Tommy gun van schouder gewisseld

Begin jaren 1930 hebben verschillende maffiafamilies New York stevig onder controle. Dat omvat allerlei domeinen en alle lagen van de bevolking. De maatschappij is er zo van doordrongen dat steeds duidelijker wordt hoe het de samenleving kan ontwrichten. Overheden zijn die onzekerheden beu. Ze schakelen openbare aanklagers, zogenaamde district attorneys, in die als taak hebben de criminele organisaties zoveel mogelijk schade toe te brengen of zelfs te ontmantelen. Sommigen onder hen lijken zo onkreukbaar en vinden zo’n nieuwe vervolgings- en onderzoeksmethode uit dat de misdaadfamilies het effectief warm krijgen onder de voeten. Het is een teken aan de wand dat ze voorzichtiger beginnen worden en dat er een interne strijd losbarst over de te volgen methodes daarbij. Agata krijgt zelfs de mogelijkheid zich vrijer te bewegen als ze zich aan bepaalde voorwaarden houdt die de dons haar hebben gesteld. Dat er mogelijk details zouden uitkomen over haar ontvoering, waarbij ook een kind betrokken was, maakt de maffiosi zenuwachtig en daar zou Agata van kunnen profiteren, als ze uiterst voorzichtig is.

Agata is nog steeds het hoofdpersonage van dit drieluik, maar meer dan bij de vorige twee delen is ze in dit slotdeel a means to an end. Auteur Olivier Berlion gebruikt haar personage dit keer meer als kapstok waaraan hij het verhaal van de strijd tegen de maffia kan ophangen, inclusief de interne strubbelingen. Die aanpak werkt.

Berlion slaagt erin om duidelijk te tonen hoe de georganiseerde misdaad het maatschappelijke leven in New York in zijn greep houdt. Tegelijk is ook duidelijk te zien hoe de kopstukken nieuwe manieren moeten verzinnen om uit de handen van het gerecht te blijven. Zij die slim zijn, beseffen dat de tijden veranderd zijn en dat de directe confrontatie aangaan met zij die hen vervolgen niet langer wijselijk of zelfs mogelijk is. De methode is nu om niet langer gelinkt te worden aan de gepleegde misdaden. Daarom is het voor hen zo belangrijk om eerdere getuigen in de hand te houden. Berlion schetst net zo’n verhaal waarin Agata zich daarom rustig houdt. Zo verschuift de focus van haar naar de maffiatop. De verhaalspanning rond het leven van Agata vermindert, maar de beeldvorming rond het wereldje is des te sterker, waardoor dat niet deert.

Grafisch is de beeldvorming even indrukwekkend als in de voorgaande delen. Karakteristieke wolkenkrabbers, verpauperd platteland en smetteloze Italiaanse maatpakken die even schoon zijn als hun eigenaars verdorven, dit drieluik bezit grafisch alle elementen van een sterk maffiaepos. Sommige prenten lijken eerder statisch, maar passen goed bij de opgebouwde sfeer en prima bij de stemmige aquarellen in deze albums. Alweer is een mooi drieluik afgerond.

DIEDERIK VAN DE VELDE