De letteraar van Hergé

Wist je dat de teksten die je leest in de Kuifje-albums geletterd zijn door een in West-Vlaanderen geboren medewerker van Hergé? Maak kennis met Arsène Lemey die op 7 juli 1930 geboren werd nabij Kortrijk.

Na een kunst- en decoratieopleiding aan het Saint-Luc van Doornik werd hij dankzij een leraar (een broeder) voorgesteld aan Charles Lesnes die bij uitgeverij Casterman werkte. Begin jaren 1950 mocht Lemey enkele schetsen maken voor covers. In 1951 vroeg de uitgever van de reeks Kuifje om als jobstudent de Duitse lettering te verzorgen van albums van Hergé, met name de tekstballonnen, klanknabootsingen en de titels. Zijn eerste opdracht: Het Geheim van de Eenhoorn, voor hem het eerste album in een lange rij.

Lemey was een gentleman en heel taalvaardig. Dat kwam nog van pas voor de handmatige lettering van Kuifje in het Frans, Nederlands, Engels, Duits, Italiaans, Spaans en Portugees. Lemey ontving van Hergé getypte teksten met een nummering die overeenstemde met de plaatsing in de tekstballonnen van de strippagina's. Zijn monnikenwerk voerde hij uit op grijze afdrukken van die platen. Voor de weekbladpublicatie werd de lettering aan iemand anders toevertrouwd, maar de lettering voor de albums waren het alleenrecht van Lemey. Ook toen hij in 1953 zijn militaire dienstplicht moest vervullen in Duitsland kon hij blijven letteren. Omdat hij kon zingen en orgel spelen, mocht hij namelijk in dienst gaan bij majoor-kapelaan Verslyppe die een bureau voor Lemey ter beschikking stelde waar hij de lettering kon vervolgen van Mannen op de Maan.

Tussen 1955 en 1957 werkte Lemey thuis, waar hij als zelfstandige werkte voor Hergé, maar ook voor Jacques Martin (Alex, Lefranc) en François Craenhals (Pom en Teddy). In 1957 wierf Casterman hem als voltijds werknemer aan. Hij ontwikkelde voor Hergé het lettertype Arleson (Ar = Arsène, le = Lemey, son = zoon in het Engels). Dat lettertype werd samengesteld op een zetmachine waardoor vanaf 1975 de Engelse, Duitse, Italiaanse, Spaanse en Portugese albums machinaal geletterd konden worden. De albums in het Nederlands en Frans bleven geduldig en handmatig geletterd worden door deze minder gekende medewerker van Hergé. Tegenwoordig bestaat zijn lettertype ook als digitaal font dat je her en der kan downloaden.

Bron: Jean-Luc Rémy, 16 augustus 2017