Wout Schoonis
“Met Lambik kan je als tekenaar het meest mee uit de voeten."
tekst en foto's: Dai Heinen
Sinds 2007 is Wout Schoonis betrokken bij Suske en Wiske en vanaf heden staat zijn naam in de albums vermeld als hoofdtekenaar. Hij debuteert in die functie met De Zoevende Zusters, deel 371 in de reeks die ooit werd bedacht door Willy Vandersteen. Een speciaal moment voor de sympathieke tekenaar. Bij uitzondering stelt hij zijn werkkamer bij hem thuis beschikbaar voor een interview.
In de voetsporen van Willy Vandersteen, Paul Geerts, Marc Verhaegen en Luc Morjaeu. Hoe valt dat?
Schoonis: “Sinds 2007 ben ik al betrokken bij Suske en Wiske als tekenaar, dus zo heel bijzonder is het nu ook weer niet. Maar nu ik hoofdtekenaar ben, is de verantwoordelijkheid wel groter. Mensen aansturen, overleggen, e-mails beantwoorden,... Dat komt er nu allemaal bij. Een hoop kleine dingen, maar in een hele week kost het de nodige tijd. Je hoort me echterniet klagen.”
Hoe verloopt de samenwerking met scenarist Peter Van Gucht?
Schoonis: “Dat gaat heel goed, ik krijg een volledig uitgewerkt scenario opgestuurd en dan is het verder aan mij om ermee aan de slag te gaan.”
En je eigen inbreng?
Schoonis: “Ik ga verder niets aanpassen. Daar heb ik ook niet de tijd voor. Ieder houdt zich aan zijn deel van het werk.”
Paul Geerts deed wel alles zelf.
Schoonis: “Klopt, die deed alles zelf. Ik vraag me af of hij wel tijd had om te slapen en op vakantie te gaan. Tegenwoordig werken er meer personen mee aan een verhaal. Peter verzint ze, maar anderen lezen het na of alles wel klopt. Voorlopig houd ik me bij het tekenen.”
Hermann zei ooit: “Als je kan tekenen; kan je ook schrijven.”
Schoonis: “Als je tijd zou hebben wel.”
Hoeveel uur ben je per week dan bezig met tekenen?
Schoonis: “Ik begin ‘s morgens tussen zeven en half acht tot een uur of vijf. Het is altijd een fulltimebaan geweest.”
Hoe was het eerst?
Schoonis: “Ik begon als assistent van Luc. Door hard te werken, mocht ik langzaam aan zelf dingen tekenen. Kleinigheden als een pluim op een hoed bijvoorbeeld. Met de jaren begon ik steeds meer zelf te tekenen. De laatste jaren deed ik ook het character design. In mijn beginjaren trok ik steeds naar de fysieke studio om daar te gaan tekenen onder toeziend oog van Luc. Later spraken we steeds op maandag af om mijn werk door te nemen.”
Diverse voorbeelden van character design voor verschillende verhalen van Suske en Wiske.
Geen botsende stijlen?
Schoonis: “Daar moest ik wel alert op zijn. Achtergronden heeft altijd iemand anders gedaan. Christian Verhaeghe tekent nu de achtergronden: gebouwen, auto’s, dat soort dingen.”
En hoe verloopt die manier van werken?
Schoonis: “Eerst ben ik begonnen met potloodtekeningen. Pas in 2017 ben ik overgestapt op digitaal tekenen. Toen het nog echt handwerk was, stuurde ik mijn pagina’s op naar Erik De Rop die het inkten voor zijn rekening nam. Nadat Erik met pensioen is gegaan, heb ik het inkten ook voor mijn rekening genomen. Dat inkten doe ik nu ook digitaal. Echte fysieke bladzijdes maak ik dus niet meer, dat is wel een nadeel.”
Je tekent dus alleen maar poppetjes en figuren?
Schoonis: “Ik zal je laten zien hoe ik werk…”
We lopen naar een groot digitaal tekenscherm waar Wout zijn digitale tekeningen en pagina's laat zien. Met een digitaal potlood worden personages bedacht en uitgewerkt. De kenmerkende stijl voor Suske en Wiske heeft hij duidelijk goed in de vingers. Met enkele digitale strepen worden personages op het scherm tot leven gewekt. Hij laat een Word-bestand zien dat het scenario bevat voor het volgende deel na Bolhoed Bik (deel 372 in de reeks dat eind januari verschijnt).
Schoonis: “Dit zijn schetsen van Suske en Wiske zoals ze eruit zouden zien in de jaren 1950. Dit is Lambik en zijn broer Arthur wanneer ze klein waren. En dit is hun moeder. Na de schetsen maak ik een levendige lay-out zoals het verhaal er in albumvorm uit komt te zien. Ik doe suggesties voor kleur in de lay-out en zorg voor de voorlopige plaatsing van de tekstballonnen. Achteraf wordt alles nog gecontroleerd door mensen van de uitgeverij. Wanneer zij groen licht geven, kan ik het laatste deel van de uitwerking afronden. Daarna gaat het naar Christian Verhaeghe, die zijn deel van het werk afrondt. Daarna komt het weer terug naar mij.”
Welk personage vind je zelf het leukste om te tekenen?
Schoonis: “Nieuwe personages verzinnen, vind ik altijd wel leuk. Dat geeft wat afwisseling en je kan je eigen idee en inzicht erop loslaten. In Bolhoed Bik ben ik de eerste die de moeder van Lambik mag tekenen. Van de bestaande heb ik een voorkeur voor Lambik. Daar kan je als tekenaar het meest mee uit de voeten.”
Is Krimson nog in het verschiet?
Schoonis: “De komende albums niet. In mijn eerste officiële album komt de Zwarte Madam voor.”
Hoeveel albums loop jij nu voor ten opzichte van het album dat nu in de winkel ligt?
Schoonis: “Bolhoed Bik (deel 372) is helemaal afgerond en zelf ben ik klaar met het daaropvolgende album met als titel Klaartje Wakker (deel 373).”
Ho lang doe je over een album?
Schoonis: “Ongeveer twee maanden.”
48 pagina’s per twee maanden, dat is doorwerken.
Schoonis: “Het aantal pagina’s per album zal wel minder gaan worden. De uitgeverij wil graag vijf albums per jaar uitgeven, maar dat red ik niet met 48 pagina’s per album (deze verandering gaat in vanaf deel 373 in april 2024, lees er hier meer over, nvdr). Dit speelt trouwens ook bij andere reeksen, zoals de Kiekeboes en Jommeke. Met duotekenaars werken, zie ik zelf niet zo zitten. Dat is moeilijk qua stijl en lijnvoering bij Suske en Wiske om aansluiting te vinden. Dan moet je al met een soort van stijlboek werken waarin exact omschreven staat welke kleding ze dragen en hoe ze eruit moeten zien. Nu heb ik zelf de vrijheid om wat accenten aan te brengen.”
Fragment uit Suske en Wiske 371: De Zoevende Zusters met een stel oude bekenden.
Verandert je stijl in de loop der jaren?
Schoonis: “Iedere tekenaar maakt een evolutie mee. Kijk maar naar mijn voorgangers. Daar verschillen de personages ook naarmate ze meer albums hebben gemaakt.”
En dingen aanpassen zoals de borsten van Wiske ooit?
Schoonis: “In de tijd van Marc Verhaegen waren er grote veranderingen (onder andere het naveltruitje van Wiske, nvdr), maar ik heb nooit met Marc Verhaegen samengewerkt. In 2017 is er een restyling geweest van de figuren. Een van de dingen die toen is veranderd, zijn de borsten van Wiske. Deze aanpassing is wel grotendeels van mijn hand. Voor nu heb ik geen grote plannen om iets grafisch aan te passen. Je gaat wel mee met de tijd om hedendaagse dingen te verwerken in de strip. Kleding, gadgets en dat soort dingen is makkelijk. Mijn opgroeiende kinderen houden me jong wat dat betreft. Personages als Jommeke en Robbedoes veranderen bijna niet van uiterlijk. Robbedoes loopt er al vijftig jaar hetzelfde bij in dat pakje.”
Ambieer je geen andere reeksen?
Schoonis: “Het is altijd de bedoeling geweest dat ik aan Suske en Wiske werk. Dat vind ik verder ook wel prima, ik heb ook niet veel feeling met andere reeksen.”
Werk je ook voor anderen behalve Standaard Uitgeverij?
Schoonis: “Ook daar heb ik geen tijd meer voor. Vroeger heb ik er weleens wat andere dingen bij gedaan. Maar ik mag nu geen commerciële opdrachten uitvoeren met bijvoorbeeld Suske en Wiske buiten de uitgeverij om. Commerciële uitingen moeten eerst door hen worden goedgekeurd. De rechten liggen niet bij mij, maar bij de uitgeverij en de erven-Vandersteen.”
Over de erven-Vandersteen gesproken, welke invloed hebben zij nog?
Schoonis: “Een aantal dingen zijn door Willy Vandersteen in zijn testament vastgelegd en daar heb ik mij wel aan te houden. Lambik en Sidonia mogen bijvoorbeeld niet trouwen en aan het einde moet iedereen in leven zijn. Maar verder belemmert het mij niet. Het scheelt dat ik de scenario’s ook niet zelf hoef te schrijven.”
Voor het nieuwste verhaal vond Peter Van Gucht inspiratie bij de tv-reeks Wednesday én bracht hij de Zwarte Madam terug.
Heb je veel contact met andere tekenaars?
Schoonis: “Charel Cambré kom ik soms eens tegen, maar verder heb ik eigenlijk met niemand contact behalve mijn collega’s. Andere strips lees ik ook niet. Dat komt ook omdat ik al de hele dag werk aan een strip. Vroeger las ik wel het weekblad Robbedoes.”
Ook Suske en Wiske?
Schoonis: “Ik heb ze denk ik bijna allemaal gelezen. Ik ben begonnen in het tijdperk van Paul Geerts.”
Behalve covers ontwerpen en die ook uitwerken, kan Wout Schoonis zich sinds jaar en dag creatief uitleven met de illustraties voor de backcovers van de albums.