Nederland ontsnapt wel/niet aan btw-verhoging op strips

Het nieuwe, rechtsere kabinet van Nederland had het voornemen om een drastische btw-verhoging op boeken, kinderboeken, kranten, tijdschriften, strips en overige publicatievormen te heffen. Het huidige tarief van 9% zou daarbij verhogen naar 21%. Het is een wereldwijd beproefd recept om de toegang van het volk tot (kritische) media in te perken. Het btw-tarief van 9% is overigens nu al hoger dan in België, waar vooralsnog 6% geldt. Een fikse verhoging had voor een vlucht van Nederlandse stripliefhebbers naar Belgische stripspeciaalzaken, webshops en andere verkooplatformen kunnen leiden. Verschillende Nederlandse stripwinkeliers voorzagen daarom al de sluiting van hun winkel of uitten hun vrees over het voortbestaan van hun winkels.

Dat was buiten heel wat initiatieven gerekend. Zo volgden onder meer de petitie 21% btw, een waardeloos idee! (meer dan 300.000 ondertekeningen) en vanuit de strip- en cartoonsector Strip de btw, op poten gezet door NDP Nieuwsmedia met steun van Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), Stichting Pers & Prent en Magazine Media Associatie (MMA).

Op 14 november raakte bekend dat de Nederlandse regering de plannen voor de btw-verhoging, die in het algemeen media, cultuur en sport zou treffen, in de ijskast zet. Het kabinet aanvaardde een voorstel van de oppositie om in het voorjaar te zoeken naar alternatieven waarmee geld kan worden opgehaald die een hogere taks moet opleveren. Een onderdeel van het voorstel is een vereenvoudigd btw-stelsel in plaats van willekeurige verhogingen die nu in de begroting staan. Tot het voorjaar garandeerde minister van Financiën Eelco Heinen dat er geen btw-verhoging wordt doorgevoerd.

Een dag later, na een stemming, liggen de kaarten alweer helemaal anders. De btw-verhoging gaat toch door, maar met een "terugdraaibelofte". De Eerste en Tweede Kamer zullen de btw-verhoging aannemen en in 2026 in voege laten treden, maar alleen onder de voorwaarde dat die maatregel in de lente weer wordt teruggedraaid. Ook het voorstel voor alternatieven om de btw-verhoging dit jaar nog te kunnen schrappen voordat hij vanaf 2026 daadwerkelijk wordt ingevoerd, blijft een belofte.

Cartoons: Peter de Wit en Tjeerd Royaards