De 3 genomineerden voor de Grote Prijs van Angoulême

4 juni 2021 Awards en prijzen

Het stripfestival van Angoulême maakte de drie kandidaten bekend voor de Grote Prijs die op 23 juni wordt bekendgemaakt. Eerst moeten alle stemgerechtigden in de tweede ronde voor een van deze genomineerden kiezen. Die stemgerechtigden zijn een paar duizend stripmakers wiens samengetelde nominaties tot deze top-3 hebben geleid. De voorwaarde is dat zij bij een Franse uitgeverij strips publiceren of hebben gepubliceerd, ook wie zelf de Franse nationaliteit niet heeft.

De Amerikaanse stripmaker en designer Chris Ware is naar inmiddels jaarlijkse traditie weer van de partij. Het is zijn zesde nominatie! Hij moest de voorbije jaren telkens de duimen leggen voor andere genomineerden die de prijs wonnen. Ware is bekend van onder meer Jimmy Corrigan, Quimby the Mouse, Rusty Brown, The ACME Novelty Library, Building Stories,... Op deze door Covid-19 uitgestelde en digitale editie van het festival staan twee Franse vrouwen tegenover hem: Pénélope Bagieu en Catherine Meurisse.

Pénélope Bagieu kennen we in vertaling ook van de twee albums van Wereldwijven. Dat grote succes kent inmiddels een versie met korte tekenfilmpjes waarin haar portretten van bijzondere vrouwen uit de wereldgeschiedenis aan bod komen. Ze won er al vele prijzen mee, in 2019 ook een Eisner Award voor de beste Amerikaanse editie van een internationaal werk. Dit is haar eerste nominatie. Sinds haar blog met autobiografische stripverhaaltjes is ze geëvolueerd naar een gevierde artiest in haar thuisland en daarbuiten. Daarnaast is ze de auteur van onder meer Joséphine, een komische reeks over de dagelijkse beslommeringen van een dertiger die hoopt dat ze de ideale man tegen het lijf zal lopen. Die reeks maakte ze in opdracht van het tijdschrift Femina. In 2013 en 2016 volgden twee Franse films. Bagieu is een feministe die haar stem luid laat weerklinken omdat ze vindt dat: "het niet werkt als je met een verlegen stemmetje vraagt om plaats voor je te maken." Een van haar recentere albums is Sacrées Sorcières, een bewerking van Roald Dahls wereldberoemde De Heksen, omdat het haar lievelingsboek uit haar kindertijd is.

De voor de tweede maal genomineerde Catherine Meurisse komt uit de kliek van Charlie Hebdo. Behalve voor dat satirische stripblad werkte ze ook voor tal van andere Franse dagbladen en tijdschriften. In haar bekroonde, autobiografische La Légèreté verwerkte ze hoe ze haar leven en werk weer oppikte na de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo in 2015, die het leven kostte aan negen van haar collega's, een gast en twee politiemensen. Hier loopt een filmproject van. Andere strips van haar zijn Drôles de Femmes (waarin negen beroemde vrouwen met humor over hun leven vertellen), de trilogie Elza, het autobiografische Savoir-Vivre ou Mourir (grappige belevenissen op een school voor etiquette) en strips waarin kunst en literatuur vaak aan bod komen, zoals Mes Hommes de Lettres (een humoristisch overzicht van de Franse literatuur, Le Pont des Arts (verhalen over tumultueuze vriendschappen tussen schrijvers en schilders) en Delacroix, een hommage aan de schilder Eugène Delacroix op basis van een boek van Alexandre Dumas. In Les Grands Espaces vertelt ze over haar jeugd op het platteland toen ze de kunst ontdekte.

Proteststemmen

De wellicht meest genomineerde naam staat er niet tussen. Stripmakers die verbonden zijn aan de vereniging AAA (Autrices Auteurs en Action) stemden uit protest namelijk massaal op Bruno Racine. Racine werkte jarenlang aan een rapport over de leefomstandigheden van stripmakers met drieëntwintig concrete voorstellen hoe onder meer hun sociaal statuut en hun auteursrechten verbeterd kunnen worden. Dat rapport werd gepubliceerd en afgegeven aan de Franse regering die er tot op heden niets mee heeft gedaan. Uit dat rapport hebben we zelf al vaak geciteerd. Het stelt dat veel Franse stripmakers amper hun brood verdienen met hun beroep en een grote groep leeft onder de armoedegrens.

De AAA vertegenwoordigt vandaag zo'n 1.200 striptekenaars, scenaristen, inkleurders, vertalers, maar uit zich niet als een gestructureerde drukkingsgroep of een vakbond. Het ijvert uit collectief belang voor drie hoofdbekommernissen: correcte vergoeding, vertegenwoordiging en statuut. De AAA deed een oproep om de toekenning van de Grote Prijs op het festival (dat gedeeltelijk wordt gesubsidieerd door diverse overheden) te boycotten door uit protest voor Racine te stemmen. De organisatie van het stripfestival van Angoulême besloot alle stemmen op Racine ongeldig te verklaren.