Bastien Vivès in oog van de storm

15 december 2022 Algemeen

Gisteren kondigde het stripfestival van Angoulême de afgelasting aan van een geplande overzichtsexpo van Bastien Vivès, die op de volgende editie van eind januari 2023 zou doorgaan. De auteur van onder meer Meisje(s), In Mijn Ogen, Polina, De Smaak van Chloor, Een Zus en het recente Laatste Weekend van Januari is in het oog van een felle storm gekomen die hem onder meer fysieke bedreigingen opleverde. Vivès is namelijk ook de auteur van de niet vertaalde albums Les Melons de la Colère (2011) en opvolger Petit Paul (2018) waarin een minderjarig meisje met overmatig grote borsten en een jongetje met een reuzenlid tussen de benen seks hebben met elkaar en met meerderjarigen en waarin incest een (fetisj)thema is. Deze strips maakte hij voor de komisch bedoelde semi-pornografische collectie BD-Cul van uitgeverij Glénat. In Een Zus (2017) komt een seksuele relatie voor tussen een dertienjarige jongen en een zestienjarig meisje tijdens een vakantie aan zee.

Vivès werd aanhoudelijk verweten incest en pedocriminaliteit te verheerlijken. Dergelijke controverse gebeurt trouwens niet voor het eerst. In eerdere gevallen werd de distributie van Petit Paul nog geweigerd door diverse grote Franse verkoopkanalen, onder meer na oproepen en petities. Er waren zelfs aan president Emmanuel Macron gerichte verzoeken om Vivès te laten opsluiten op verdenkingen van pedofilie.  

Eenzelfde soort petitie, met inmiddels meer dan honderdduizend ondertekeningen, was opnieuw aan de orde om de expo te laten verbieden. De organisatie van het festival van Angoulême verantwoordt de annulering van de expo als volgt:

"Er zijn fysieke bedreigingen geuit tegen Bastien Vivès. Het evenement kan er dus niet van uitgaan dat het programma een auteur en mogelijk de festivalgangers over enkele weken zo in gevaar kan brengen."

In eerste instantie hoopte het festival het programma niet te hoeven aanpassen. Recent keerden de intimidaties zich echter ook tegen teamleden van het festival. De organisatie benadrukt voorts dat het achter het recht op vrije meningsuiting staat in het gehele werk van Vivès en dat het "aan de wet is om de grenzen op dit gebied te trekken en aan de rechter om ze te handhaven".

Ook Vivès' uitgever Benoît Mouchart van Casterman roert zich in de kwestie:

"Waar precies bezondigt Bastien Vivès zich aan verheerlijking? Er is een schrijnende verwarring tussen wat een personage, een verteller en een auteur denken."

Tegelijk raakte Vivès ook verwikkeld in een hetze door het uiten van provocerend geachte posities en vurige aanvallen jegens de feministische stripmaakster Emma die Vivès' werk op de korrel nam. Hierover werd de Franse Minister van Cultuur, Rima Abdul Malak, geïnterpelleerd. Zij achtte dat "sommige uitspraken" van Vivès "onaanvaardbaar" waren. Wij citeren een van deze uitspraken:

"Ik wou dat een van haar kinderen haar neerstak en een strip maakte over 'hoe hij haar neerstak' en zich telkens laat n...ken bij elke like."

Intussen heeft Vivès zelf een klacht neergelegd na de bedreigingen. Hij reageerde op zijn Instagrampagina met een knipogend stripje waarin hij het volgende laat optekenen.

"Ik schrijf al meer dan vijftien jaar strips. Vier jaar geleden publiceerde ik een album dat controverse veroorzaakte, en sindsdien word ik lastiggevallen op sociale media. Ze proberen met alle middelen te bewijzen dat ik een pedofiel ben, door citaten in interviews of op sociale media te isoleren, en door oneerlijke herlezingen van mijn werken (...) Ze dichten me intenties toe die ik niet heb, en dat maakt mijn dagelijks leven erg moeilijk. Ik ben bang dat het fout gaat. Ik (zie mezelf) een beetje als Charlie (Hebdo) dat beschuldigd werd van islamofobie."

Verder noteert hij dat hij al vier jaar een dossier bijhoudt met screenshots van alle bedreigingen. De aankondiging van de overzichtsexpo was een extra druppel te veel voor wie zijn werk niet lust.

Lees ook: Bastien Vivès ontwikkelt erotische collectie