Jommekes grootouderbal in Gistel

De op de aanwezige kinderen toegespitste presentatie van het album ligt in de professionele handen van presentator en animator Kurt Morissens, zelfverklaard expert in de Jommekologie. Met een door hem in elkaar gestoken programma en uitgedost in een witte stofjas om hem een geleerde indruk te geven, bezoekt hij klassen te lande. In zijn De klas van Jommeke biedt hij speelse workshops vol opdrachten rond taal, rekenen, tekenen en samenwerken, telkens gebaseerd op de avonturen van Jommeke. De aangewezen persoon dus voor een inleidend woordje. Check de website www.hetbeeldendverhaal.be om hem te boeken.

Tijdens de wedstrijdjes op de vier veldjes die ervoor voorzien zijn, houdt Morissens zich niet in om aanvankelijk als live commentator over te gaan naar een interviewer die het veld betreedt om spelers uit de acht spelende teams en scheidsrechters te interviewen, ook al staan ze op datzelfde moment in het zweet hun aanschijns fervent te spelen. 

Tijdens de presentatie wordt een uitleg van Philippe Delzenne onderbroken door "brekend nieuws". In de nieuwsstudio van de VRT stelt nieuwslezeres Goedele Wachters haar cameo in het album voor en heeft ze het ook nog over het nieuwe album.

In zijn korte, maar amusante toespraak vertelt Kristof over de totstandkoming van het verhaal Grootouderbal. In het feestelijke jaar 2025, waarin Jommeke zijn zeventigste verjaardag viert, had hij oorspronkelijk een verhaal rond een dansfeest bedacht, een ander soort bal dus. Nadat hij erover vertelde tegen zijn zoon, maakte de jongen zijn schrijvende vader duidelijk dat hij gewoon de plot van de tweede film van De Buurtpolitie had verteld. 

Terug naar de werktafel dus, om te vermijden dat Kristof van plagiaat voor het stelen van het idee van een door hem als "cinematografisch meesterwerk" omschreven film beschuldigd zou worden. De titel bleef hangen en Berte verzon een balspel, een variant op handbal met andere regels waarbij grootouders in een hoepel blijven staan, maar sowieso een rol van betekenis hebben om hun kleinkinderen te helpen scoren in minivoetbalgoals.

Ofschoon Kristof Berte het spel heeft uitgevonden, betekent dat nog niet dat hij de wedstrijdjes waaraan hij deelneemt met de vingers in de neus wint. Als we hem daar op aanspreken, antwoordt hij: "Ik had ook de regel bedacht waardoor de bedenker van het spel áltijd wint of moet winnen." Dat het spel eerlijk verloopt, toont het aantal nederlagen aan voor het team van Kristof.

De jonge en wat minder jonge spelertjes dragen een blauw Jommeke-shirt of een rood Filiberke-shirt. Twee voetbalveldjes zijn elk in twee kleinere velden opgedeeld. Iedereen speelt alsof ze de sport al jarenlang beoefenen. Dat komt omdat het gemeentebestuur van Gistel enkele maanden geleden al oefenwedstrijdjes organiseerde waarbij de regels in de praktijk werden toegepast en die ook werden bijgewerkt voor een beter spelverloop. De auteurs van het verhaal konden er wel bij varen om het ook voor hun stripverhaal bij te sturen.

Voor toeschouwers die het voor het eerst te zien krijgen, is het wat moeilijk volgen. Blijkbaar mag er pas na vier passen gescoord worden. De scheidsrechter telt luidop mee, maar dan nog is het overtreden van de regel vaak de oorzaak voor een ongeldig doelpunt.

Aan de zijlijn fungeert de opgetrommelde pers en een handvol non-actieve volwassenen als supporters. Delzenne kijkt geamuseerd toe hoe het door hem getekende spel op vier velden tegelijk rennende kinderen en hun (groot)ouders als "hoepelspelers" dichter bij elkaar brengt. In een uur tijd worden vier wedstrijden van elk tien minuten afgewerkt met teams die telkens doorschuiven naar een volgende tegenstander.

We bespreken met Philippe hoe de samenwerking met Kristof verloopt. Uitstekend, zo blijkt. "Hij heeft een andere aanpak dan Marc Legendre, en die werkt ook", legt Delzenne nog uit. "Marc vraagt me wat ik graag zou tekenen en dan komt hij op de proppen met een scenario. Kristof werkt meer zijn eigen ideeën uit."

De tekenaar laat het schrijven van Jommeke-verhalen steeds meer over aan Legendre en Berte, maar toch kriebelt het af en toe om zelf nog een scenario te schrijven. Zijn inbreng bij de laatste albums beperkt zich meer tot extra grapjes. Kristof treedt dat later bij door te wijzen op een scène van een molletje in Grootouderbal. Het is een door Philippe ingelaste grap.

We halen ook het aantal pagina's aan van de Jommeke-albums die omwille van economische redenen (lees: besparingen) van 48 naar 40 zijn teruggebracht. Zo kunnen er op kortere tijd ook wel meer albums verschijnen. Bovendien is er een grote vraag vanuit onder meer de bedrijfswereld naar op maat gemaakte Jommeke-verhalen. Om aan die vraag te voldoen, worden momenteel twee nieuwe tekenaars klaargestoomd om het team te versterken. Delzenne begeleidt mee hun opleidingstraject, wat hij ook al deed voor Dieter Steenhaut.

Over het minder aantal pagina's moet de tekenaar toegeven dat het soms wat aanpassen is. "De ontknoping nadert sneller. Vroeger zou Anatool dan toch niet de dader zijn en volgt er nog een andere wending. Nu gaat het rechtlijniger naar het einde."

We horen er ook Kristof over uit. Hij ziet het aantal pagina's in zijn nog prille schrijverscarrière minder als een obstakel. Voor het in oktober geplande en door Dirk Stallaert getekende hommagealbum De Vorsten van Onderland, waarin de hoofdpersonages uit Jommeke en Suske en Wiske samen een avontuur beleven, vroeg hij toch 8 pagina's meer. "Je moet die figuren eerst nog samenkrijgen", legt Kristof uit. En dat heeft nu eenmaal een logische aanloop nodig.

In de vrijgegeven info over De Vorsten van Onderland (lees er hier meer over) spannen de schurken Krimson en de koningin van Onderland samen. Philippe vindt de koningin een heerlijk personage, maar wel eentje dat je niet te veel mag opvoeren om haar niet op te gebruiken. We confronteren Kristof met een opmerking van een lezer die het jammer vindt dat Anatool er niet in meespeelt. "Wat zal de reactie dan zijn als ze zien dat de Miekes ook niet meespelen?" vraagt Kristof zich retorisch af.

Na de wedstrijd worden nog gratis albums uitgereikt aan kinderen en winnaars. Er is een signeersessie met handtekeningen en een door Philippe geplaatste stempel met het feestelijke 70 jaar Jommeke-logo, dat ook naast de titel op de cover van Grootouderbal is te zien. Het logo prijkt ook op de voorkant van de voetbalshirts. We laten Philippe poseren met een van de shirts terwijl op een beeldscherm achter hem zijn hand Annemieke — 't kan ook Rozemieke zijn — in potlood tekent.

Jommeke 326: Grootouderbal door Philippe Delzenne en Kristof Berte is op 19 juni 2025 verschenen bij Standaard Uitgeverij. Het album telt 40 pagina's en kost 7,99 euro.

De korte inhoud: "De grootvader van Jommeke wordt 70 jaar en dat moet gevierd worden. Het uitstapje naar het plaatselijke minigolfterrein valt helaas tegen. Filiberke bedenkt dan maar een nieuwe sport die ze samen met hun grootouders kunnen spelen: grootouderbal. Al snel wil heel Zonnedorp meedoen, maar daar is niet iedereen tevreden mee... Kunnen Jommeke en zijn vrienden, samen met hun grootouders, te weten komen wie hen tracht te saboteren?"

Wil je grootouderbal zelf eens spelen? Hier kan je een pdf downloaden met de spelregels.