Die ene petanquebal

Het begon zo klein. Haast onbenullig. Papet, een oude, verbitterende dorpsnotabele wil absoluut dat zijn neef succesvol wordt. Hij moet en zal slagen én later als hij een vrouw vindt, zal zijn Ugolin het roemrijke geslacht van de Soubeyrans een nakomeling schenken. De jongeman heeft een ambitieus project lopen op de boerderij. Hij wil er anjers kweken. Die brengen veel meer op dan gelijk welke groente of fruit. Alleen is het niet evident om die rijkeluisbloem te kweken in de broeierige en winderige Provence. Bovendien hebben anjers enorm veel water nodig en heeft de boerderij geen bron op haar terrein. De wat wereldvreemde buurman heeft die bron wel, maar gunt Papet geen druppel. De vete ontaardt uiteindelijk in een gevecht waarbij de buurman het leven liet. Papet en Ugolin dumpten het lijk, zwegen als vermoord en sloten de bron af. Zo hoopten ze het terrein goedkoper te kunnen kopen. Maar dat was buiten de neef van de buurman, Jean Cadoret, gerekend. De zoon van de uit het dorp vertrokken Florette besluit zijn leven over een andere boeg te gooien en trekt met zijn gezin in de hoeve. Weg van die vier muren. Weg van het bureauwerk. Leve de buitenlucht. Vol goede moed en met een portie gezond verstand, begint hij de gronden te bewerken. Wars van elke traditie, praktijkervaring en flink geholpen door de weergoden, lukt het hem om een goede oogst te hebben. Papet wordt nerveus van zoveel beginnersgeluk en stuurt Ugolin naar Jean en zijn gezin om hen te misleiden en te doen falen.

Het tweeluik Jean de Florette en Manon des Sources is het absolute hoogtepunt van Marcel Pagnols œuvre. Het Provençaalse drama, doordrongen van tijm en lokale intriges, laat niemand onberoerd. Zelfs na vijfenvijftig jaar spat de authenticiteit van de pagina's. Marcel Pagnol woonde ooit in hetzelfde dorp, wou er anjers kweken, maar zocht vijfentwintig jaar tevergeefs naar de bron die er was, maar zich niet blootgaf. Hij was de Jean Cadoret in een dorp vol Papets en Ugolins. Tekenares Christelle Galland (de vriendin van Morgann Tanco die al vier andere albums van Pagnol tekende) nam het van Alexandre Tefenkgi (Waar Zijn de Mooie Dagen?, Stille Helden) over die deel 1 tekende en die foutief vermeld staat als tekenaar van dit album. Ze is niet het allergrootste talent, maar door het betere camerawerk weet ze er wel de schwung in te houden. Het siert haar bovendien dat de helden geen grafische doorslagjes zijn van Gérard Depardieu en Yves Montand die de prijzen aan elkaar regen in de gelijknamige verfilming.

De verhalen van Pagnol katapulteren je naar een tijd en plaats waar kleine gebeurtenissen grote drama's inleiden. Een fout gegooide petanquebal, een onweer dat de berg niet overgewaaid geraakt, een manke ezel,... Kleine onbenulligheden in het licht van de eeuwigheid, maar o zo belangrijk in het ooit zo vredige Les Bastides. Verzet je niet. Laat de Provence je hart stelen. Leve Jean van Florette en op naar Manon!

WOUTER PORTEMAN