Gekooid

Pagnol is nog  lang niet uitgeschreven. We hebben het dan voor alle duidelijkheid over Nicolas Pagnol, kleinzoon van de Franse (toneel)schrijver en cineast, die de verstrippingen van zijn grootvaders werk met duidelijk veel trots inleidt. Hoewel de Marcel Pagnol-collectie van Saga Uitgaven intussen al heel wat van de karakteristieke witte albumruggen telt, komt er gegarandeerd nog heel wat meer, want de Franse verhalenverteller zat, bij leven, hoegenaamd niet stil. 

Het mooie aan het werk van Marcel Pagnol, zeker aan dit album, is dat je overal de kenmerken herkent die Pagnol eigen zijn, maar dat tegelijk ieder verhaal een eigen toets heeft die in zijn andere schrijfsels niet of minder voorkomt. Neem nu dit eerste deel van Gebed tot de Sterren. Van bij aanvang is er een zekere spanning voelbaar. Tezamen met het soort karakterschets van de voornaamste personages, voelt deze spanningsopbouw zelfs wat als de aanzet van een Agatha Christie-plot. Maar wanneer Florence haar leven omschrijft en de gouden kooi die het in feite is, komt Pagnols stokpaardje weer boven, namelijk het indirect verwoorden, uitbeelden en voelbaar maken van die menselijke karaktertrekken die niemand wil toegeven: hebzucht, gemakzucht, bezitterigheid, afgunst, ijdelheid, opportunisme, enzovoort. Al die kenmerken durven al eens botsen. Toch is bij Pagnol haast geen enkel personage volledig antipathiek omdat in ieder personage ook wel een karaktertrek zit die simpelweg herkenbaar en menselijk is.

Of de heren scenaristen, Serge Scotto en Éric Stoffel, die instaan voor alle verstrippingen in deze Pagnol-collectie, er goed aan hebben gedaan om het grootste deel van het spanningsveld in het tweede deel van dit verhaal onder te brengen en hier grotendeels in te zetten op een ruime karakterschets, gaan we pas echt kunnen beoordelen na het verschijnen van het vervolgdeel. Is dat vervolg een sterke ontknoping waarvoor een tragere opbouw nodig was, gaan we dit deel benoemen als een slimme zet. Als een trage opbouw niet nodig was, hebben Scotto en Stoffel hier toch wel een risico genomen. Een berekend risico weliswaar. Hoe sterk Pagnols dialogen ook zijn, toch hebben de meeste striplezers wat meer nodig dan enkel de spanning die in de lucht hangt. De belofte een ontknoping te krijgen voorkomt dat deze strip wat oneerbiedig zou worden weggezet als praatstrip. We denken het werk van Pagnol ondertussen wel voldoende te kennen om te kunnen geloven dat Gebed tot de Sterren meer is dan (enkel) een praatstrip.

De tekeningen van Iñaki Holgado (met inkleuring van Sébastien Bouet) bezitten niet de warmte die sommige tekenaars uit deze Pagnol-collectie wel tentoonspreiden. Toch vinden we Holgado een goede keuze. De zakelijkheid in zijn tekeningen past wel bij dit verhaal... En ondanks die zakelijkheid weet Holgado toch wat humor in zijn prenten te verwerken.

De ontstaansgeschiedenis van de filmversie van dit verhaal is intrigerend. Pagnol schreef dit verhaal over een gouden kooi, maar wilde zelf te allen prijze voorkomen dat zijn film zou gebruikt worden door de Duitse bezetter of dat hij zou moeten collaboreren. Hij besloot daarom de filmopnamen te vernietigen. De film bleef zo onafgewerkt. Gelukkig kunnen wij alsnog de verstripping ervan lezen.

De volgende Pagnol in de collectie is het slot van het tweeluik Manon van de Bronnen.

DIEDERIK VAN DE VELDE