Opgroeiende pubers

Op de eerste pagina zijn rond een kerk de gezichten getekend van de acht personages die een rol zullen spelen in deze grafische roman in de zomer van 1994: drie jongens, een pastoor, een ouderpaar en de grootouders. Gaandeweg maken we kennis met hen. Harold is de enkele jaren oudere broer van Carl die volgend jaar de catechese zal starten voor zijn plechtige communie. Alle zondagen gaan de twee broers met hun ouders naar de mis waar Carl zelfs misdienaar is. De ouders en grootouders dragen een katholieke opvoeding hoog in het vaandel. Het is grote vakantie en meestal vertoeven Harold en Carl dan bij de grootouders, het is er ook landelijker om te spelen. Wanneer het mooi weer is, wordt niet getolereerd dat de jongens binnen blijven zitten om te lezen of te gamen. Een vriend en klasgenoot van Harold is Peter, een enigszins rebelse jongen die bij zijn moeder woont, zonder papa. Hij is verslaafd aan zijn gameboy en brengt ook ideetjes aan voor allerlei kattenkwaad. De mis is aan hem niet besteed en hij wacht buiten de kerk op Harold om samen activiteiten af te spreken. Tijdens een van die tochtjes doorzoeken ze in het bos een verlaten bouwvallig huisje en Peter vindt de lege doos van een pornovideo die hij laat zien aan Harold en Carl. Peter snijdt de opwindende coverfoto uit de doos en neemt die mee. De foto wordt later doorgegeven aan Harold en dit zal het opgroeien van de twee broers een nieuwe wending geven.

Het album vertelt heel treffend de leefwereld van een klassiek gezin, zowel vanuit het oogpunt van het katholieke ouderpaar als van de opgroeiende pubers die stilletjes aan de ouderlijke regels willen omzeilen, stoer willen zijn, en tezelfdertijd seksuele ontdekkingen doen. Ben Gijsemans toont het met kleine dingen, zoals tegenover een vriendje niet willen toegeven dat men door de (groot)ouders verplicht wordt naar buiten te gaan bij mooi weer, want nog moeten gehoorzamen is niet stoer. Of de weerstand om een albe te dragen als misdienaar omdat dit lijkt op een meisjeskleed waardoor je uitgescholden wordt als mietje. Of hoe een klein leeftijdsverschil van twee à drie jaar tussen de jongens wordt uitvergroot tot bijna een generatiekloof, want de oudere jongens voelen zich zoveel volwassener en verstandiger. Eigenlijk allemaal onbenullige elementen die de pubers belangrijk vinden en hun houding beïnvloeden.

Ben Gijsemans, die we kennen van het mooi kleurrijke Hubert en Aaron, tekent hier alles in zwart-wit met originele composities: bij heel wat dialogen worden enkel de hoofden getekend, de interieurtaferelen worden vaak repetitief neergezet met kleine verschillen in beweging. Gedachten en details uit scènes vergroot hij dan weer uit in een cirkel.

De kerk en de misviering vormt een belangrijk onderdeel in dit verhaal. Een religie in het algemeen en in onze Westerse wereld het katholicisme zijn immers een niet te verwaarlozen onderdeel tijdens het opgroeien. Hier wordt ook getoond dat deze geloofsbeleving niet aangepast is aan de huidige moderne tijden en dat het belijden van het christelijk geloof, de naastenliefde, in het dagelijks leven niet altijd beleefd wordt zoals het gewenst zou zijn. Een beetje hypocrisie is niet ver weg. Zo vindt de vader van Harold sowieso dat Peter moet gemeden worden omdat hij een slechte invloed heeft. Hij vergeet daarbij de moeilijke achtergrond van diens gezinssituatie met enkel een moeder, terwijl hij misschien zou kunnen helpen. Leuk detail is dat de vogels zo vaak het gebiep van de gameboys van de jongens moeten aanhoren dat sommige vogels niet meer tsjilpen maar biepen.

Opgroeiende pubers in goede banen leiden, is niet altijd eenvoudig. Openhartige en opbouwende communicatie tijdens het opvoedingsproces zijn belangrijk voor een goede relatie tussen ouder en kind. Een mooi en sterk album, waarin ongetwijfeld vele lezers periodes uit hun puberteit tijdens de jaren 1990, zonder smartphone en computer, zullen herkennen. Een te onthouden album voor de eindejaarslijstjes.

JAN GOFFIN