nevenverhalen van bekendere reeksen voordat hij hoofdverhalen mocht tekenen.

Een van die DC-reeksen was Deadman, die onder Adams' hoede een onverwachtse hit werd. Daarna stootte hij bij Marvel door met de bekende reeksen X-Men (dat op het punt stond om gewandeld te worden) en The Avengers. Hij keerde terug naar DC om er een van de bekendste reeksen te tekenen: Batman. Samen met scenarist Dennis O'Neil schudden ze het ridicuul geworden imago van de superheldenreeks af nadat de sixties-tv-reeks Batman het personage voor een kinderpubliek bestemde. Er kwam weer realisme en dreiging in de stripreeks. Tegelijk creëerde het duo nieuwe slechteriken: de voornoemde Man-Bat en Ra's al Ghul met wiens dochter Talia Batman een relatie kreeg. Ze waren ook te zien in Christopher Nolans film The Dark Knight Rises, vertolkt door Liam Neeson en Marion Cotillard. Oude schurken kregen tijdens de Batman-run van Adams en O'Neil een vernieuwde invulling, wat nog het meest van toepassing was op Joker die een ware nemesis voor Batman werd. Zonder het in 1973 verschenen The Joker's Five-way Revenge in Batman nummer 251 zou er van comics als The Killing Joke (Brian Bolland + Alan Moore) geen sprake geweest zijn en zouden vertolkingen door Jack Nicholson, Heath Ledger en Joaquin Phoenix er wellicht helemaal anders hebben uitgezien.

Toenmalig uitgever Paul Levitz herinnerde zich dat wanneer Adams' pagina's op de redactie binnenkwamen zijn medewerkers het werk lieten vallen om het werk te komen bewonderen. Op den duur werd het een maatstaf voor andere tekenaars met de vraag of ze het beter kunnen doen.

Hetzelfde auteursteam pakte ook Green Lantern en Green Arrow opnieuw aan met een sociaal-relevante insteek en een sidekick, Speedy, die aan heroïne verslaafd was. John Stewart werd een van DC's eerste zwarte superheldeniconen en het in 1971 verschenen tweeluik Snowbirds Don't Fly geldt als een mijlpaal in de comicevolutie om meer volwassen lezers aan te trekken. Voor hun sociaal bewogen aanpak en ene wil om relevantie in strips te introduceren, won het duo prijzen, maar dat vertaalde zich niet in significant hogere verkopen. Toen Adams in 1973 zijn uitgever Julius Schwartz vroeg hoe het gesteld is met "relevantie", antwoordde deze niet al te blij gestemd: "Relevantie is dood." Green Lantern/Green Arrow moest het loodje leggen en beide superhelden gingen verder in The Flash voor ze weer zelfstandige reeksen werden.

Zijn laatste complete verhaal voor DC was Superman vs. Muhammad Ali (1978) waarin Superman het in de ring tegen de wereldberoemde bokser opnam. Het was Adams' persoonlijke favoriete verhaal. Daarna legde Adams zich voornamelijk toe op covers van herdrukken van zijn werk.

Eind jaren 1970 stopte Neal Adams met het tekenen voor de twee grootste uitgeverijen DC en Marvel. Hij stampte zijn eigen uitgeverij uit de grond, Continuity Associates, waarvoor tekenaars comics, commerciële opdrachten en storyboards tekenden. Bij de comicafdeling kwamen personages als Bucky O'Hare en Ms. Mystic tot stand.

Intussen betekende Adams een boost voor de carrière van andere tekenaars of hij gaf hun een kans in de industrie. Hij was een mentor voor Bill Sienkiewicz, die een invloedrijke run van Moon Knight en New Mutants zou tekenen, en Frank Miller, die Batman zelf opnieuw zou uitvinden met The Dark Knight Returns. Adams' zoon Josh getuigde daarover:

Neal Adams' stripproductie was er een om u tegen te zeggen, met meer reeksen dan we hier opsommen. Hij publiceerde tot in 2021. Met scenarist Mark Waid publiceerde hij in 2020 nog de minireeks Fantastic Four: Antithesis. In 2019 en 2021 volgde de minireeks Batman vs Ra's al Ghul.

Hij zette zich tevens onophoudelijk op een ander domein in voor zijn collega's. Al vroeg ijverde hij voor betere werkomstandigheden en rechten voor hun werk. Hij vroeg compensatie voor zichzelf en anderen wanneer zijn personages voor andere doeleinden werden gebruikt. Daardoor was hij een doorn in het oog van zijn uitgevers. Samen met Stan Lee richtte hij de Academy of Comic Book Arts op in de hoop een vakbond te starten die zou strijden voor voordelen en eigendom voor schrijvers en tekenaars. Lee wou echter meer een organisatie zoals de Academy of Motion Picture Arts and Sciences (die de Oscars uitreikt) en de twee gingen uit elkaar.

Eind jaren 1970 trad een nieuwe federale wet in voege voor freelancers. Marvel gebruikte nieuwe contracten waarin stond opgenomen dat freelancers geen rechten konden laten gelden op hun creaties. Adams liet daarop een kopie van het contract verspreiden met bovenaan in grote letters: "Teken dit contract niet! Je gaat ermee akkoord je leven weg te geven!" Hoewel de actie de nodige strubbelingen teweegbracht, rolde Marvel de spierballen en dreigde iedereen die zich probeerde te verenigen in een vakbond van de freelancebron af te snijden.

Adams behaalde wel succes door uitgevers de originele platen van tekenaars te laten teruggeven aan de tekenaars na publicatie van de comics. De grootste zaak was die van Jack Kirby, de co-schepper van Fantasic Four, Thor, X-Men en Hulk. Marvel gaf hem veel originele pagina's terug, mede door toedoen van Adams en anderen in de industrie. En toen Adams over de situatie van Superman-scheppers Jerry Siegel en Joe Shuster hoorde — die voor een habbekrats de rechten hadden verkocht aan DC — lobbyde hij voor hen in die mate dat ze een grotere erkenning kregen voor hun werk waardoor ze tot op heden in comics en andere media staan vermeld en er nog een pensioen bovenop kregen.

Neal Adams laat een 45-jarige echtgenote, drie zonen en twee dochters, zes kleinkinderen en een achterkleinkind na. Zijn drie zonen en een dochter werken allen als tekenaars voor de comic- of fantasywereld.

We laten zijn zoon Josh besluiten:

Bron: Borys Kit, The Hollywood Reporter