Turkse stripgeschiedenis met hertekende verhalen uit onze contreien

Je staat ervan versteld hoeveel van oorsprong Belgische strips in Turkse stripbladen stonden, voornamelijk uit de weekbladen Kuifje en Robbedoes, van de stripreeksen Kuifje en Robbedoes zelf over Suske en Wiske (zie verder in dit artikel), Lucky Luke, Baard en Kale, Dan Cooper, Buck Danny en Rik Ringers tot Pechvogel van Berck, Michel Vaillant, Timoer, Pom en Teddy en een hele sliert andere bekende stripreeksen.

Turkse stripbladen namen weliswaar vaak een loopje met publicatie- en auteursrechten, want ze beschikten zelden over drukfilms die nodig waren om hun magazines en albums te drukken. Hun eigen tekenaars tekenden dan maar het oorspronkelijke materiaal na, met wijzigingen en wisselend talent, en ze maakten doodleuk nieuwe verhalen van reeksen als Kuifje, Robbedoes, Lucky Luke of Ton en Tineke. Van Kuifje bijvoorbeeld verscheen een klein dozijn Turkse avonturen die er nog vrij goed getekend uitzien. De covers zijn daarentegen vaak gedrochten. Pas in 1996 trad Turkije toe tot de in 1886 internationaal vastgelegde Berner Conventie die de bescherming van auteursrechten verzekert. Maar ook de eigen Turkse productie is heel gevarieerd met ronduit fantastisch getekende strips in alle genres.

De Turkse stripcultuur stond onder grote invloed van de Franco-Belgische, Italiaanse en Amerikaanse scholen en tegenwoordig ook meer en meer Japanse voorbeelden. Bostanci runt deze Facebookgroep waarop hij heel regelmatig Franstalige artikels publiceert en voorbeelden laat zien. De overzichtsboeken zijn door hemzelf uitgegeven en kan je enkel via hem (Messenger) bestellen. De oplage is heel klein (honderd exemplaren).

We vroegen Erol Bostanci of hij ook een voorbeeld had van een Turkse publicatie van Suske en Wiske. Hij bezorgde ons scans van de volledige inhoud van één weekblaadje (Afacan nummer 2 uit 1965) dat je hier kan downloaden als pdf. In dat nummer staat één hoofdstuk uit de nagetekende versie van De Groene Splinter gepubliceerd.

Bostanci gaf er bijkomende uitleg bij: "Vanaf 10 mei 1966 publiceerde Sarika Silliler vijfendertig nummers van het weekblad Afacan waarvan het laatste nummer op 3 januari 1967 verscheen. Silliler was een uitgeefster van striptijdschriften en gaf in de jaren 1960 ook nog andere tijdschriften voor kinderen uit, zoals Acar (in 1965 en 1968), Aster (tussen 1965 en 1969), Nik (in 1965) en Bükür (tussen 1967 en 1970). In Afacan viel onder meer een Turkse, hertekende versie te lezen van De Groene Splinter (in het Turks Beyaz Maskeliler naar de oorspronkelijke Franse titel Les Masques Blancs - De Witte Maskers) die ook bij uitgeverij Sait Yurdagül werd gepubliceerd."

Net zoals bij andere Turkse publicaties van strips uit onze contreien, werden de strips niet alleen hertekend door de afwezigheid van drukmateriaal, maar ook om de oorspronkelijke strippagina's om te zetten naar kleinere pagina's voor de op kleiner formaat uitgegeven stripbladen met minder prenten per pagina. Je zal in de pdf merken dat in de hertekende versie extra decor is getekend om breder geworden prenten meer op te vullen.

Bron: Didier Pasamonik, ActuaBD.com