Op striptocht in Milaan (1/2)

In een tijdschriftenwinkel in de luchthaven van Milaan kom je meteen te weten welke stripreeksen in Italië het populairst zijn. Van de western Tex Willer verschijnen nog steeds vertalingen bij Uitgeverij Hum! De detective Dylan Dog, gespecialiseerd in paranormale zaken, liep eventjes bij Silvester. En Prestige probeerde ooit criminologe Julia in het Nederlands een voet aan de grond te laten krijgen. Wij waren er indertijd dol op. Van vermommingsavonturier Diabolik verschijnen de laatste jaren ook weer nieuwe strips in vertaling, maar deze uitgaven van Dekwerk Publishing zijn niet overal te vinden. Disney is hier een mastodont met een grote eigen Italiaanse productie voor bladen als Topolino (Mickey Mouse). Veel van die verhalen worden vertaald voor Nederlandstalige pockets van Donald Duck.

Il Nuovo Mondo is een stripwinkel en “nerd shop”. Het is een ongelooflijk nette, cleane zaak met voorin manga’s, beeldjes van Japanse strips en anime en zelfs een grote hoek met zwaarden uit tv-reeksen als The Witcher en Game of Thrones. Voor comics moet je al door een gang in een kelder met bakstenen gewelf en ontdek je nog een paar kamers waar ze ook Italiaanse vertalingen van recentere Europese strips verkopen, genre Blacksad, De Verboden Haven, Ondanks Alles en opvallend veel strips van Gipi, een Italiaanse tekenaar van wie ook wat strips zijn vertaald. Het extra coole is dat je tijdens het shoppen pompende soundtracks hoort uit anime. De erg vriendelijke uitbater krijg je bovenop je ervaring.

We zijn dan wel grote liefhebbers van de Italiaanse keuken — en in Milaan lijkt het wel of het een open buffet is — maar we lunchten toch in een Aziatisch restaurantje. Het interieur bestaat namelijk uit metershoge tekeningen van One Piece. En de ramen smaakten ook!

In mei 2024 opende er in Milaan trouwens een pop-up store van One Piece. Op 300 m2 stond het vol spullen van de best verkochte stripreeks wereldwijd. De winkel was maar twee weken open en het liep er storm. Alleen al in Italië zijn er van de mangareeks een kleine 20 miljoen exemplaren verkocht (voor een bevolking van 59 miljoen).

Aan de andere kant van het plein met het Bosco Verticale (Verticaal Bos, twee flatgebouwen met op elke verdieping bomen en struiken) is de Belgische ambassade gevestigd. Op de begane vloer is een Bussels House dat in modestad Milaan vooral de roemrijke Belgische modeontwerpers uitspeelt. In dat huis krijgen ze het gezelschap van nog beroemdere Belgen: de Smurfen. 

Dit ligt vlak bij de wijk Isola, waar heel wat streetart is te vinden. Op twee gevels staat een doorlopende tekening. De jongen draagt dezelfde trui met blauwe strepen als Philemon, het personage van Fred in de gelijknamige stripreeks die de voorbije jaren door Uitgeverij Hum! compleet is (her)uitgegeven. Op zaterdag zijn de meeste straten ingepalmd door marktkraampjes.

Corto Maltese, van de Italiaan Hugo Pratt, is het grote uithangbord van een winkeltje vol met vintageposters. In een buurt met kunstgalerijen treffen we tussen kitscherige kopieën van Klimt, Vermeer en de Mona Lisa een mash-up van James Bond en Duck, Donald Duck.

Vlaamse glorie in een vestiging van de boekenwinkel La Feltrinelli, hier met een uitgebreide koffiezaak erbij. De Italiaanse editie van Joris Mertens’ Bleekwater staat er tussen heel wat Italiaanse en internationale kanjers, op dezelfde plank als De Weg van Manu Larcenet, Maus, Mœbius, de Italianen Guido Crepax, Gipi, Milo Manara en toch wel interessante mooie Italiaanse strips die niet zijn vertaald. 

Mooie selectie in een voor de rest bijzonder druk bezochte en ook wel grote winkel. Van de vele tientallen tafeltjes waren er amper een paar vrij. In het hoekje met de kinderboeken was het een drukte van jewelste met kindjes die ofwel zelf een boekje lazen in een zithoekje of luisterden naar een papa die een boekje voorlas. Daar kan je toch alleen maar happy van worden?

De winkel ligt op korte wandelafstand van een hippe wijk met hypermoderne gebouwen — haa, dat Italiaanse design — waaronder innoverende kantoren van grote merken als IBM, Allianz en Generali. Het winkelcentrum Porta Nuova Shopping District met een ondergrondse food court is er ook gevestigd. De food court is erg ongezellig en de airco staat er te blazen als in een metrostation.

Achter een gevel vol groen zetelt Sergio Bonelli, de grootste stripuitgever van Italië. En daar viel nu eens geen bal te zien na drie kwartier stappen. Twintig minuten verder ligt integendeel de werkelijke stripwinkel van Sergio Bonelli. Uiteraard met alle topreeksen van de uitgeverij op een grote oppervlakte, netjes uitgestald. En ook wat vertaalde aanwas, zoals niemand minder dan Pieter De Poorteres Mickey Mouse-hommage. Hij wist ons intussen te zeggen dat ook Boerke een Italiaanse ‘vertaling’ krijgt. De reeks is nog steeds tekstloos, dus veel vertaalwerk is er niet aan.

Regelmatig organiseert de winkel signeersessies. We hadden geluk, want twee dagen later kwamen Mauro Boselli, een van de productiefste scenaristen van Tex Willer, en zijn collega Giorgio Giusfredi langs. Dat signeren is enkel een handtekening. In de winkel zijn op de zijkanten van boekenkasten originele tekeningen van andere tekenaars van Tex Willer te bewonderen, onder wie Laura Zuccheri en Fabio Civitelli, wier werk ook in het Nederlands is vertaald.

De reeks Nero, door de Italiaanse gebroeders Mammucari, verschijnt ook in het Nederlands. Deel 3 is over enkele maanden gepland.

Dat er cross-overreeksen bestaan tussen Dylan Dog en Batman is voor ons nieuw.

Geen idee of het Joe Dalton uit de reeks Lucky Luke is die we herkenden in de vitrine van een kunstgalerij die grossiert in pop culture. Een Stormtrooper met de oren van Mickey Mouse of versies met Fendi en Chanel vonden we best geinig. Mickey met een schaars gekleed meisje als gezelschap stiekem ook.

In en rond de lange voetgangerstunnel van het Garibaldi-station mogen graffitikunstenaars net wél de muren volkliederen.

Het Laatste Avondmaal van Leonardo Da Vinci is doorheen de eeuwen ettelijke keren gekopieerd en geparodieerd, ook in stripverhalen, bijvoorbeeld in de hierbij afgebeelde De Chninkel en Alban). Het origineel hangt in Milaan.

We genoten werkelijk van een boeiend uur over Het Laatste Avondmaal dat in het Santa Maria delle Grazie hangt. Er kunnen maar veertig personen per kwartier binnen. Als je geen tickets op voorhand boekt, raak je moeilijk binnen omdat het voortdurend is uitverkocht. En die tickets moet je vaak lang op voorhand kopen. Na wat gesurf vonden we nog tickets, maar wel met een gids erbij. Voor meer dan een euro per minuut voor een rondleiding van een uur kregen we echter waar voor ons geld. Alleen al het aanstekelijke Italiaanse accent bij de Engelse uitleg doet ons van de taal houden. Gisteren kruisten we nog een stelletje waarvan het meisje zodanig hyperactief tegen haar vent bezig was, dat we ons afvroegen of ze hem aan het uitkafferen was of indien ze hem hartstochtelijk zei hoeveel ze wel van hem houdt. Wellicht daarom zijn veel Italianen onder hun machovertoon in wezen moederskindjes met “la mamma” als werkelijke baas van het gezin.

Ook de typische handgebaren ondersteunden in die mate de uitleg van de gids dat je het eigenlijk kan stellen zonder de woorden. Louter visueel kan je zijn verhaal net zo goed volgen. Bombardementen en de schokgolf die het klooster in de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk hadden vernield en hoe elke apostel zich op het fresco gedraagt, beeldde hij met zijn handen uit.

Zoals je wellicht weet, verbeeldt het fresco hoe Jezus tijdens een avondmaaltijd te midden zijn twaalf BFF’s laat vallen dat een van hen hem heeft verraden. Het zou tot een aflevering van De Mol of De Verraders kunnen leiden, maar in feite… wat een sfeerspons is die Jezus! Zelfs al word je de dag erop opgepakt om aan het kruis gehangen te worden, laat de mensen aan tafel eens op hun gemak eten! De gids had op voorhand gezegd dat een kwartier te kort is om erop te staan kijken en alle uitleg en symboliek te vatten. Hij had gelijk. Sowieso is de beveiliging er groot en meedogenloos. Om de zoveel minuten stonden we in een andere afgesloten ruimte die zich telkens automatisch opende en weer sloot. Zelfs dat lijkt de insteek van een tv-programma.

Van Het Laatse Avondmaal uit 1495-1498 bestaan vele, vele kopieën. En door het tiental restauraties doorheen de eeuwen van het origineel, waarvoor Da Vinci een nieuwe, weliswaar fragiele techniek uitvond, zijn vroege kopieën betere getuigen van hoe het er oorspronkelijk uitzag. De gids vermeldde een Belgische kopie, een schilderij in de abdij van Tongerlo (er hangen er ook in Tremelo en Sint-Niklaas) die op zo’n vroegste versie is gebaseerd en door een leerling van Da Vinci in opdracht van de abdij werd geschilderd. In 2019 was het bij ons nog nieuws dat Leonardo himself twee figuren van die Tongerlo-versie zou hebben geschilderd, waaronder Jezus. De gids betwistte de info die we hem daarover verschaften, maar hij zei ons dat we als Belg wel trots mogen zijn op dat erfgoed. Het is de meest getrouwe en mooiste replica, uit 1545, en het wordt met onder meer het Lam Gods beschouwd als een van onze belangrijkste kunstwerken.

In de souvenirshop staan behalve boeken over Da Vinci ook veel prentenboeken en zelfs Disney-strips, waaronder eentje met Da Vinci. Da Vinci heeft jarenlang in Milaan gewoond om er onder meer aan zijn fresco te werken. Van zijn tevreden opdrachtgevers kreeg hij onder meer een wijngaard als beloning dat vlak aan het kloosterdomein grensde. Het is nu een stadswijk.

Albums van de door de Belgen Turk en Bob De Groot (nu Zidrou) gemaakte komische stripreeks Leonardo zijn er echter in geen velden, wegen en wijngaarden te bespeuren.

Op zondag was er een rommelmarkt in straten niet ver van de Duomo. Een vooral ouder publiek snuisterde er tussen oude munten, postzegels, voetbalplaatjes, postkaarten, tijdschriften (op de cover van een filmtijdschrift is een actrice te zien met een lelijke pop van Donald Duck), beeldjes (ook van Asterix en de Smurfen) en uiteraard strips. Met veel fumetti (Italiaanse strips) waaronder een aanbod erotische pulpboekjes uit de jaren 1960 en 1970. Honderden titels hiervan raakten ook bij ons vertaald bij uitgeverijen De Schorpioen en De Vrijbuiter. Later bekend geworden tekenaars leverden er anoniem werk voor. Milo Manara is een van hen. We vonden er een editie van zijn erotische strip De Schakelaar tussen strips die we van Facebook moesten censureren omwille van de nota bene getekende blote borsten .

Tussen dit verzamelaarsaanbod is heel wat oorlogsmemorabilia te vinden met zelfs Belgische militaire medailles, maar net zo goed fascistische prullaria zoals boekjes van de Wehrmacht en naziwimpels. We weten niet of deze laatste tegenwoordig wel van Facebook door de beugel mogen. Oudere van onze berichten met stripcovers met hakenkruisen werden door het platform namelijk al eens in de ban geslagen. We voorzagen die bij onze dagelijkse berichtgeving uit voorzorg alsnog van wat extra rood.

In een kiosk zijn ook wat strips te vinden van populaire reeksen als Tex Willer. Op een voetbaltijdschrift staat de in de Italiaanse Serie A spelende Romele Lukaku tussen andere grootgewichten.

De delicatessenwinkel Spacci 1000 maakt fruit aantrekkelijker voor kinderen. Iemand een Spider-Mappel of een Batsinaasappel?

Het beste, grootste, meeste. Daar gaan we voor. Nottingham Forest was ooit een van de vijftig beste cocktailbars ter wereld. Een andere op de lijst leerden we kennen dankzij cartoonist Lectrr: Jigger’s in Gent. Mixologist Dario Comino reisde de wereld rond om inspiratie te vinden. Dat leidde naar een collectie van tweeduizend flessen die in zijn betrekkelijk kleine zaak te vinden zijn. Meer dan de smaak draait het hier om chemische toepassingen en geweldig originele uitvoeringen.

De gincocktail Sephora wordt geserveerd in een badkuipje. Uit de poep van het rubberen eendje spuit je een extra citrussmaak. Het schuim smaakt naar perzik.

Voor de tweede cocktail lieten we ons vergiftigen. We moesten eerst een piepkleine Sechuan Buttons-bloemetje eten. Het verdoofde onze hele mond. Zodra we van de cocktail dronken, was dat een sensationeel kruidige gewaarwording. Nooit eerder meegemaakt. We waren er ondersteboven van.

De derde (en toen waren we al behoorlijk tipsy) werd geserveerd in een doodskop. De Viking-cocktail is vernoemd naar de tv-reeks Vikings met koning Ragnar in de hoofdrol. Het is nochtans een zoete, tropisch smakende cocktail met passievrucht en papaya. Bij de cocktail krijg je een metalen kokertje dat je naar wens (en indien beschikbaar) door een haar- of baardlok kan halen.

De vierde was geïnspireerd op de tv-reeks True Blood, met een injectienaald “bloed” (kersenlikeur). Er hoorde een snoepje in de vorm van een gebit bij dat je eerst moet opeten om de cocktail een extra zoete smaak te geven.

De keuze is groot voor ongeziene ervaringen: lasers, schuim, een erotische cocktail waarbij je eerst lippenstift moet opdoen en die zijn vernoemd naar Selen (over wie ook stripverhalen bestaan!) en Rocco Siffredi, twee Italiaanse pornoacteurs. Cocktails die gebaseerd zijn op tv-reeksen als Sex in the City, Dexter, Colombo, CSI en Desperate Housewives of horrorfilms als The Thing. Bezoek dit, je zal het nooit vergeten!

Tussen zes en negen uur 's avonds is het happy hour waardoor de cocktails tien tot twaalf euro kosten. Toen we Dario vroegen wat zijn favoriete cocktail was, antwoordde hij dat al zijn cocktails zijn favorieten waren. De tijd ontbrak ons om de rest van de kaart op andere avonden af te lopen.

En de stripconnectie? Tijdens een van zijn vele reizen onrmoette Dario de Argentijnse striptekenaar Quino, bekend van diens stripreeks Mafalda. In de bar hangt een tekening van tekenaar Quino ter ere van Dario.

In een vestiging van de speelgoedwinkel Hamleys, in de chique winkelbuurt rond de Duomo, werden we aangevallen door een drone. “Hij wordt aangetrokken door camera’s”, lachte de winkelbediende, een speelvogel die 'm bestuurde, ons toe. Uiteraard ook stripfiguren in de winkel, met een halve kast Smurfenpoppetjes. Voetbaltrainer Pep Guardiola heeft er zijn eigen beeldje, naast die van Erling Haaland uit het team Manchester City waar Pep de coach van is. Er staat zelfs een draaimolen op de eerste verdieping. Daar vond net een workshop plaats om teddyberen te maken en te vullen. Een groepje zestienjarige meisjes haastte zich erheen.

Nog meer speelgoed, nu in de Lego-winkel. De Duomo staat er in het klein nagebouwd. En het is toch ongelofelijk hoe dat merk de licenties aan elkaar rijgt. Marvel, DC, Harry Potter, Disney, Star Wars, maar net zo goed Pharrell Williams, Looney Tunes, Jaws, Tim Burton, Vincent Van Gogh, Twilight, Dune, Dungeons & Dragons, Pac-man. Dit is niet eens een grote winkel. We zijn in Italië, dus ook Leonardo Da Vinci ontbreekt niet. 

In de eerste de beste boekenwinkel, een vestiging van Giunti al Punto, recht tegenover ons hotel, staat Il Signore delle Mosche, oftewel Lord of the Flies - Heer van de Vliegen van Aimee de Jongh, hier met een andere cover dan de meeste internationale edities. Ze staat tussen strips van Spider-Man, The Hobbit en Marjane Satrapi, met op dezelfde plank ook nog Maus en een uitgave over Hayao Miyazaki. Voor de rest niet zo veel strips. In de Naam van de Roos door Milo Manara, De Verboden Haven met een andere cover, Asterix, comics, manga’s.

Van het duo Zanzim en Hubert verscheen bij Lauwert Uitgeverij het album Mannenhuid, dat zich in de Italiaanse renaissance afspeelt. Dat album is ook vertaald in het Italiaans. Nog een andere titel van hetzelfde duo raakte hier ook vertaald en dat staat eveneens in deze winkel te koop. Het is de vertaling van het in 2011 en 2012 in het Frans uitgegeven tweeluik Ma Vie Posthume, later als een integrale uitgebracht. Het gaat over een humeurige, oude dame die geen actief leven meer leidt na de dood van Pierre, haar geliefde man. Op een dag wordt ze in haar woonkamer neergeschoten van wie weet waar! Ze staat op van haar val in een vreemde staat: dood. Maar niet als spook of geest. In feite is er, afgezien van een gat in haar dunne borstkas en een andere blik, niet veel veranderd... Om de tijd te doden die ze niet meer heeft, kijkt Emma terug naar het verleden en stelt zichzelf vragen: waarom is haar lieve man ook niet teruggekomen? Wie kan haar vermoord hebben? En wat zullen de buren zeggen? Naast de mix van macabere humor, slapstickavonturen en existentiële vragen, schetsen de auteurs een portret van een vrouw die de geschiedenis van de twintigste eeuw heeft meegemaakt.

Mondadori is de grootste uitgeversgroep van Italië en is ook een boekenwinkelketen. Het zat in de portefeuille van voormalig president Silvio Berlusconi en wordt nu bestierd door zijn dochter. Er is op het plein bij de Duomo, de prachtige kathedraal van Milaan, een erg grote vestiging. Van de drie verdiepingen is de bovenste volledig in beslag genomen door strips, comics en vooral manga’s. Hier en daar wat zithoekjes en centraal in de winkel zelfs een leestribune die vol zat.

Tussen de strips vonden we onder meer Asterix, Lucky Luke en François Schuitens illustratieboekje over zijn overleden hond Jim. Geen Lord of the Flies. Die is volgens een interactief zoekpaneel uitverkocht in de winkel.

De kelderverdieping biedt grotendeels kinderboeken en wat kinderstrips aan, zoals Dog Man die een volle kast vult. Hier veel hout in een warme inrichting. Van de Italiaanse reeks Geronimo Stilton is er eveneens een grote keuze. Je kan er in een cilinder gaan staan en via een keuzemenu op immersieve wijze in een geanimeerd kinderboek stappen. We kozen voor Marco Polo die op reis gaat en werden ei zo na zeeziek door de beelden die voor onze ogen rondtolden.

Geen idee waarom, maar aan de ingang van de kledingzaak Alcott staat Batman stoer te doen.

Reclame voor het grote stripfestival van Lucca op een tram.

Disney’s Pinokkio op rolluiken van een kinderwinkel en een fotografiewinkel. Nochtans is het origineel een Italiaanse creatie van Carlo Collodi uit 1883. Veie malen verfilmd, ook verstript. Een versie van Benito Jacovitti raakte ook bij ons vertaald in 1967. Het wordt hier nog steeds aangeboden in nieuwe herdrukken. het is zelfs te koop in boekenwinkels in metrostations.

Altijd een plezier om strips van bij ons in het buitenland terug te vinden. La Borsa del Fumetto is zo groot als een volgestouwde woonkamer. Je zal hier wat meer oudere strips en eerste drukken vinden, ook originelen, een grote hoek met manga en comics. Van Tex Willer staat tot aan het plafond een gele zuil, allemaal strips in een kast.

We vonden er exemplaren van Hans G. Kresses Indianen-reeks, Storm, bij de complete reeks Blake en Mortimer uiteraard ook de door Peter van Dongen en Teun Berserik getekende albums. En veel grote Italiaanse namen (Serpieri, Manara, Micheluzzi, Mattioli,…). We kochten er een oud Italiaans stripblad met een cover van Jordi Bernet, een van onze favoriete tekenaars, bekend van Torpedo 1936.

Hier ook redelijk wat integrales, onder meer van De Blauwbloezen, Buck Danny, Thorgal, Yoko Tsuno, De 7 Levens van de Sperwer en Attila, Mijn Geliefde.

Op het einde ven de straat waar de stripspeciaalzaak La Borsa del Fumetto is gevestigd, ligt ook een erg grote winkel waar ze boeken, papierwaren, vinyl, cd’s, dvd’s en een heel klein beetje strips verkopen. We dachten tussen de boeken over filmmakers en muzikanten een strip over The Beatles te kunnen doorbladeren, maar het was in feite een prachtig, 240 pagina’s dik artbook uit 2011, samengesteld door Fabio Schiavo en Eneco Gentile, met een grote selectie stripfragmenten en covers van stripbladen uit de hele westerse wereld. Overal waar The Beatles in voorkomen, al is het maar als knipoogje in één plaatje, passeert de revue. De samenstellers gingen grondig te werk. Behalve reproducties uit Asterix en Blake en Mortimer staan er ook covers van het weekblad Tintin (Kuifje) en Fluide Glacial (van Marcel Gotlib) in. En zowaar een Nederlandstalige pagina uit Dick Matena’s album Mythen. Een must voor fans van The Beatles die ook weleens een strip lezen.

De Hulk, Mister Spock en nog wat streetart in het treinstation van Porta Geneva FS.

Smurfjes en andere stripfiguren spotten aan het kanaal Naviglio Grande. We konden ons net die dag geen grotere freak wanen omdat deze uitgaansbuurt vol cafés en restaurants overrompeld was door Nederlandse voetbalsupporters. Het was AC Milan - Feyenoord. Je kan je het luide gebral en gelal, de brullende zangkoren, de schlagers en het op straat afgestoken vuurwerk er wel zelf bij denken. Aan het einde van een nauwere straat vol cafés stond de zwaar opgetrommelde politiemacht het afgesloten metrostation te versperren met barricades. 

Op de deur van een platenzaak verwelkomen twee cartoons uit Peanuts je op de winkeldeur.

Een oude Italiaanse uitgave met het werk van Rien Poortvliet vind je in de grootste boekenwinkel aan het kanaal. Het bestaat uit twee winkels, op beide hoeken van een straat. In de eerste vind je wat eerste drukken en nieuwe boeken. Aan de overkant voornamelijk kunstboeken. Geen strips, op een paar boeken na over illustratoren of een boek over de Japanse strip- en filmmaker Hayao Miyazaki.

In een piepklein boekenwinkeltje zagen we een Franse strip van Robert Crumb en een oud tijdschrift waarvan de mooie geïllustreerde cover ons deed denken aan Ever Meulen. Het is echter een tekening van Onorato, over wie we geen verder info terugvonden.

Het is geen geheim dat het uiterlijk van de Italiaanse stripheldin Julia Kendall uit de Italiaanse stripreeks Julia dat van de in Brussel geboren actrice Audrey Hepburn is. Hepburn was de dochter van een Brits-Nederlands echtpaar. Ze is de favoriete actrice van Giancarlo Berardi, de schepper van de stripreeks.

In dezelfde straat als de stripwinkel van Sergio Bonelli ligt een schoonheidssalon waarvan foto's van Hepburn de etalage en verschillende muren sieren. Met haar korte haren was ze te zien in de film Roman Holiday en Sabrina. Met langere haren in films als Breakfast at Tiffany's en My Fair Lady.

In de Bonelli-winkel kochten we het in 2023 gepubliceerde artbook Julia: Una Ragazza da Copertina (Julia: Een Covergirl). In een softcoveruitvoering op liggend formaat (112 pagina's, 15 euro) staan reproducties van alle originele coverschilderijen van de albums die tot dan waren verschenen, toen precies driehonderd. Alle covers zijn het werk van Marco Soldi (deel 1 tot 157) en Cristiano Spadoni (vanaf deel 158). De cover van het album is er een van Laura Zuccheri, bij ons in vertaling bekend van De Glazen Degens, Terug naar Belzagor, Thellus en albums van Tex Willer. Giancarlo Berardi schreef een inleidend artikel over het personage, een criminologe die met uiteenlopende misdaad te maken krijgt.

Op maandag 17 februari waren de Tex Willer-scenaristen Mauro Boselli en Giorgio Giusfredi aanwezig in de winkel van Sergio Bonelli. Voor Boselli een thuismatch, want hij is geboren in Milaan. Wij dachten dat het om een signeersessie ging en kwamen een kwartiertje later dan het aangegeven uur aan. We vielen midden in een vragenuurtje waarin vooral Boselli honderduit over Tex Willer vertelde.

Van die hele uitleg in het Italiaans begrepen we uiteraard niet veel. Hoe langer we luisterden en probeerden te ontcijferen met andere referentiekaders en talen, hoe meer we er de context van begrepen. Zo vielen ook de namen van Hermann en Comanche als grote voorbeelden in het westerngenre. Zowel Boselli als het aanwezige publiek (een dertigtal man) uitte hun bewondering voor Comanche.

Er speelt een recentere kwestie waarbij in de media de vraag werd gesteld of een stripreeks, die ook nog steeds op de jeugd mikt, wel zoveel geweld en vuurwapens moet gebruiken. Dat werd weggehoond, want je kan maar moeilijk een western maken zonder pistolen, revolvers en geweren. Boselli kondigde zelfs aan dat in een volgend album Cochise voorkomt en dat er gescalpeerd zal worden. Nochtans is het geweld en het bloedvergieten nooit werkelijk expliciet in Tex Willer.

Boselli was er om zijn nieuwste Tex Willer in kleur voor te stellen: La Maledizione del Charro Negro, getekend door de Argentijn Carlos Gomez. Het speelt zich af in Mexico waar een veroordeelde misdadiger zich vermomt als een macaber spook om tijdens de feestdag Día de los Muertos (Dag van de Doden) ongemerkt te kunnen rondlopen. Tex Willer en Kit Carson zijn 'm op het spoor, maar er speelt nog meer mee: haat, wrok en een geheime schuld.

Gomez was erbij, weliswaar niet lijfelijk, want speciaal voor het publiek werd hij opgebeld en op speaker gezet zodat hij vanuit Argentinië wat uitleg kon verschaffen over zijn nieuwste album en vragen van het publiek kon beantwoorden.

Het signeren bestond uit handtekeningen zetten. Dat verkortte de gesprekjes die je met de scenaristen kon aanknopen. Het plezierde Boselli dat zijn Tex-albums ook in het buitenland worden gelezen. Hij vroeg ons hoe "thank you" in het Nederlands klinkt. De "dank u" die hij van ons herhaalde, klonk voor hemzelf wat raar. Hij zal het volgens ons niet kunnen onthouden. In ieder geval is hij niet alleen een getalenteerde scenarist die vlotte verhalen neerpent, hij is ook een bevlogen spreker. Een verteller op alle domeinen.

Boselli is een van onze favoriete Tex-schrijvers, tegelijk ook een van de productiefste. Voor de kleurenreeks van Uitgeverij HUM! schreef hij de delen 1, 4, 5, 6, 12 en 15. Giusfredi is de scenarist van deel 11, 14 en 16. Voor de Nederlandstalige reeks Tex Willer Classic, de extra dikke westernstrips in zwart-wit, schreef Boselli de delen 2, 5, 6, 11, 12, 13, 16, 17, 18 en 20. Voor deze albums van doorgaans meer dan 224 pagina's krijg je een voortreffelijke prijs-kwaliteitverhouding.