All in the genes

In sommige artistieke beroepen zet(te) een virus dat we allemaal wel kennen een rem op de creativiteit, of op zijn minst op de fysieke uitvoering ervan. Minder zo binnen het schrijvers- en tekenaarsvak, en dus ook de stripwereld. De verbeelding is frank en vrij. Nu al geeft het vermaledijde virus soms nieuwe invalshoeken en inspiratie aan stripmakers.

Wie anders dan Merho is een van de eersten om de pandemie zelf als thema te gebruiken. De routinier gebruikt wel vaker actualiteit in zijn scenario’s. Op meerdere vlakken is hij een soort van barometer geworden voor de Vlaamse strip. De scenarist die het aandurft de temperatuur van het maatschappelijke water te testen. Is de Vlaamse strip rijp voor bepaalde maatschappelijke thema’s, veranderende mentaliteiten, tendenzen, gevoeligheden enzovoort? Doorgaans zit zijn gevoel juist. Is Vlaanderen, te midden van een pandemie, klaar voor een strip over een virus dat de wereld overheerst? Merho doet de test.

Een post-covidwereld waarin de bevolking gewoon is aan het blijvende mondmasker en waarin virologen met steeds maar wisselende trui... euh sorry, bretellen voortdurend op tv verschijnen... de stripfamilie van wie de naam klinkt als een verrassingsbegroeting kijkt al lang niet meer op van dat nieuwe normaal. Maar dan lijkt er een nieuw virus op te duiken en komt Dame Thea* boven water.

We zijn intussen gewoon aan wisselende auteursteams die werken aan de Kiekeboes. Voor dit album is Merho zelf nog eens scenarist van dienst. Het is te merken dat dit een scenario is waarover hij zelf enthousiast is. Niet alleen zijn alle gebruikelijke elementen aanwezig, er is ook een flair voelbaar die we al even niet meer in die hoeveelheid bij hem zagen. De auteur steekt op meer dan één vlak de draak met de huidige maatschappij. Marcel die bij een spontaan grapje al meteen door zijn eigen dochter met de vinger wordt gewezen als seksist, maar even later zelf terechtwijst, Van de Kasseien die ontkent racist te zijn, maar in zijn excuus knullig door de mand valt als seksist. Dit is Merho, scherper dan we hem in tijden zagen. Hij ondersteunt de woke-cultuur en lacht er tegelijk mee. Ook al is dit geen satirisch pamflet, de maatschappelijke verwijzingen doen het verhaal deugd. Merho vindt er een soort spontane humor die teruggrijpt naar de sterktes van weleer. Geen vergezochte intermezzo’s, geen te lang uitgesponnen woordgrapjes, simpelweg een van de beste en meest spontane Merho-plotten van de laatste jaren. Kunstgrepen zijn helemaal niet nodig, gewoon teruggrijpen naar wat de reeks in de genen zit, blijkt meer dan voldoende.

Is het daarom allemaal geweldig? Dat misschien niet. Zoals wel wat vaker de laatste jaren voelt de afronding van het verhaal wat gehaast, of laten we zeggen, minder in verhouding tot de opbouw van het verhaal. Positief is dan weer de bijzondere invalshoek aan het eind die toch weer zorgt voor een snuifje extra originaliteit. De rokerszone in de vliegtuigscène was misschien wat over de top, maar we snappen de setting en kunnen er wel mee om.

Steeds meer Vlaamse tekenaars hebben de trekjes van de familie Kiekeboe en de terugkerende personages nu echt wel in de vingers — een voordeel van het lange bestaan van de reeks — Dirk Stallaert is daar uiteraard een van. Maar er zijn (gelukkig) toch ook nog wat eigen persoonlijke touches te zien. Het is ondertussen zowat gestandaardiseerd, of moeten we zeggen gestallaerdiseerd, dat figuranten en gastpersonages in de Kiekeboes in een andere stijl getekend zijn dan de titelpersonages. En dat is intussen best oké, Merho heeft ook hierin jaren geleden de markt al aan dat idee laten wennen.

Was Merho geen stripauteur geworden, dan was hij vast een prima futurist. Je weet wel: zo’n onderzoeker die evoluties, gewoonten en consumptiepatronen in de nabije toekomst probeert te voorspellen. Ook al een beroep waarbij een gezonde dosis verbeelding niet misstaat.

DIEDERIK VAN DE VELDE

* Dame Thea, nog zo’n personage waarmee Merho lang geleden de temperatuur van het water testte. Nu kijkt niemand nog op van een transgender personage. Dat was toen wel even anders.