André Juillard en Yves Sente
“Ik denk dat het publiek me wel zal duidelijk maken als ik slecht bezig ben.”
tekst: Erik Verschaffel — © foto's: Yves Declercq
Van de negen Blake en Mortimer-albums die sinds 1996 zijn verschenen, nam het duo André Juillard en Yves Sente er ondertussen vijf voor zijn rekening. Het ritme zit er dus wel in. Naar aanleiding van een verkoopstentoonstelling met het werk van Juillard stond het duo de pers te woord, van zeven uur ’s morgens tot laat in de namiddag. Onze reporter ter plaatse kreeg als laatste in de rij een halfuurtje om de vermoeide auteurs uit te horen. Over Blake en Mortimer, jazeker. En terloops over andere albums die ze publiceerden.
Ten tijde van dit interview hebben de auteurs samen de delen 14, 16, 17, 18 en 21 gemaakt.
Jullie werken nu in verschillende teams aan de serie. Levert dit geen problemen op qua chronologie en personages?
Sente: “Zeker niet. Hoe eigenaardig het ook is, we merken soms dat we onafhankelijk van elkaar aan hetzelfde item denken om een nieuw verhaal te maken. We hebben geregeld contact met het andere team en we leggen elkaar zelfs de scenario’s voor. Wat we hierbij willen benadrukken, is dat we geen concurrenten van elkaar zijn, maar allemaal spelers in hetzelfde team.”
Jullie hebben met deze manier van werken tijd over om andere projecten uit te voeren. Zouden jullie liever niet fulltime aan Blake en Mortimer werken.
Sente: “Absoluut niet! We hebben nu na elke Blake en Mortimer tijd om te herbronnen en na een tijdje komt weer de zin naar boven om aan een nieuw verhaal te beginnen. Ik zou zelfs durven spreken van een noodzakelijk soort ‘herbronning’ tussen twee albums om door te kunnen gaan.”
Juillard: “Ik kan Yves hierin zeker bijtreden. Ik heb zelfs enkel aanvaard om in het Blake en Mortimer-verhaal te stappen nadat ik de zekerheid kreeg om daarnaast ook nog mijn eigen ding te kunnen doen.”
Denken jullie dat er eventueel, naar analogie met Thorgal en XIII, sprake zou kunnen zijn van een soort Werelden van Blake en Mortimer?
Sente: “Zeker niet! De lezers krijgen een Blake en Mortimer zoals ze willen en gewoon zijn. We zien zeker geen nut in dergelijke spin-offs.”
Blijkbaar heeft Edgar P. Jacobs het gebruik van zijn helden zonder enige vooringenomenheid doorgegeven? Toch merken we dat jullie in de laatste albums meer en meer vrouwen op het voorplan laten komen, zowel in de rol van heldin (Het Voronov-complot) als in de rol van absolute schurk (De Sarcofagen van het 6e Continent). Is dit wel in de geest van de erfenis van Jacobs?
Sente: (een beetje opwonden) “Zeker is dit in de geest van Jacobs! Mocht de man vandaag nog leven, dan zou hij vrouwen zeker een vooraanstaande rol gegeven hebben. Jacobs was zeker geen preutse man, maar iemand die met zijn beide voeten in het werkelijke leven stond. Jammer genoeg zat hij met zijn verhalen gevangen in het keurslijf van het toenmalige magazine dat het Kuifje-weekblad was. Bedenk wel dat de auteurs toen heel erg gebonden waren aan de regels van de toenmalige censuurcommissie ‘ter bescherming van de jeugd’, die heel strikt was in onder andere het opvoeren van vrouwen in het verhaal.”
Ook in Blake en Mortimer 21: De Eed van de Vijf Lords is er een nadrukkelijke vrouwelijke aanwezigheid met studente Lisa Pantry. Kolonel Thomas Edward Lawrence alias Lawrence of Arabia heeft een belangrijke rol in De Eed van de Vijf Lords.
Een ander opvallend element in jullie verhalen zijn de cameo’s van beroemde figuren. Geeft dit de albums geen specifieke datering?
Juillard: “Toch niet. Dit zijn gewoon leuke dingetjes die we hier en daar proberen in te brengen om het verhaal leuker te maken.”
Sente: “Wat betreft de datering wil ik wel opmerken dat in de tijd van de originele albums er sprake was van een actuele verhaallijn, terwijl we nu de verhalen in een historisch perspectief behandelen.”
Juillard: “In het huidige album zit er trouwens een belangrijke cameo van Lawrence of Arabia...”
Sente: “...die ook wel een hoofdrol speelt in het huidige verhaal.”
We merkten ook dat u in de huidige verhalen de slechteriken bij naam en toenaam noemt. We verwijzen hierbij naar Het Voronov-Complot waarin expliciet naar de USSR en de KGB verwezen wordt.
Sente: “Je moet de lezers van nu niet voor idioten houden. Iedereen weet dat als je Moskou toont in je afbeeldingen en je verhaal speelt zich af in de jaren 1950, dat je dan de USSR bedoelt! Ik verwijs hier weer naar de vroegere censuurcommissie waarbij alles heel wat moeilijker lag.”
Heeft de broederschap uit het nieuwe verhaal iets te maken met befaamde universiteitsclubs, zoals Skull & Bones, of met een of andere vrijmetselaarsloge?
Sente: “Nee, hoor, het gaat gewoon over een soort archeologisch genootschap aan de universiteit waar het een en ander gebeurt.”
Meneer Juillard, u hebt een heel universum opgebouwd met De 7 Levens van de Sperwer en Wuivende Veder. Is dat universum nu eigenlijk definitief afgesloten?
Juillard: “Wat een toeval dat u mij deze vraag stelt, want ik ben namelijk bezig aan een nieuw verhaal van Wuivende Veder. Volgend jaar rond deze tijd zou het album, een one-shot, bij Dargaud moeten verschijnen.”
U werkt ook mee aan dat andere grote epos, De Geheime Driehoek. Hebt u daar nog een bedenking bij?
Juillard: “Alles is relatief. Ik maak enkel de covers, en teken soms eens een flashback, maar het blijft natuurlijk leuk om geassocieerd te worden met zo’n serie.”
Het viel ons op dat al uw verhalen zich in het verleden afspelen. Bent u een geschiedenisfreak?
Juillard: “Het is inderdaad zo dat het merendeel van mijn verhalen zich in het verleden afspelen, hoewel ik ook soms verhalen schrijf die zich in het heden afspelen, Het Dagboek bijvoorbeeld en Na de Regen. Maar het kan natuurlijk zijn dat die verhalen door het langdurig wachten op een vertaling soms ook gedateerd zijn.”
In 1994 verscheen André Juillards one-shot Het Dagboek bij Casterman. Deel 2 met hetzelfde hoofdpersonage raakte niet vertaald als one-shot, maar werd in 2011 wel in vertaling gebundeld met Het Dagboek in een integrale editie. In 2018 verscheen een herdruk met nieuwe cover. In 2014 en 2021 verschenen de eerste twee delen van de derde cyclus van de 7 Levens van de Sperwer na de zevendelige reeks van Juillard en Patrick Cothias en de sequelreeks Wuivende Veder. De Ninon-cyclus wordt vanaf deel 3 getekend door Milan Jovanovic.
Meneer Sente, we vroegen ons af welke schoonmoeder het meest over uw schouder kijkt bij het schrijven van scenario’s. Jacobs voor Blake en Mortimer of Jean Van Hamme voor Thorgal?
Sente: “Geen van beiden. Ik denk dat het publiek me wel zal duidelijk maken als ik slecht bezig ben. Ik merk daar ondertussen niks van.”
Nog een laatste vraagje. We vangen al jaren geruchten op dat er een vervolg zou komen op het legendarische tweeluik De Wraak van Graaf Skarbek. Hebt u daar iets meer over te vertellen?
Sente: (valt ogenschijnlijk uit de lucht) “Ik weet van niks. Het kan zijn dat we ooit eens hebben laten vallen dat we een vervolg zagen zitten, maar we hebben hier zeker niks over afgesproken. Nu je het zegt, het verhaal is inderdaad nog niet echt gedaan! Wat gebeurt er met hem? Ik weet het niet? Misschien toch nog een verhaal waard?”
Een langer interview is ons helaas niet gegund. We moeten de scenarist met zijn eigen raadsels achterlaten. Op de vernissage liep echter nog ander schoon volk rond. Op foto 1 hieronder poseren Dominique David, Philippe Berthet, Jean Dufaux (die ook nog zou schrijven voor Blake en Mortimer) en Yves Sente. Foto 2: Ever Meulen en André Juillard. Foto 3: Yves Sente en Jean Van Hamme.
Foto 1 hieronder: Jean Van Hamme en Jean Dufaux. Foto 2: André Juillard.
Dot interview verscheen eerder als pdf-vorm op ons oude gedeelte van de website. Klik hier voor de pdf.
Met dank aan: Viviane Vandeninden, Champaka. © illustraties: Dargaud / Blake en Mortimer, 2012.