Winkel in de kijker: Atlantis (Oudenaarde)

Johan De Vos is uitbater van zijn stripspeciaalzaak Atlantis, vlak bij het station van Oudenaarde. De winkel huist in een middelgroot, geel geverfd gebouw, met een grote muurschildering van de cover van het Blake en Mortimer-album Het Gele Teken naast de voordeur. Wanneer je binnengaat, sta je versteld van de rijen en rijen stripkasten, waartussen de gangen noodzakelijkerwijze smal zijn. Je zou dit niet verwachten van deze zaak die er van buiten bekeken niet groot uitziet. En toch is alles er ordelijk georganiseerd en staat alle koopwaar er netjes bij. In een loket troont Johan midden in de winkel.

Johan: “Ah, je moest me de groeten overbrengen van een collega? Leuk! Ik schiet goed op met mijn collega’s. Elke woensdag ben ik onderweg. Dan rijd ik naar de distributie in Leuven en in Brussel, en daarna ga ik dan langs bij stripspeciaalzaak De Poort in Gent, en ik heb zo nog een paar adressen. Voor De Poort neem ik dan pakketten mee, want ik moet er toch zijn. Soms bestel ik dan dingen bij De Poort, en bestellen zij dingen bij mij. En met mijn collega van De Boekenwolf in Kortrijk wissel ik soms albums uit. De albums die bij mij minder verkopen gaan dan naar hem, en vice versa.”

Eigenlijk had Johan bij het opstarten van de winkel in 1992 eerst een andere naam in gedachten, namelijk Amoras. Toen hij dat vertelde aan een distributeur die toen ook de strips van Standaard Uitgeverij verdeelde, liet de uitgeverij Johan weten dat ze liever hadden dat hij die naam niet zou gebruiken. Johan veronderstelde daarom dat de uitgeverij niet wou dat het Suske en Wiske-begrip Amoras door een stripwinkel zou gebruikt worden. Jammer, want hij kon het zich al voorstellen: het Spaanse spook op de gevel laten vliegen, de zwarte kat op zijn dak laten lopen... Maar ja, ze hadden liever dat hij een andere naam koos. Achteraf is gebleken dat er in Hasselt een winkel opende die wel de naam Amoras kreeg. Met andere woorden: als Johan zijn winkel op een vroeger tijdstip geopend zou hebben, zou hij de naam Amoras er wel doorgeduwd hebben gekregen.

Johan: “Ik heb vroeger een paar uitgaven gedaan, bijvoorbeeld Tom Landen. Of Jessica Blandy deel 24 in hardcover. Verder heb ik ex ibrissen en affiches uitgegeven. Ik heb enorm veel signeersessies georganiseerd in mijn winkel. Om een voorbeeld te geven: Hermann is hier al dertien keer geweest. Jacques Martin kwam twee keer, en Philippe Delaby is hier zes maanden voordat hij overleed nog geweest. Ik kan met zekerheid zeggen hier al driehonderd tekenaars over de vloer te hebben gehad. De eerstvolgende signeersessie is een lokaal talent: John Mor. Zijn eerste album is zonet verschenen. Hij brengt zijn inkleurster mee om samen met hem te signeren. Misschien zet ik er nog een andere tekenaar bij, want ik organiseer dikwijls signeersessies voor twee tekenaars tegelijk. Wie dat wordt en of dat lukt weet ik nog niet.”

“Suggereren mijn openingsuren dat ik nog een dagjob heb? Inderdaad, dat was vroeger het geval. Ik werkte in de metaalnijverheid. Op vrijdagen had ik ‘s middags gedaan met werken, vandaar dat de winkel op vrijdag vroeger opengaat. Mijn openingsuren zijn nog steeds gebaseerd op die toenmalige periode. Nochtans is het al zevenentwintig jaar geleden dat ik dat werk vaarwel zei. De winkel is hier drieëndertig jaar, dus ik heb zes jaar beide activiteiten gecombineerd. 

Na die zes jaar vroeg ik me af waarom ik überhaupt mijn openingsuren zou uitbreiden. Oudenaarde is geen centrumstad met groot verloop voor de deur. Ik wil daarmee niet zeggen dat er hier vóór vijf uur niemand passeert, maar het is geen vereiste om de winkel goed te doen draaien. Trouwens, veel klanten zijn blij dat ze hier nog terecht kunnen na hun werkuren.

Wat ik toen wél gedaan heb, is beginnen met een tweede stripwinkel, die in Ronse gevestigd was. Dat is slechts twaalf kilometer van hier, maar Ronse ligt op de taalgrens en daardoor kon ik er een groot aantal Franstalige albums verkopen. Maar toen het huurcontract afgelopen was, wou de huisbaas het dubbele van de vroegere huurprijs aanrekenen. Dat wou ik niet en zo kwam er een einde aan mijn tweede stripwinkel.

De gevolgen voor de winkel in Oudenaarde waren dat het allemaal wat voller geraakte en dat ik de tweedehandsafdeling moest verhuizen naar de bovenverdieping. Sinds jaren beschik ik over een megagroot aanbod aan tweedehandsalbums want de hele eerste verdieping staat vol.”

“Wat ik het best verkoop, zijn de traditionele strips, vooral nieuwigheden, want daar komen de klanten voor binnen. Ook mijn tweedehandsaanbod trekt klanten aan. Toch is het vooral door de nieuwe strips dat je een groot aantal mensen aanspreekt. 

Ik heb nog veel Franstalige strips, maar in de winkel is dat aanbod teruggebracht tot één rayon. Ook in de tweedehandsafdeling is er nog een aanbod van Franstalige strips. In mijn kelder hier beneden — niet toegankelijk voor het publiek — staat nog een enorm rek Franstalige strips. 

Forbidden Zone in Brussel was geïnteresseerd in een deel van mijn Franstalige strips en ik heb die kunnen ruilen voor beeldjes.

Comics of graphic novels verkoop ik minder. Oudere comics vind je bij de tweedehandse. Wat Dark Dragon Books uitgeeft aan comics bied ik wel aan. Ik heb vooral oudere Engelstalige strips, Asterix bijvoorbeeld heb ik zo goed als compleet in het Engels.

Manga's verkopen  niet zo goed, maar de reden daartoe is welgekend. Ons taalgebied is te klein en Vlamingen zijn dan ook nog eens goed in vreemde talen, wat een Nederlandstalige versie bijna onnodig maakt. Iedereen die nog manga's wil uitbrengen doet dat vooral met oude reeksen.”

Vroeger heeft Johan op heel veel stripbeurzen gestaan, zelfs toen hij nog een dagjob had. Zijn vrouw verving hem dan op die momenten in de winkel. Maar hij doet dat de laatste vijftien jaar niet meer. Alleen de stripbeurs in Gent is nog een vaste afspraak voor hem.

“In tegenstelling tot veel van mijn collega’s vind ik dat er terug een jongere garde aan het komen is. Het valt op dat de leeftijdscategorie van de zes- tot twaalfjarigen goed de weg naar mijn winkel vindt. Is dat door de ouders die dat een beetje stimuleren?”

Johan heeft klanten die van overal in het land tot bij hem komen. Van Oostende tot Hasselt. Zelfs Nederlanders vinden vlot hun weg naar Atlantis, al dan niet gecombineerd met een verblijf in de Vlaamse Ardennen. 

Johan vindt het altijd leuk wanneer hij iemand ontbrekende albums van reeksen kan bezorgen. Sommige klanten bestellen via mail en komen dan bijvoorbeeld na twee maanden hun stapel ophalen. 

De persoonlijke voorkeuren van Johan zijn Blacksad, Blake en Mortimer en realistische strips. Strips uitgegeven op groot formaat, zoals de artist's editions van De Rode Ridder van de stripspeciaalzaken en gelegenheidsuitgeverijen Adhemar en Het Gebroken Zwaard, hebben ook een aantrekkingskracht bij Johan die dezelfde voornaam deelt met de Rode Ridder.

• Oppervlakte: 150m²
• Adres: Broekstraat 2, 9700 Oudenaarde
• Telefoon: +32 (0)55 31 81 74                
• E-mail: atlantisstrips@skynet.be
• Website: https://www.facebook.com/StripwinkelAtlantis
• Openingsuren: maandag tot donderdag van 17.00 tot 20.00 uur - vrijdag van 15.00 tot 20.00 uur - zaterdag van 10.30 tot 19.00 uur - zondag van 10.30 tot 13.00 uur