Speelde Marc Sleen leentjebuur bij Jef Nys?	17/11 TOP
In de architectenwoning van Jozef Schellekens in Turnhout loopt nog tot eind november een tentoonstelling met stripschatten van Kempense verzamelaars, georganiseerd door Stripgids. Je kunt er onder meer allicht de oudste Vlaamse strip, publiciteitsposters van Kuifje en platen uit Op het Eiland Amoras en Bibbergoud van Willy Vandersteen zien. De geboorte van twee iconische stripfiguren komen ook aan bod op de expo: Jommeke van Jef Nys en Adhemar, zoon van Marc Sleens Nero. En wie die twee eerste verschijningen met elkaar vergelijkt, valt allicht iets bijzonders op. "De redactie van het parochieblad (vandaag Kerk en Leven, red) wou een pagina voor de jeugd en liet me begin oktober 1955 komen om daar eens over te praten", vertelde Nys aan Het Nieuwsblad. "Thuis ben ik meteen beginnen te schetsen. Op een paar uur tijd was Jommeke geboren. Een paar weken later, op 30 oktober 1955 om precies te zijn, verscheen de eerste gag, waarin Jommeke door een ooievaar op de redactie van het parochieblad gedropt wordt." In die eerste plaat beklagen de paters de arme tekenaar die zich voortaan moet ontfermen over het pijp rokende, mollige kleutertje dat Jommeke toen nog was. Pas drie jaar later, wanneer het eerste vervolgverhaal De Jacht op een Voetbal wordt voorgepubliceerd in de krant Het Volk, verandert Jommeke in de jonge tiener zoals we hem vandaag nog steeds kennen. In 1959 verschijnen eveneens in Het Volk al bijna tien jaar de lotgevallen van Nero door Marc Sleen. Op 14 september wordt het nieuwe avontuur aangekondigd met een geboortekaartje, inclusief een ooievaar: "Met vreugde en ontroering delen de heer en mevrouw Nero U de geboorte mee van een zoon. Alhier 13 september 1959." Net zoals Jommeke blijkt de jonge spruit nogal wat haar op de tanden te hebben. Hij heeft dan misschien zijn huilbuien, verder praat hij als een volwassene en verkiest hij een pint bier boven een papfles en een goede pijp boven een fopspeen. Het nieuwbakken genie kiest zelf zijn naam: "Adhemar zal ik heten, Adhemar en niets anders!" De Zoon van Nero verschijnt in 1960 in albumvorm. Ongeveer een jaar na de komst van Jef Nys naar Het Volk introduceert ook Marc Sleen een opstandige kleuter, die door de ooievaar wordt gedropt en onmiddellijk vlot praat en pijp rookt. Een knipoog naar zijn nieuwe collega of al dan niet bewust kopieergedrag? Klik hier voor info over de expo. Klik hier voor Jef Nys in Het Nieuwsblad. (artikel door Wouter Adriaensen)

Het kapsel van de Smurfin	03/11 TOP
We kunnen weer een weetje delen over de Smurfen, meer bepaald de Smurfin. In een eerder artikel vertelden we je al dat de schepping van het vrouwelijke Smurfenwezentje een ware martelgang was voor Peyo. De Smurfin leverde hem een crisis, ruzie met zijn vrouw, nachtmerries, huilbuien, bijna een depressie en achteraf nog een boel verwijten op. Mogelijke inspiratie voor het frivole, blonde wezentje zou hij opgedaan kunnen hebben uit Playboy waarvan nummers circuleerden op zijn studio. Een grotere zekerheid is het voorbeeld voor de blonde lokken van de Smurfin. Die zou ze te danken hebben aan foto's van de Franse actrice Mylène Demongeot, geboren in 1935 en nog steeds een kranige tante. Op foto's die wij vonden, herkennen we eenzelfde weelderige haardos. Een identiek voorbeeld vonden we weliswaar niet terug. Mylène is de dochter van een Fransman en een Russische moeder. Bij haar eerste stapjes in de filmwereld, sinds 1953, gold ze als een rivale voor een andere sierlijke blondine die in de kijker liep: Brigitte Bardot. Op haar palmares prijken meer dan zeventig films, een reeks tv-series en toneelstukken en stond ze naast beroemde acteurs als Yves Montand, David Niven, Roger Moore, Jean-Paul Belmondo, Gérard Depardieu en Louis de Funès. In 1968 trouwde ze met regisseur Marc Simenon, de zoon van de Belgische schrijver Georges Simenon. Na Marcs dood in 1999 sloeg ze aan het schrijven, werd ze een activiste tegen dierenleed, vervuiling en antipersoonsmijnen en bleef ze acteren. In 2015 verscheen in de collectie Aire Libre (Vrije Vlucht) van Dupuis een one-shot van Catel Muller en Claire Bouilhac over een moeder en een dochter die hun vrijheid als vrouw proberen te veroveren. Het gaat om het waargebeurde verhaal van Mylène en haar moeder.

Emmy-stripje van De Smurfen	20/10 TOP
In de jaren 1980 was de tekenfilmserie De Smurfen een internationaal fenomeen dankzij de productie van Hanna-Barbera onder toeziend oog van Peyo en Yvan Delporte. De reeks was tussen 1983 en 1989 jaarlijks genomineerd voor een Daytime Emmy Award, de hoogste Amerikaanse televisieonderscheiding. In 1983 en 1984 verzilverde de reeks de nominaties als winnaar. Scott Shaw, een van de animatoren, somde in bovenstaand stripje voor de Amerikaanse vakpers de Emmy's en de complimenten die losse afleveringen verwierven met het oog op het binnenrijven van een derde Emmy. De tekenfilmreeks liep van 1981 tot 1990 met 256 afleveringen die samen goed zijn voor in totaal 418 verhalen. Momenteel is een gloednieuwe 3D-geanimeerde serie in productie die in 2021 op diverse tv-zenders wereldwijd te zien zal zijn.

De oerversie van Een Nacht in Rome	10/09 TOP
Op 27 augustus 2018 was het tien jaar geleden dat Jim de eerste basis legde voor zijn reeks Een Nacht in Rome, meerbepaald Marie en een decor aan zee. Het project heette toen nog L'Été (De Zomer). Naar eigen zeggen was zijn grote geluk de ontmoeting met zijn uitgever (in het Frans is dat Bamboo) en vervolgens met zijn publiek en een almaar groeiende steun die ook resulteert in de verkoop van originele tekeningen. Inmiddels is Jim al begonnen aan deel 4, het slot van het tweede tweeluik.

Scoutskalender 1963 door Peyo	01/09 TOP
Heel wat striptekenaars uit de vorige eeuw waren lid van de scouts. Ook nadat ze al een carrière hadden opgebouwd en de korte broek ontgroeid waren, kon hun voormalige jeugdbeweging op hun diensten rekenen. Een van die (betaalde) verzoeken was het illustreren van de jaarlijkse scoutskalender. Voor de Waalse editie van 1963 tekende Peyo twaalf illustraties met nieuwe figuurtjes. Op de illustratie van de maand januari lopen bekende dwergjes rond die de wereld nog moesten veroveren. Klik op onderstaande afbeeldingen voor grotere versies.

Copycatcovers voor Tex Willer	25/08 TOP
De Italiaanse westernreeks Tex Willer bestaat dit jaar zeventig jaar. In 1948 verscheen het allereerste boekje getiteld Il Totem Misterioso. In de beginjaren waren het kleine, dunne boekjes op het formaat wat we in onze contreien lilliputboekjes zijn gaan noemen met één strook per pagina, in Italië kiezen ze voor de benaming strisce of piccolo. Pas in de jaren 1960 kwam hier verandering in en werden oude en nieuwe verhalen voortaan gebundeld tot pocketboekjes met zo'n 112 pagina's. Elke maand lag er een nieuw pocketboekje in de kiosken, iets wat tot op de dag van vandaag wordt volgehouden Iedere maand een nieuw avontuur, iedere maand een nieuwe albumcover. De cover van een (strip)boek was — en is — heel belangrijk: het moet opvallen tussen de andere boekjes in de winkel, het moet uitnodigen tot lezen. In die tijd was het Tex-tekenaar van het eerste uur Aurelio Galeppini (Galep) die alle covers mocht tekenen. Pas in 1994, bij pocket 400, hing hij z'n tekenpen aan de wilgen en werd hij opgevolgd door de huidige covertekenaar Claudio Villa. In de jaren 1960 en 1970 was het kennelijk nog niet zo eenvoudig om iedere maand een pakkende en opvallende westerncover aan te leveren. De laatste jaren wordt er op de diverse Tex Willer-internetforums driftig gezocht naar de inspiratiebronnen van Galep, en er worden er steeds meer gevonden... In deze rubriek verschenen al eerder artikelen over de dunne scheidslijn tussen "inspiratie opdoen" en "ongeneerd plagiaat", bijvoorbeeld bij de reeks Blueberry en diverse reeksen van Studio Vandersteen zoals Bessy. Hieronder vind je een flink aantal Tex Willer-covers met de bijbehorende "inspiratiebron". Vaak zijn het covers van oude Amerikaanse stuiverromans. Dell-paperbacks lijken bijzonder populair, maar ook oude filmposters en foto's uit oude westernfilms werden gerecycleerd. Soms is een westernpose zo klassiek dat het toeval kan zijn, maar in de meeste gevallen zijn de scènes en houdingen één op één nagetekend. Niet dat dit enige afbreuk heeft gedaan aan de reeks, Tex Willer is tegenwoordig nog altijd de populairste strip in Italië, met vertalingen in een groeiend aantal landen — in Nederland en Vlaanderen door Uitgeverij HUM!. Alhoewel ook in Italië een dalende verkooptrend geldt, ligt de oplage van de maandelijkse pocket nog altijd rond de 180.000 exemplaren. Aantallen waar uitgeverijen in het Nederlandse taalgebied, en zelfs in Frankrijk, jaloers op kunnen zijn. (met dank aan Erik van Helvoort)

Coveraanpassing voor G. Raf Zerk	18/08 TOP
Af en toe bedenkt een stripmaker, een uitgeverij en/of een marketingdienst iets speciaals om van de cover van een album iets opvallends te maken. Voor deel 17 van G. Raf Zerk bijvoorbeeld kon je jezelf zien in een folie met spiegellaag. Volgens de dialoog op de cover was jij dan degene die morgen zou begraven worden. Het album kwam in 1999 uit. Allemaal goed en wel voor een eerste druk, maar hetzelfde soms technische huzarenstukje herhalen voor een herdruk van hetzelfde album is niet altijd aan de orde. Voor de Franse herdruk van het album (in het Nederlands bleef het vooralsnog bij één druk) herwerkte Marc Hardy de coverillustratie (zie hierboven) een beetje zodat het trucje met de spiegel niet meer hoefde. Dit gezegd zijnde, voor de allereerste cover van de gagreeks maakte Hardy onderstaande ontwerpen. Door de zwarte achtergrond werd de eerste te macaber bevonden. Voor de tweede illustratie besefte Hardy dat zijn doodgraver al verder was geëvolueerd dan de versie in de gebundelde gags. Er lag namelijk vier jaar tussen de allereerste gepubliceerde gags en het eerste album in 1986. Het waren grafisch niet meer dezelfde personages.

Zingen met Jommeke	04/08 TOP
Over strips en muziek valt een complete rubriek te vullen. Talloze tekenaars hebben platenhoezen getekend, sommigen speelden of spelen zelf muziek en er bestaan heel wat andere samenwerkingen. Dit is er eentje. In 1973 releaste Lode De Ceuster het vinylplaatje Zingen met Jommeke met Het Jommekeslied en op de B-kant Jommeke en zijn Vrienden. De Ceuster is een Antwerpse zanger die in de jaren 1960 optrad als protestzanger en plaatselijk bekend raakte als De Zingende Dokwerker. Hij werkte samen met onder meer Ferre Grignard, Jan De Wilde en Wannes Van de Velde en maakte deel uit van de Antwerpse groep d'Apsjaars. Het Jommekeslied is een herwerkte versie van Jef Nys' eigen Jommekeslied waarvan hij in 1968 de tekst neerpende voor de door hem geschreven, geregisseerde, gemonteerde en bekostigde film De Schat van de Zeerover. Hieronder kan je Lode De Ceusters versie beluisteren met de Merksemse Mereltjes als achtergrondkoor.

De eerste samenwerking tussen Jan Bosschaert en Zidrou	07/07 TOP
Recent verscheen het one-shot Horizontaal, een samenwerking tussen Jan Bosschaert en Zidrou bij Le Lombard in zowel het Nederlands als het Frans. het is niet hun eerste gezamenlijke productie, maar voor hun eerste strip moeten we terug naar het jaar 1995. Toen verscheen het drieduizendste nummer van het weekblad Robbedoes/Spirou. Het Franstalige nummer was veel dikker dan het Nederlandstalige en het bevatte ook heel wat kortverhalen die je kon lezen én beluisteren via een bijgevoegde cd. Enkel in Spirou stond Bosschaerts kortverhaal Brigade de Boîtes de Nuit waarin een moord in een disco (met slachthuisthema) wordt gepleegd en onderzocht. Dat kortverhaal vind je hierboven, klik erop voor grotere afbeeldingen. En hier vind je een mp3 om dat verhaal ook te horen. In 1995 was Zidrou nog maar enkele jaren actief als scenarist van stripverhalen. Volgens Bosschaert liep hij Zidrou jaren later tegen het lijf op een stripevent in Frankrijk. "Hij was onze samenwerking niet vergeten. 'Let op mijn woorden', zei hij, 'ooit wil ik nog eens iets voor jou tekenen'. En zo geschiedde ook: out of the blue kreeg ik een mailtje met de boodschap dat hij iets had dat echt op mijn lijf geschreven was. Hij wilde graag dat ik het tekende omdat ik volgens hem zo goed vrouwelijke emoties weet te vatten." Dat leidde dus naar Horizontaal. (Bron: BM Mag, juni 2018)

Onvoltooid project (35): Een Ster van Zwart Katoen door Grzegorz Rosinski en Yves Sente	26/05 TOP
Steve Cuzor, bekend van O'Boys en een album van XIII Mystery, en Yves Sente maakten dit jaar een dijk van een strip waar ze veel lof voor vergaarden en inmiddels ook al prijzen. Toch was Cuzor niet de eerste keus voor het tekenen van Een Ster van Zwart Katoen. Oorspronkelijk was Grzegorz Rosinski namelijk vragende partij voor dit verhaal. Na hun eerdere samenwerking, het tweeluik De Wraak van Graaf Skarbek (2004-2005), wou Rosinski een strip maken over de Tweede Wereldoorlog. Hij vroeg Sente over een thema na te denken. De scenarist zocht een persoonlijke zoektocht waarbij een groepje mannen kon gevolgd worden op de achtergrond van de oorlog. Hij vond een boek over de historische Monuments Men vóór het een (geflopte) film werd van George Clooney. Sente verbond er een eigen anekdote aan uit zijn studentenijd. Hij bracht een jaar door in Illinois waar hij op een avond was uitgenodigd voor een feestje. Hij maakte er kennis met een jongeman met wie hij vriendschap sloot. Op het einde van de avond wou de jongen Yves Sente een cadeau geven: een netjes opgevouwen Amerikaanse vlag. Sente moest wel zweren dat de vlag onder geen enkel beding de vloer mocht raken. Mocht de vlag wel op de grond belanden, diende hij die te verbranden. Sente was geraakt door die vaderlandslievendheid en het geloof in zijn land en de vlag. Bij het bedenken van Een Ster van Zwart Katoen leek de zoektocht naar de allereerste Amerikaanse vlag een sterk onderwerp. Ook de segregatie en de strijd om gelijke rechten voor zwarten nam hij mee in zijn scenario dat een trilogie moest worden. Grzegorz' zoon Piotr kon het verhaal echter niet waarderen, hij vond het te veel neigen naar Amerikaanse propaganda. Geen Rosinski dus als tekenaar, maar Sente stelde het project wel voor aan uitgeverij Dupuis. José-Louis Bocquet, collectiedirecteur van Vrije Vlucht, wou de trilogie liever als één album uitgeven. Steve Cuzor kwam mee aan boord, stelde nog wat veranderingen voor om zich het verhaal en de personages eigen te maken en het kwam tot de inmiddels gevierde samenwerking. Ook Steve Cuzor had al een project geweigerd voor hij bij Een Ster van Zwart Katoen uitkwam. Hij kreeg van Glénat namelijk het aanbod om Er Was Eens op scenario van Fabien Nury te tekenen. Cuzor vond het een mooi verhaal, maar hij kon er niets aan toevoegen. Hij belde zijn vriend Sylvain Vallée... die het project inmiddels zelf in handen had gekregen. Ook die reeks werd een groot succes. (Bron: Charles-Louis Detournay — ActuaBD.com, 5 mei 2018)

De plaat van Franquin, Peyo, Roba, Walthéry en Will	18/05 TOP
Striptekenaars illustreren weleens vaker platenhoezen, maar wellicht kwam er nooit eerder zoveel verzamelde star quality uit als in 1977 toen André Franquin, Peyo, Jean Roba, François Walthéry en Will (voor het decor van Peyo's illustratie) de krachten verenigden. Dat deden ze voor een 45-toerenplaat van Chante avec Charlebois van Robert Charlebois. Charlebois is een Canadese schrijver, zanger, muzikant en acteur uit de Canadese provincie Quèbec waar ze nog Frans spreken. De in Frankrijk uitgebrachte plaat Chante avec Charlebois bevat vier liedjes die elk door een tekenaar is geïllustreerd. Voor de voor- en achterkant van de platenhoes tekenden Franquin, Peyo, Roba en Walthéry een gezamenlijke illustratie. Voer voor verzamelaars! Klik op onderstaande afbeeldingen voor een grotere weergave.