Johan en Pirrewiet integraal	29/01 TOP
We hebben het al meermaals uitgeroepen: 2015 wordt het jaar van de integrale! Arboris kondigde net weer een integrale reeks van een klassieker aan (zie onderstaand bericht) en gisteren raakte bekend dat Dupuis zelf ook nog krenten in de pap wil behouden. Er zijn namelijk plannen, zij het nog niet 100% beslist en dus nog onder het grootste voorbehoud, om de Franse integrale reeks van Johan en Pirrewiet in het Nederlands uit te brengen. Johan en Pirrewiet begon in 1951 in het weekblad Robbedoes bij diezelfde uitgeverij. De oorpronkelijke versie, met een blondharige Johan, liep eerst in de Waalse krant Le Soir in 1946. Die voorloper staat ook in het achtergronddossier van de eerste integrale bundel die Dupuis in het Frans in 2008 publiceerde.  Dupuis gaf vier integrales uit waarop Le Lombard er nog een vijfde aan toevoegde met de albums die niet door Peyo werden gemaakt. De gewone albumreeks verhuisde na dertien delen naar Le Lombard. De integrale reeks kende een dermate groot succes dat de delen 1 en 3 (met het allereerste optreden van de Smuren) uitverkocht raakten. Ze werden niet zomaar herdrukt, maar kregen in 2014 een complete restyling met nieuwe covers met een opnieuw gelay-out achtergronddossier op getint papier die het houthoudende papier van zo'n halve eeuw geleden in herinnering brachten. Elke bundel bevat een dertigtal achtergrondpagina's. De vormgeving van de restyling was ingegeven door de vele complimenten die een andere integrale reeks vanaf deel 1 oogstte en sindsdien de maatstaf werd voor de presentatie van integrales van Dupuis: Guus Slim... zie hieronder.

Vooruitblik Arboris	29/01 TOP
Arboris gaf eind vorig jaar te kennen dat het behalve Baard en Kale, De Beverpatroelje en Tanguy en Laverdure nog meer klassieke reeksen opnieuw op de markt zal brengen in een integraal jasje en de uitgeverij houdt woord. Het grijpt met Guus Slim zomaar eventjes een andere klassieker uit de Franco-Belgische traditie bij de lurven. In juni start een opnieuw vertaalde en geletterde, gloednieuwe integrale editie van de speurder van Maurice Tillieux. De basis is de Franse ntegrale reeks die de voorbije jaren in vier delen bij Dupuis verscheen. Arboris moet het kostenplaatje in de gaten houden en beperkt zich tot drie verhalen per bundel in plaats van vier... waardoor er uiteindelijk zes bundels zullen verschijnen, twee meer dan bij Dupuis en allen op getint papier dat heerlijk korrelig aanvoelt, voer voor nostalgici. Tussen 1985 en 1987 gaf Dupuis al eens een zesdelige integrale reeks uit, ook in vertaling, maar zonder achtergronddossiers. In de nieuwe presentatie staan er extra verhalen in opgenomen. Ook van deze reeks geeft Arboris een luxe-editie uit met bijgevoegde prent en afwijkende cover. Met de eerste integrale geeft Arboris ineens De Verdronken Wagen nog eens uit, een album dat regelmatig voorkomt op lijstjes met beste strips aller tijden. Integrales, allemaal goed en wel, maar Arboris sleept nog altijd een waslijst met aangekondigde vervolgen van lopende reeksen aan waar maar geen schot in komt. Wanhopen is vooralsnog niet (te veel) aan de orde want tegelijk gaf de uitgeverij aan de Nederlandse distributeur Van Ditmar door dat we ons in kwartaal 2 ook aan Konvooi 14, Het Land van Langvergeten 16 en Sabels en Galjoenen 10 mogen verwachten. De respectievelijke delen 13, 15 en 9 moeten we dit kwartaal evenwel nog zien verschijnen. Een integrale met de eerste twee delen van De Regelaar (het losse deel 1 is uitverkocht) staat ook op het programma, samen met Kookaburra K 3, het slot van de trilogie.

Vooruitblik RW Uitgeverij	29/01 TOP
Na de publicatie van de Batman-strip Gotham by Gaslight, met Batman in een compleet andere context (in 1891 met Batman tegenover Jack The Ripper) werd er een compleet nieuw label bedacht: Elseworlds. Dat zijn verhalen die los staan van de hoofdverhalen en gekende personages plaatsen in een andere tijd, situatie of locatie. Superman: Red Son is zo'n Elseworlds-verhaal dat uitgaat van de premisse "Wat als Superman niet in de VS was geland, maar in de USSR, achter het IJzeren Gordijn?" Mark Millar schrijft een alternatief verhaal met een held voor de gewone arbeider, Stalin en het socialisme! RW Uitgeverij brengt het in een Absolute-editie. De Schotse schrijver Millar werklte mee aan comicreeksen als The Authority, The Ultimates, Spider-Man, Fantastic Four, enzovoort. Zijn creaties Wanted en Kick-Ass schopten het tot verfilmingen. In 2016 komt de film Captain America: Civil War uit dat gebaseerd is op Millars comicreeks Civil War.  Twee andere aankondigingen uit de zopas aangevulde lijst bij RW Uitgeverij willen we hierbij presenteren. Joe Kuberts Yossel stelden we al eerder aan je voor. Uiteraard ontbreekt Batman in meerdere reeksen niet op het appel. Het one-shot Penguin: Pain and Prejudice vestigt de aandacht voluit op een van de markantste schurken in de superheldenreeks: Oswald Cobblepot alias Penguin. Hoe veranderde de jonge Oswald in Penguin en hoe kwam de sluwerik aan het hoofd van de onderwereld terwijl hij Batman het hoofd moest bieden? De Vijfde Beatle: Het Verhaal van Brian Epstein zal met overtuigende argumenten moeten afkomen om ons alweer een strip over Brian Epstein te laten lezen. In 2013 verscheen namelijk Jaron Beekes' Epstein dat ons al wist te bekoren. De aanpak van Vivek J. Tiwary, getekend door Andrew Robinson en Kyle Baker, zou toch een trapje hoger moeten staan. Het won een Eisner en twee Harvey's, gerenommeerde prijzen in de comicindustrie. En er wordt gewerkt aan een verfilming met Benedict Cumberbatch als Epstein. Regisseur van dienst is Peyton Reed, bekend van Bring It On, The Break-Up, Yes Man en de comicverfilming Ant-Man die later dit jaar wordt gereleased.

Giulio De Vita stopt met Kriss van Valnor	27/01 TOP
Na vijf jaar en 238 platen stopt de Italiaanse tekenaar Giulio De Vita onverwachts met de Thorgal-spin-off De Werelden van Thorgal - Kriss van Valnor. Dat maakte hij op 24 januari bekend op zijn Facebookpagina en blog. Het in december 2014 verschenen vijfde album, Rode Raheborg, is het laatste van zijn hand. Het sloot net een cyclus af dat tevens het laatste album was dat Yves Sente nog mocht schrijven. Xavier Dorison nam het stokje inmiddels van Sente over. Over een nieuwe tekenaar is nog niets bekend. Giulio De Vita legt uit dat hij zich de voorbije jaren met volle toewijding op Kriss van Valnor gooide, maar met een kanttekening: "Ik ben ervan overtuigd dat het creatieve pad van een tekenaar moet verder gaan. Het engagement dat Kriss van me verlangde, liet me niet toe om in die richting verder te gaan, noch in het project zelf, noch parallel aan een ander project omdat er geen energie en tijd restte om me er met voldoende aandacht aan te wijden." De Vita vindt dat hij op tijd met de reeks stopt na een album dat hij als het beste in zijn carrière beschouwt terwijl hij weet dat hij het voor een volgend album niet beter kan doen. "Dat zou de lezers en mezelf teleurstellen." En hij voegt er nog hoopvol aan toe: "Kriss zal niet lijden onder mijn afwezigheid zolang de tekenaar die me opvolgt de motivatie, de energie en het enthousiasme heeft om niemand te ontgoochelen, maar vooral zijn best doet voor een van de meest fascinerende personages van de moderne strip".

Nieuw Baard en Kale-album in 2015	27/01 TOP
Oké, we halen er weer even het lijstje bij van klassieke stripreeksen die dit jaar of volgend jaar een comeback beleven: Bob Morane, Corto Maltese, Corentin, Rik Ringers, Steven Sterk... En daar kunnen we nu officieel Baard en Kale aan toevoegen. Het eerder aangekondigde one-shot van Blutch verschijnt namelijk dit jaar bij Dupuis. De auteur van onder meer Kleine Christiaan, Blotch en het Vrije Vlucht-album Rapido Moderna broedde al enkele jaren op een nieuw avontuur van het bekende speurdersduo en dat doet hij op scenario van zijn broer, een schrijver van ongepubliceerde politieromans. De toon van het verhaal is klassiek en doet meer denken aan de Baard en Kale-verhalen van Maurice Tillieux dan aan die van Maurice Rosy, de bedenker van Stomp. De auteurs kregen niet het recht om de gemaskerde schurk te gebruiken, maar dat vond Blutch niet erg want hij tekent liever gravin Kiki. Op welke manier Blutch de strip zou tekenen, was lange tijd geen uitgemaakte zaak. Hierboven staat "een" versie, niet "de" versie. Dit jaar verwachten we trouwens ook nog het vervolg en slot van het tweeluik Stomp.

Vooruitblik Yossel	27/01 TOP
We lopen al even vooruit op nieuwe kwartaalaankondigingen van RW Uitgeverij die we donderdag of zaterdag zullen presenteren want Yossel, van de in 2012 overleden comicveteraan Joe Kubert, springt er torenhoog uit. Toevallig hadden we het afgelopen zaterdag nog over Yossel in de rubriek Stripinvasie als vermelding bij Before Watchmen: Nite Owl dat door Joes zoon Andy is getekend terwijl hij er zelf de inkting voor verzorgde. Het verrast ons dat er tot nu toe geen enkele andere stripuitgever of literair uitgever met een graphic novelaanbod Yossel heeft vertaald. Joe Kubert is in 1926 geboren in Polen. Hij was amper twee maanden jong toen zijn Joodse ouders met zijn zus naar de States emigreerde. Het scheelde niet veel of het gezin werd de toelating op Amerikaans gebied ontzegd. In Yossel stelt Joe zich de vraag wat er zou gebeurd zijn als zijn familie in Warschau was gebleven. In 1941 overkomt de dertienjarige Yossel wat er met zoveel andere Joden in de stad gebeurde: ze werden door de nazi's samengedreven in een ghetto in de stad "voor hun eigen bescherming". Het was de eerste stap naar de uitroeiing van de Joden. Maar de nazi's hebben het wel voor Yossel wiens tekeningen van superhelden in de smaak vallen. Ondertussen legde hij het dagelijks leven, of eerder de honger, de ontberingen, de ziektes, de sterfgevallen en het geweld in het ghetto op papier vast. Zijn tekentalent redt hem van de deportatie, maar zijn familie verdwijnt naar Auschwitz. Door een ontsnapte gevangene uit een concentratiekamp leert Yossel wat er met zijn familie en andere gedeporteerden gebeurt. Hij sluit zich vervolgens aan bij een groepje dat de bewoners van het ghetto overtuigt om zich te verzetten. Op 19 april 1943 volgt er een opstand... Het 128 pagina's dikke album verschijnt volgens planning in mei in een hardcoverjasje dat voor 23,95 euro te koop zal zijn.

RW Uitgeverij pikt Sin City op	24/01 TOP
Als De Vliegende Hollander in hun korte bestaan als stripuitgever ergens in is geslaagd dan wel in het op de kaart brengen van enkele hoog aangeprezen Amerikaanse strips op de Nederlandstalige markt. Maar het liedje bleef niet duren en de erfenis bestaat uit enkele stopgezette series. Ondertussen vond Hellboy zijn weg naar RW Uitgeverij en nu neemt het ook het stokje over van Frank Millers Sin City. De eerste tweemaandelijkse nieuwsbrief van RW Uitgeverij (hier te downloaden) pakt uit met het nieuws over de vertaling. Daarin staat vermeld dat ze het niet-vertaalde deel 4 zullen publiceren en ook een heruitgave van deel 1, met dat verschil dat beide albums in hardcover zullen verschijnen. Bij De Vliegende Hollander gebeurde dat enkel als softcover. Sin City 4: That Yellow Bastard is chronologisch gezien het begin van de reeks. Detective John Hartigan redt in dat verhaal de elfjarige Nancy Callahan van Roark Junior, de zoon van een van de machtigste, maar ook corrupte mannen van Basin City. Hartigan en Junior eindigen in het hospitaal. Hartigan wordt neergeschoten door zijn partner Bob en wordt aangeklaagd voor het verkrachten van Nancy met beschuldigingen van kindermisbruik erbovenop. Hij moet de gevangenis in, maar daarmee is het verhaal nog lang niet gedaan. Het album is in zwart-wit (en Millers gebruik van zwart met witte uitsparingen is een bezienswaardigheid!), maar het personage Roark Junior kreeg een gele inleuring aangemeten. Het verhaal zit in de eerste Sin City-film uit 2005 besloten. Pas in 2014 verscheen de sequel. De comicreeks telt zeven bundels.

Vooruitblik Daedalus	24/01 TOP
Veel vervolgen, laatste delen (zie verder) en ook een paar gloednieuwe reeksen zijn te verwachten in het tweede kwartaal van Daedalus. Zo'n nieuwe reeks is een spin-off van Wunderwaffen waar wij al gelijk voor gewonnen waren. Maar waar Wunderwaffen zich nog afspeelde in een mogelijke Tweede Wereldoorlog grijpt Zeppelin's War terug naar de Eerste Wereldoorlog. "Het is eind 1916 in dit parallelle universum, en de Eerste Wereldoorlog lijkt in een remise vast te zitten. Duitsland bezet een goed deel van het noorden van Frankrijk, en Parijs wordt gebombardeerd door eskaders van Zeppelins. Onder de piloten bevindt zich een zekere Adolf Hitler. Het beschermingseskader van zijn Zeppelin wordt aangevoerd door Herman Goering, die droomt van een confrontatie met de beroemde Franse piloot Guynemer. Maar wat Hitler en Goering niet weten is dat hun lot ver achter hun rug beslist wordt, diep in het Russische rijk. Een zekere Raspoetin bereidt zich voor om de geschiedenis van Europa te doen kantelen." Een vaste waarde en een bestseller is De Druïden. In deel 8 wordt Gwenc'hlan even uitgeschakeld waardoor Taran alleen op pad moet in een verlaten en somber woud met ondergrondse gangen, oude kerkhoven en een kasteelheer uit het oosten die een zwaarwichtig geheim verbergt. Op bovenstaande cover staat de reeksnaam Jaemon vermeld, maar eigenlijk gaat het om deel 3 van Antarcides. De Franse reeks werd door Les Humanoïdes Associés namelijk geherlanceerd als Jaemon naar de bastaardzoon van de koning van het latere Antarctica die het merkteken van Atlantis draagt. Het tijdperk is gesitueerd vóór de laatste ijstijd, zo'n twaalfduizend jaar geleden.. Deel 3 is het voorlaatste deel. Elk album van Man van het Jaar gaat over een andere persoon die de geschiedenis mee hielp kleuren maar wiens identiteit onbekend is. Wisselende auteurs bedenken een fictieve biografie voor dat naamloze personage. Dat leverde tot nu toe twee vertalingen op die we goed onthaalden. Deel 4 belooft extra interessant te worden want Wilfrid Lupano (Krasse Knarren, Alim de Leerlooier, Azimut,...) is er de schrijver van. Tekenaar Gaël Séjourné kennen we van De Lokroep van de Roots en Tatanka. Hun verhaal gaat over de man die vrijheidsstrijder Che Guevarra doodde. In augustus schreven we nog dat de Franse conceptreeks 14-18 grote kans maakte om vertaald te worden. Zonder onszelf op de borst te kloppen voor ons fantastisch inzicht verdient Daedalus alle lof voor deze reeks die in principe tien delen zal tellen in de komende vijf jaar. Het geheel wordt geschreven door conceptspecialist Eric Corbeyran. Het verhaal volgt het pad van acht dertigers uit hetzelfde dorp die onder de wapenen worden geroepen, maar die elk ergens anders langs of achter de frontlinie belanden. Hoe zij de vier jaren van de Eerste Wereldoorlog overleven — of niet! — bepaalt het verloop van de reeks. Étienne Le Roux is de tekenaar van alle tien delen. Voor de decors krijgt hij hulp van Loïc Chevallier. Tot slot komen er ook een aantal reeksen tot een einde. Van Arawn (deel 6), Bloedkoninginnen: Eleonora (deel 3), De Cyclus van Cyann (deel 6), Dracula (deel 2 in de collectie 1800), [Genetiks]™ (deel 4) en Maanbeer (deel 2 in de collectie 1800) verschijnen de laatste delen.

Nominaties De Stripdagen	24/01 TOP
De door Het Stripschap georganiseerde De Stripdagen, het Nederlandse stripfestival van Gorinchem met dit jaar de zee als thema, nadert en dat gaat vooraf met een lijst nominaties voor albumprijzen en andere speciale prijzen. Een nieuwe prijs is de Peter de Smet Prijs voor strips die het publiek mag kiezen. Onderstaand persbericht legt alles uit en somt alle nominaties per categorie op. "Voor het eerst is er op De Stripdagen dit jaar niet alleen sprake van prijswinnaars, gekozen door een onafhankelijke commissie, maar kan ook het publiek een eigen winnaar kiezen uit de genomineerde albums in de categorie Jeugd en de categorie Avontuur en Vermaak. Dat kan zowel vooraf via de website www.stripschap.nl als op 7 maart aanstaande op De Stripdagen in Evenementenhal Gorinchem, Franklinweg 2, Gorinchem tot 12.00 uur. Voor de winnaars van de publieksprijzen is een nieuwe prijs ontworpen: de Peter de Smet speld, ontworpen door Erwin Lammerts (naar een stripfiguur van Peter de Smet (1944-2003): het eendje uit de gagstrip De Generaal. Ook de kiezers maken kans op mooie prijzen. Genomineerd in de categorie Jeugd • De Grappigste Avonturen van Donald Duck 44 door Mau Heymans en Evert Gerardts, Kirsten de Graaf en Frank Jonker: Deze bundeling Duck-verhalen laat zien waarom Mau Heymans een van de gezichtsbepalende Duck-tekenaars is. • Suus & Sas 7: Versierplezier door Gerard Leever: Gerard Leever, de godfather van de Nederlandse jeugdstrip, strikes again! En levert weer een Suus en Sas-album af van niveau. • Timo 4: Hoog en Droog door Alex Turk: Deze populaire gagstrip uit Kidsweek is de grootste lol voor de allerkleinsten. Genomineerd in de categorie Avontuur en Vermaak • Floris van Dondermonde 1: Heer Floris Steekt de Draak door Remco Polman: Gortdroge humor met soms wat melige plotjes maken van dit album één groot feest. • Nieuwe Vrienden door Eric Heuvel en Frank Jonker: Zware thema's als pesten, discriminatie en vooroordelen zijn helder en subtiel in een stripverhaal gegoten door twee grootmeesters. • J.Rom - Force of Gold 1: Schaduw door Romano Molenaar en Bruno de Roover: Het concept van Jerom als Gouden stuntman is nieuw leven ingeblazen op een manier die wij kennen van de Amerikaanse comics. Action! De prijswinnaars voor de categorie Nederlands literair, Buitenlands en Productie worden alleen gekozen door de onafhankelijke commissie. Genomineerd in de categorie Nederlands literair • Sugar: Leven Als Kat door Serge Baeken • De Terugkeer van de Wespendief door Aimée de Jongh • Doolhof van Eeden door Roelof Wijtsma Genomineerd in de categorie Buitenlands • Femme Fatale door Max Cabanes en Doug Headline • Stomp 1: De Spoken van Knightgrave door Eric Maltaite en Stéphane Colman • Jerome K. Jerome Bloks: De Kluizenaar door Alain Dodier Genomineerd in de categorie Productie • Studio Jan de Boer en Adriaan de Jonge voor Alle Verhalen van Olivier B. Bommel en Tom Poes: de zes delen die in 2014 zijn verschenen • Ger Apeldoorn en Rudy Vrooman voor De Jaren Pep • Wilma Leenders en Rudy Vrooman voor S1ngle 13: Style De prijswinnaars zullen bekend worden gemaakt op zaterdag 7 maart 2015 op De Stripdagen in Gorinchem. De bekendmaking van de prijswinnaars van de categorieën Jeugd en Avontuur en Vermaak vindt plaats om 13.00 uur. De uitreiking van de overige categorieën vindt plaats op dezelfde dag om 17.30 uur. Bulletje en Boonestaak Schaal 2015 voor Thom Roep Het Stripschap (Nederlands centrum voor belangstellenden in strips) maakt bekend dat de Bulletje en Boonestaak Schaal 2015 dit jaar is toegekend aan Thom Roep. De Bulletje en Boonestaakschaal wordt toegekend aan stripmakers die een belangrijk rol hebben gespeeld in het Nederlandse beeldverhaal. Met een carrière van veertig jaar in het stripweekblad Donald Duck (waarvan bijna dertig jaar als hoofdredacteur) is de Bulletje en Boonestaak Schaal eigenlijk niet meer dan vanzelfsprekend voor Thom Roep. Onder zijn leiding groeide de Nederlandse Donald Duck tot een tijdschrift voor de hele familie met de grootste oplage ter wereld. Vanwege zijn enorme inzet kreeg hij al een ridderlijke onderscheiding bij zijn afscheidslunch in 2013 en werd in juli van datzelfde jaar de Disney Publishers Milestone Award — een jaarlijkse prijs van het Amerikaanse concern — aan hem uitgereikt. Thom Roep was niet alleen redacteur en hoofdredacteur van Donald Duck. Ook is hij verantwoordelijk voor de teksten van het stripverhaal Douwe Dabbert. Een stripverhaal die hij vele jaren (1975-2001) samen maakte met tekenaar Piet Wijn over een dwerg met een toverknapzak. Verder is hij samen met tekenaar Co Loerakker verantwoordelijk voor een serie verhalen over de vaderlandse geschiedenis in de boekenserie Van Nul tot Nu en verzorgt hij nog steeds vertalingen van buitenlandse strips. Ook is hij verantwoordelijk voor veel andere Disney-verhalen van de afgelopen jaren in Donald Duck. De Bulletje en Boonestaak Schaal wordt uitgereikt aan het einde van de eerste dag van De Stripdagen 2015 op zaterdag 7 maart 2015 om 17.30 uur in Gorinchem."

Caroline Baldwin on hold	24/01 TOP
Dezer dagen moet bij Gorilla het eerste deel verschijnen van De Hand van Pangboche. Het hoofdpersonage Roxane is eigenlijk een overblijfsel van een vroeger album van André Taymans waarvan één niet-vertaald album bij Points Image verscheen. Dat personage liet hij vallen ten voordele van Caroline Baldwin waarin achteraf nog wel Roxane als gastpersonage opdook (in de albums Afspraak in Katmandoe en Free Tibet). Nu lijkt een omgekeerd lot voor beide heldinnen beschoren te zijn. Taymans werkt momenteel aan het vervolg van het tweeluik De Hand van Pangboche met een einde dat de deur naar een vervolg op een kier zet. Hoewel er al een scenario is geschreven voor een volgend album van Caroline Baldwin vindt hij dat de avonturen van Roxane momenteel sterker zijn waardoor Caroline Baldwin even on hold staat. Ook de geplande film van Caroline Baldwin staat in de koelkast. Er gebeurden al opnames in Bangkok. Er zijn gesprekken aan de gang met een nieuwe producer. Taymans schrijft ook het one-shot La Barre Congo voor Daniel Desorgher (Jimmy van Doren) voor het nieuwe label Place du Sablon van de Zwitserse uitgeverij Paquet. Het verhaal speelt zich af in koloniaal Afrika met een grote belangstelling voor... chocolade. Hieronder vind je een fragment. Onder dat label zal een ingekleurde versie van Taymans' voor Patrick Delperdange geschreven one-shot Duivels Complot verschijnen dat tevoren bij Casterman gepubliceerd werd, een integrale van de Snoesje-verhalen die hij tekende voor het opgedoekte uitgeverijtje Flouzemaker en een nieuw album van het muisje van Raymond Macherot met de titel L'Étrange Noël de Monsieur Flouzemaker. (Bron: Charles-Louis Detournay — ActuaBD.com, 21 januari 2015)

En ook nog...	24/01 TOP
HEROVERINGEN 3 VERSCHIJNT DIT JAAR. Fans van de reeks Heroveringen zullen deze keer geen drie jaar moeten wachten op het vervolg. Vorig jaar verscheen deel 2 in augustus. Deel 3 wordt in het Frans niet eens een jaar later verwacht. In juni 2015 staat het album namelijk gepland bij Le Lombard. Hier kan je enkele stadia zien van de door François Miville-Deschênes geschilderde cover. CHARLIE-SPECIAL SPIROU BIJGEDRUKT EN ALWEER UITVERKOCHT. Inmiddels zouden nu ook Vlaamse en Nederlandse krantenwinkels exemplaren moeten hebben van het laatste nummer van Charlie Hebdo dat een oplage kende van zeven miljoen exemplaren. Spirou gaf kortgeleden een speciaal nummer uit waarvan de eerste 75.000 exemplaren in een mum van tijd raakten uitverkocht. Een bijdruk van 100.000 exemplaren vond eveneens zijn weg naar onze contreien, maar de in Franklrijk gedistribueerde exemplaren zijn daar ook al uitverkocht. Een vijfduizendtal bestellingen komen van scholen die het als lesmateriaal willen gebruiken. Op de site van Spirou kon je een tijdlang een nummer bestellen, maar voorlopig is dat niet meer mogelijk. Er wordt beloofd om nog meer exemplaren bij te drukken. CHARLIE-SPECIAL STROKE. Over Charlie gesproken. Ook het Vlaamse digitale stripmagazine Stroke publiceerde een special van 135 pagina's met cartoons en illustraties uit Vlaanderen en Nederland. Na een oproep kwamen er 128 inzendingen die allen, zonder kwaliteitsselectie of censuur, zijn gebundeld. Dit nummer kan je hier gratis downloaden of net zo goed rechtstreeks via onze eigen site als je op deze link klikt. Van 31 januari tot 8 februari loopt er ook een expo in Turnhout in samenwerking met Creative Factory. Hier vind je meer inlichtingen. CHARLIE-EXPO AFGELAST IN HERGÉ-MUSEUM. Over Charlie gesproken (bis). Een in het Hergé-museum geplande, tijdelijke expo als hommage aan Charlie Hebdo werd op 21 januari voorgesteld aan enkele van de pers opgetrommelde lieden. De burgemeester van Louvain-la-Neuve bracht Nick Rodwell, algemeen bestuurder van Moulinsart 's anderendaags tijdens een crisisvergadering op de hoogte van de risco's die de expo met zich meebrengen. Zowel het personeel als de bevolking zouden volgens hem gevaar lopen. Tot nader orde is de expo om die reden afgelast. KOEN VAN ROMPAEY WEG BIJ STRIP TURNHOUT. Kort bericht: Koen Van Rompaey nam onlangs ontslag als algemeen coördinator en zakelijk leider van Strip Turnhout. Het gerucht werd bevestigd door Toon Horsten, de hoofdredacteur van het stripinfomagazine Stripgids dat door de vzw Strip Turnhout wordt uitgegeven. Tegelijk meldde Horsten dat er geen gevolgen zijn voor het blad en het festival. Een nieuw nummer verschijnt zoals gepland in maart en de volgende editie van het festival gaat voor het eerst in juni door. NIEUW STRIPMUSEUM IN SPANJE. Na onder meer België, Nederland, Frankrijk en Italië komt er ook een stripmuseum in Spanje. Daar was al langer sprake van, maar nu lijkt het echt concreet te worden. De opening is gepland in 2018 in Badalona nabij Barcelona. In de Cartalaanse hoofdstad vindt jaarlijks het internationale stripfestival Ficomic plaats. De 33ste editie gebeurt tussen 16 en 19 april 2015. (Bron: ToutenBD.com, 23 januari 2015) TON EN TINEKE INTEGRAAL. Tot slot presenteren we je de cover van de Franse integrale die eraankomt van Ton en Tineke met daarin alle gags van André Franquin. Het veertigtal bonuspagina's bevat verschillende achtergronddossiers waarvan er een het werk is van het echtpaar Christelle en Bertrand Pissavy-Yvernault die steeds meer integrale kwaliteitsreeksen van Dupuis van dossiers voorziet. Ze zijn ook de schrijvers van de geschiedenis van Robbedoes in La Véritable Histoire de Spirou. De andere dossiers zijn van de hand van Hugues Dayez, Augustin David en Philppe Capart. De integrale verschijnt in juni 2015. Alle gags zijn chronologisch opgenomen en voor het eerst ook volledig gerestaureerd met een gloednieuwe inkleuring zoals dat al gebeurde met de Robbedoes-verhalen van Franquin.

Peter Pontiac overleden	22/01 TOP
Eind november 2014 verzocht de Nederlandse illustrator en stripmaker Peter Pontiac de stripminnende internetgemeenschap nog om te participeren aan zijn crowdfundingproject Styx of: De Zesplankenkoorts. "Van levensbelang" want door een niet meer te genezen leverziekte (opgelopen door vroeger heroïnegebruik) gaat de strip over zijn eigen naderende dood. In amper enkele dagen tijd haalde het project 163% van de beoogde investeringen. Helaas kon hij zijn ultieme strip niet meer afwerken. Peter Pontiac overleed op 20 januari 2015. Hij was 63 jaar. Al zijn stripwerk is gebundeld in het album Rhythm, ontzettend veel van zijn illustraties zijn opgenomen in de zeven thematisch opgebouwde reeks The Pontiac Review en daarbovenop hoor je de meermaals herdrukte en met nieuwe pagina's aangevulde "biografiek" — zoals hij het zelf graag noemde — Kraut in huis te hebben. Een grotere productie was niet nodig om gewaardeerd te worden en erbij te horen. Hij won onder meer de Stripschapprijs en de Marten Toonderprijs voor zijn gehele œuvre. Zijn website vind je hier. Op deze site vind je een mooi in memoriam van stripjournalist Michael Minneboo. Hieronder vind je ons eigen in memoriam, geschreven door medewerker en bewonderaar Wim De Troyer. "The Pontiac Review. Dat was de eerste keer dat ik de naam Peter Pontiac zag staan. Een naam als een klok. Peter Pontiac. Marketingbobo's zouden er een kluif aan hebben om deze te verbeteren. Toevallig gekozen bleek later. Peter Pollmann was de naam van de man achter de chromen grille. Een man die nu is heengegaan. Aangekondigd, maar zoals elk overlijden weer te vroeg. De inhoud van deze Pontiac Reviews gaf zich niet vlot prijs. De stijl was ontegensprekelijk meesterlijk. Maar de inhoud complex en uitdagend. Een waar puzzelwerk. Een kort verhaaltje hier, een onafgewerkt stripje daar. Hoogst persoonlijk. En net daarom zeer subjectief en wisselend. Voor iemand als ik, die verlekkerd was op de Zap Comix uit de jaren zestig, leek dit alsof er om de hoek iemand woonde die de eerlijkheid van Robert Crumb combineerde met de virtuositeit van Rick Griffin. En die man was al jaren bezig. En ik leerde hem veel te laat kennen. Ik leerde hem enkel kennen door zijn werk. Ik leerde dat hij een enorme muzikale honger had. Dat hij een dromer was. Een hopeloze romanticus bijwijlen, maar soms ook een genadeloze cynicus. Zijn Gaga en Gigi in Requiem Fortissimo als voorbeeld. Liefde ten tijde van dood en verderf. Kussen terwijl je kniehoog in de lijken staat. Hij combineerde in zijn werk het lieflijke en het rotte van de wereld omdat, zo verbeeldde ik het mij, hij het leven zo ervaarde. Zijn muisje dat hij tekende voor een Nederlandse krant, dat allerschattigst het weerbericht opfleurde, staat in schril contrast met de dieptes die de spuit hem deed opzoeken. Want laten we er eerlijk over zijn, Peter Pontiac was verslaafd. Daar maakte hij ook geen geheim van. Hij verheerlijkte het ook nooit. Heroïne heeft een heel belangrijke rol gespeeld in zijn leven. Het deed zijn werk uitblinken in duisternis en gelukzalige papaverdromen, maar helaas zorgde het er ook voor dat veel werk niet afgewerkt raakte of gewoon het daglicht nooit heeft gezien. Peters werk was tweeledig: tegelijkertijd gevoed door zijn verslaving en hoe hij daar mee omging, soms ook beroofd door diezelfde aap op zijn rug. Hij schudde die aap uiteindelijk van de rug en ruilde het kraakpand voor een gezellig huisleven. En schonk ons Kraut, een boek gewijd aan zijn vader, die een collaborateur was en spoorloos verdween. Hoe gaat een mens daarmee om? Het is een kijk in het hoofd van de artiest. Het is een meesterlijk boek. En in tijden waarin iedereen met iedereen in contact staat op het werldwijde web dierf ik het uiteindelijk aan, ik stuurde een vriendschapsverzoek. Dat hij aanvaardde. Het was via het internet dat ik aldus vernam dat hij een levensbedreigende leverziekte had. Dat hij koortsachtig tegen de dood racete om zijn laatste werk af te krijgen. Een werk over de dood, een verslag vanop de rand dat STYX of: De Zesplankenkoorts ging heten. Grimlachend de dood in de ogen kijken. Het was een race die hij helaas heeft verloren. Ik heb hem nooit persoonlijk leren kennen, daarvoor blijf hij voor mij te veel Peter Pontiac, de artiest. Ik hoor van mensen die Peter Pollmann gekend hebben dat hij een zeer lief en beminnelijk man was. Vandaag nemen we afscheid van beide. Mogen we ze met evenveel liefde, respect en mededogen aanschouwen want hij hield ons de mens voor, in al zijn pracht en zwakheid. Het ga je goed, meneer Pontiac."

Vooruitblik Arboris	22/01 TOP
Arboris plant niet bijzonder veel nieuwe strips in het tweede kwartaal van 2015 (de lijst met vroegere aankondigingen is trouwens nog steeds ellenlang), maar de titels die ons momenteel het meest interesseren zijn de integrales. Van zowel De Complete Baard en Kale als De Complete Beverpatroelje verschijnt een tweede deel. In De Complete Baard en Kale 2: Op het Spoor van de Misdaad zijn de eerste Baard en Kales opgenomen die Maurice Tillieux voor Will schreef. Het gaat om klassieke, maar zeer sfeervolle verhalen die de koers van de reeks, die ietwat de absurde toer opging, weer op de rails zetten met spannende detectiveverhalen. Het gaat om De Spookschaduw, Tegen de Cobra en De Vervloekte Rots, de delen 16, 17 en 18 in de reeks. In de chronologisch samengestelde De Complete Beverpatroelje 2: Op naar Verre Oorden vinden we het scoutsgroepje in Op Mowgli's Voetspoor in Indië terug terwijl De Fles in Zee en De Tropee van Zwartheuvel zich dichter bij huis afspelen. Wij waren lovend over de eerste uitgaven van Arboris (lees hier en hier de besprekingen). Ook de zorg om het achtergronddossier met Nederlandstalige beelden te voorzien en de oorspronkelijke inhoud aan te passen of verder uit te spitten voor een Nederlandstalig publiek is een voorbeeld voor andere integrale uitgaven. Van beide integrales verschijnt er ook weer een in linnen gebonden luxe-editie op tweehonderd genummerde exemplaren met een speciale ex-libris erbij.

Vooruitblik Ballon Comics	22/01 TOP
Tot juni, deze week incluis, zullen er 32 herdrukken van Jommeke verschijnen met een vernieuwde coverlay-out, maar ook twee nieuwe titels. In Jommeke 275: Chaos in Pimpeltjesland zien we het grappige volkje uit Pimpeltjesland (deel 32 in de reeks) terug. Daarnaast spint Ballon Comics ook garen uit het succes van Kid Paddle en Sisters door van elk een speciale uitgave buiten reeks uit te geven. Kid Paddle: Monsters is in feite een softcoveruitgave van het in 2011 al eens als hardcoveralbum uitgegeven album. Hierin heeft Kid Paddle het "over bekende en minder bekende monsters uit ons collectieve geheugen. Over monsters weet Kid uiteraard (zowat) alles en hij is dus de ideale gids om ons te vertellen over film- en andere gruwels uit de geschiedenis zoals Dracula, Frankenstein en Jabba the Hutt. Op zijn eigen, originele manier vertelt Kid anekdotes en geeft hij feiten. Zo vernemen we waarom al deze figuren nu deel uitmaken van de legende." De opbouw gebeurt per dubbelpagina met illustraties, onuitgegeven gags en teksten. Als we afgaan op onze nichtjes staan ze graag in de keuken om cupcakes en andere lekkernijen te bereiden, zolang mama maar een goed oogje in het zeil houdt en achteraf alles afwast. Met het kookboek van Sisters kunnen we hen misschien inspiratie bieden om nog meer te kokerellen want: "Als het aan Marine lag, aten ze bij de zusjes thuis enkel pasta. Maar sinds Wendy haar aantoonde dat het ook mogelijk is om eenvoudige en makkelijke gerechten te koken, spendeert haar kleine zusje Marine alle tijd in de keuken. Van het maken van gevulde groenten tot het versieren van heerlijke cupcakes. Ze doet het als een echte chef-kok!" Tussen de recepten met illustraties en bewerkte foto's met Marine en Wendy erop zijn er toepasselijke gags opgenomen.

Vooruitblik Blloan	22/01 TOP
Nix opent volgende week een speciale belevenisexpo van Kinky & Cosy op het gerenommeerde stripfestval van Angoulême. In april — en werkelijk op 1 april! — begint Blloan met een nieuwe albumreeks van de tweeling. Met De Wezentrein 4 en Pablo 4 worden respectievelijk het tweede tweeluik en de reeks afgesloten. In Pablo 4: Picasso "zien we de schilder net vóór zijn grote doorbraak. Aan het bohemiensleven van Pablo en Fernande lijkt maar geen einde te komen en in het Bateau-Lavoir is het nog steeds even druk. Picasso blijft schilderen als een bezetene en Fernande, die zich stierlijk verveelt, adopteert een jong meisje. Maar door de impact die dat op haar ongeregelde leven heeft, besluit ze het kind terug te brengen naar het weeshuis. Pablo is razend en zet Fernande aan de deur. In het kunstwereldje wordt Pablo met de nek aangekeken. Zijn schilderij Het Bordeel — vandaag bekend als Les Demoiselles d'Avignon — wekt ergernis op. Maar net dan kantelt de situatie volledig. Met de vertederende 'douanier' Rousseau, D.H. Kahnweiler, een jonge en nog onbekende galeriehouder, en George Braque heeft Pablo een goeie band. Het groepje bokst nu en dan, heeft hetzelfde aparte gevoel voor humor en duikt graag samen in de kroeg. De persoonlijkheid van Pablo Picasso's persoonlijkheid krijgt definitief vorm. En stilaan duiken ook de eerste sporen van het kubisme op."

Vooruitblik Casterman	22/01 TOP
Ja, dat kon je wel denken dat er dit jaar, tweehonderd jaar na de slag van Waterloo en de definitieve ondergang van Napoleon Bonaparte, strips zouden verschijnen die de Franse keizer en veroveraar in de hoofdrol zouden hebben. Hij komt zelfs voor op het vijfde deel van het in mei te verschijnen De Geheime Driehoek - Hertz. De reeks Historische Personages houdt het bij een keuriger portret dat over meerdere delen wordt verspreid. NSA is een nieuwe reeks van Sergio Bleda en Thierry Gloris. Die eerste is de tekenaar van Bloedwinter, Slaap Zacht, Kleine Meid... en De Woensdagavondsessies. Gloris heeft wat ons betreft enkel de uitschuiver Missi Dominici op zijn actief met als tegenwicht wel de overtuigende reeksen Bloedkoninginnen: Isabelle, Aspis en Codex Angélicus. Met NSA verandert hij van repertorium door zich op het actie- en spionagegenre te gooien. Het verhaal: "Apollo is autist en heeft een fenomenaal analytisch vermogen. Dit levert hem een job op bij de NSA, een afdeling van de Amerikaanse geheime dienst, die gespecialiseerd is in het afluisteren van telefoongesprekken en het verzamelen van informatie die van belang kan zijn voor de nationale veiligheid. Sinds hij de aanslagen van 11 september voorspelde, wordt hij beschouwd als een genie en beschikt hij over alle mogelijke technische snufjes die de National Security Agency rijk is. Wanneer zijn moeder aangereden wordt en sterft, staat Apollo's wereld op zijn kop. Zijn mentale evenwicht is volledig verstoord. Hij kan zich niet meer concentreren en maakt fouten. De directeurs van de geheime dienst maken zich zorgen. Het mentale evenwicht van Apollo moet koste wat het kost hersteld worden. Ze zetten alles op alles om hun onvervangbare analist te helpen. Een onderzoek wijst uit dat Apollo een zus heeft: Oz. Ze woont in Arizona en is flik. Zij zou zich over hem kunnen ontfermen. Pittig detail: Apollo en Oz delen dezelfde vader, maar hebben een andere moeder. Dat hun vader haar moeder in de steek liet voor de moeder van Apollo kan Oz nog altijd moeilijk verkroppen. Ze hebben dan ook al jaren geen contact meer. Maar als ook zij de kans krijgt om bij de NSA te beginnen, neemt Oz haar broer met tegenzin onder haar goede. Alles lijkt dan toch nog goed te komen voor het wonderkind van de NSA. Tot Apollo en Oz plots het doelwit blijken te zijn van een reeks aanslagen. En wat als dit nog maar het topje van de ijsberg is?"

Vooruitblik Dargaud	22/01 TOP
Van Dargaud hebben we de voorbije maand al een en ander aangekondigd. Nu staan we stil bij Betoveringen 3 en Black Op 8. José Luis Munuera en Jean Dyfaux "gaan in het derde deel van Betoveringen in op de gothicaspecten van het bovennatuurlijke. Vooruitlopend op de toekomstige grote strijd tussen de boven- en de onderwereld ontstaan nieuwe bondgenootschappen. Maldoror roept een leger van zombies wakker, maar Blanche, de moedermoordenares, kan slechts met moeite haar volk op de been brengen... En wanneer een groep gedegenereerden samenspant met de meest arglistige van de Tussenwereld, levert dat kostelijke scènes op met de zo toepasselijk 'Pekel' genaamde neef!" Hugues Labiano en Stephen Desberg "sluiten hun spannende verhaal over de eerste oliecrisis op magistrale wijze af. Ze onthullen hoe de CIA, de OPEC en de oliemultinationals er met sluwe manipulaties en geraffineerde streken in slagen de koers van een vat ruwe olie te laten exploderen. Een fenomenale spionagethriller, die de geheimen van de globalisering van de machtige zakenwereld meedogenloos blootlegt." De samenwerking tussen beide auteurs krijgt een vervolg want met Enrico Marini als co-scenarist tekent Labiano het volgende tweeluik van de western De Ster van de Woestijn waar we het hier al over hadden.

Vooruitblik Dupuis	22/01 TOP
Bovenop de aangekondigde integrales van het Vrije Vlucht-tweeluik Het Uitstel en de trilogie Zoo komt er bij Dupuis in dezelfde collectie ook een integrale uit van De Fotograaf, een bijzondere samenwerking tussen de ondertussen overleden persfotograaf Didier Lefèvre, tekenaar Emmanuel Guibert en lay-outer Frédéric Lemercier. In het eerste deel vertelt hij over zijn reis in 1986 naar Afghanistan. Dat land heeft hard te lijden onder de oorlog met de Sovjet-Unie. Samen met enkele leden van Artsen Zonder Grenzen probeert Lefèvre via Pakistan het hard getroffen land stiekem binnen te geraken. De vertaling als stripverhaal wordt aangevuld met zwart-witfoto's van Lefèvre. Ook nog in de collectie Vrije Vlucht verschijnt het slot van het tweeluik De Poort naar de Hemel dan toch nog. Het eerste deel dateert van 2008. Trage tekenaar, die Eugenio Sicomoro. Een album dat wellicht gretiger zal worden meegegraaid in winkels is het eerste deel van de gagreeks The Minions. Voor het weekblad Spirou maken Renaud Collin en Didier Ah-Koon regelmatig nieuwe, tekstloze gags met de grappige helpertjes uit de animatiefilms Despicable Me in de hoofdrol. Het album verschijnt in juni, en dat komt goed uit want op 8 juli wordt in België de animatiefilm Minions gereleased. Hieronder kan je de trailer bekijken.

Vooruitblik Glénat	22/01 TOP
Een dubbelslag voor Het Derde Testament bij Glénat want we zien ons lobbywerk voor een integrale editie van de eerste cyclus, die indertijd bij Talent verscheen maar waarvan de meeste delen zijn uitverkocht, als een mooie integrale verschijnen in juni! Daar zal je 45 euro voor moeten neertellen. Diezelfde maand verschijnt ook het vervolg van de prequelcyclus Julius. Het Derde Testament - Julius zal uiteindelijk vijf albums tellen. Alex Alice, die gaandeweg de uitwerking van het scenario naar zich toetrok, wilde het verhaal van Julius in vier duidelijk van elkaar gescheiden hoofdstukken vertellen met elk een andere toon, standpunt en een gestadige opbouw van spektakelscènes. Hoofdstuk 2 werd echter in twee albums verdeeld om de lezer niet het slachtoffer te maken van de overgang van tekenaar Robin Recht naar Thimothée Montaigne door te lang te moeten wachten op nieuwe albums. Hoofdstuk 3 (= deel 4) zal 64 pagina's tellen barstensvol epische gevechtscènes. Alice omschreef het als een complex huzarenstukje voor zowel de tekenaar als hemzelf.

Vooruitblik Le Lombard	22/01 TOP
Op basis van de tekeningen die we al zagen van de nieuwe, oud-Romeinse reeks Maxentius zouden Alex, Murena, De Adelaars van Rome en andere Apostata's wel eens concurrentie kunnen krijgen. Het realisme van de Braziliaanse tekenaar Carlos Rafael Duarte barst namelijk van de historische details. Als comictekenaar werkte hij aan Amerikaanse reeksen als Classic Battlestar Galactica, Highlander, Green Hornet, Buck Rogers, Red Sonja en Miss Fury. Jim Lee, Adam Hughes, Terry Dodson, Boris Valejo en Frank Frazetta rekent hij tot zijn inspiratiebronnen. Met Maxentius debuteert hij op het Europese vasteland. De Franse kritieken van het eerste deel (die zelfs in tijdschriften over de geschiedenis stonden) loofden ook het werk van romanschrijver Romain Sardou die als stripscenarist debuteert. Zijn boeken werden in twintig landen uitgegeven, waaronder ook in onze contreien. Hij haalde vooral succes met de middeleeuwse thrillers Vergeef Ons Onze Schulden en Verlos Ons van het Kwaad. En ja, hij is de zoon van de Franse zanger Michel Sardou op wiens Les Lacs du Connemara je vast en zeker al met je serviette hebt staan zwaaien op een huwelijk! Het verhaal: "Het jaar 532. Justinianus regeert vanuit zijn hoofdstad Constantinopel over het Byzantijnse rijk. Hij droomt ervan om zijn rijk evenveel luister te bezorgen als het Rome van de Caesars. Maar het dreigende gevaar komt niet enkel van buiten het rijk. Ook intern komen delen van het leger in opstand. Na een ongeluk op de hippodroom in januari van dat jaar, breekt in Constantinopel de hel los. De troon, het keizerrijk, het keizerpaar... alles loopt gevaar. Enkele uren later staat de stad in rep en roer. Maxentius, een roofdierentemmer en geheimzinnig medestander van de keizerin, wil al het mogelijke doen om een burgeroorlog te vermijden." Als het van Sardou afhangt, zijn we vertrokken voor een serie van minstens zeven delen. In werkelijkheid zal het van de lezers afhangen of hij zijn intriges zal kunnen uitwerken. Met Runa, het derde deel in de spin-off De Werelden van Thorgal - De Jonge Jaren, snijden we een nieuw hoofdstuk aan voor de jonge Viking Thorgal. "De Vikingen brengen aan het begin van de zomer alles in gereedheid voor Sumarblot, het feest dat gehouden wordt om de goden te eren en ze te danken voor hun vrijgevigheid in het afgelopen seizoen. Gandalf wil de festiviteiten gebruiken om onder de belangrijke aanwezigen een goeie partij te kiezen aan wie hij zijn dochter Aaricia zal uithuwelijken. Thorgal, een eenvoudige scald en 'bastaard', zoals Gandalf hem graag noemt, krijgt concurrentie van een paar geduchte kandidaten. En wanneer Runa arriveert, een skjaldmo of rondtrekkende huurlinge — iemand die Gandalf door haar status op het feest moet uitnodigen — staan Gandalfs macht en geloofwaardigheid op het spel."

Vooruitblik Sherpa	22/01 TOP
De integrale reeks van Roodbaard schiet goed op bij Sherpa. In juni verwachten we alweer deel 5 met daarin de opnieuw vertaalde verhalen De Kaperbrief, De Bevrijding van Fort de France en De Onzichtbare Piraat, zijnde de delen 11, 12 en 13 van de piratenreeks. Van Andreas' reeks Arq nemen we met het achttiende album, getiteld Hier, helaas afscheid in mei. "Zal het laatste deel van Arq alle antwoorden brengen? Speelt alles zich af op een planeet of in het brein van een buitenaards wezen? Of leven de personages slechts in een virtuele realiteit?" In juni bundelt Sherpa ook Andreas' oorspronkelijk als twee afzonderlijke delen uitgegeven tweeluik Cyrrus/Mil waarin de tijd een cruciale rol speelt. Beschouw de nieuwe uitgave maar als een ultieme uitgave, met de zorg die eigen is aan de uitgeverij. Sherpa kijkt niet alleen naar het verleden om het fonds verder uit te breiden. Het Noorderlicht 1: Het Gouden Kompas verscheen in het Frans in september 2014 en we kunnen de vertaling tegemoet zien in april. De reeks is een verstripping van de fantasyromans van de Britse schrijver Philip Pullman waar Clément Oubrerie en Stéphane Melchior mee aan de slag gaan. "Het speelt zich af in een parallelle wereld, die sterk lijkt op de onze, maar tegelijk volstrekt anders is. Belangrijkste verschil: alle mensen hebben een daemon, een dier dat in feite hun ziel is." Van Oubrerie, de tekenaar van Aya uit Yopougon, verschijnt in mei ook het laatste deel van de reeks Pablo (over Pablo Picasso) bij Blloan.

Vooruitblik Uitgeverij L	22/01 TOP
Uitgeverij L houdt het bij twee nieuwe albums in de periode maart en april 2015. Vooreerst is er het vervolg van De Boeken van de Zieners naar de in 2015 afgeronde fantasytrilogie van Robin Hobb, een schuilnaam van de Amerikaanse schrijfster Margaret Astrid Lindholm Ogden. "Na de mislukte moordaanslag op prins Regaal heeft Fitz ternauwernood het vege lijf kunnen redden. Hij sluit zich aan bij een karavaan die hem dichter bij zijn doel zel brengen: de hereniging met zijn koning, die iedereen in het rijk dood waant. Dan ontmoet hij de opmerkelijke minstreel Spreeuw, een jonge vrouw die de geschiedenis bezingt en meer van Fitz de Bastaard afweet dan hem misschien lief is..." Per roman waren er drie stripverhalen voorzien. Spreeuw is dus het voorlaatste deel van de stripreeks. Hein de Kort (Dirk & Desiree) maakt sinds 1989 cartoons voor het tijdschrift Onze Taal (hét tijdschrift over taal in het algemeen en het Nederlands in het bijzonder). De 132 beste geeft Uitgeverij L in maart in het 144 pagina's tellende Hein in Onze Taal uit.

Vooruitblik Gorilla	20/01 TOP
Van Gorilla, een imprint van Strip2000, verschijnen deze week de eerste albums, allen voor 14,95 euro wat geen onaardige prijs is voor een hardcover. De lijst met te verschijnen albums is nu aangevuld tot juni. Een opmerkelijke nieuwe reeks is Futura van Jean-Michel Kraehn die al een paar decennia meegaat en adelbrieven kan voorleggen als Sprinkhaan, De Onthoofde Arenden, Gil Saint-André en Tramp. Van het eerste album circuleren er twee verschillende covers die je hierboven ziet afgebeeld. Het verhaal is sciencefiction, een compleet nieuw speelveld voor Kraehn: "Ze zijn jong, brutaal en willen vooral weten waarom Terra Incognita verboden terrein is. Chérine, Bart en Theo besluiten om met een gestolen militair vaartuig de onbekende gebieden te ontdekken. De Hoge Raad van de Ouden, die de autoritaire gemeenschap leidt, stuurt echter meteen een team moordenaars op hen af. Niemand komt levend terug van Terra Incognita." De graphic novel Camping Paraiso is dan weer de uitzondering op alle gebied bij Gorilla. Vooreerst is het een dikker album van honderdzestig pagina's dat 24,95 euro zal kosten en het is geen vertaling van Frans werk. Dit is namelijk de al eerder aangekondigde nieuwe samenwerking van Marcel Rouffa en Marc Legendre na De Familie Klipper en Asem. "Dylan is een eenling die op een verlaten camping leeft, ergens in het Noorden van Canada. Zijn rust wordt verstoord wanneer op een dag schrijfster Diane Dorel op de camping arriveert om er aan een graphic novel te werken. Dylan ervaart de schrijfster als een indringer terwijl zij juist inspiratie put uit zijn gedrag." Bij Paquet, de hofleverancier van Gorilla, verscheen al met heel veel succes de door Silvester vertaalde reeks De Autoreportages van Margot. De eerste tekenaar, Emilio van der Zuiden, publiceert met McQueen een nieuwe reeks die ook bij Gorilla verschijnt terwijl Margot-opvolger Callixte eveneens een nieuwe reeks kan presenteren. Ook in Eightball Hunter kapen mooie vrouwen en wagens (niet noodzakelijk in deze volgorde) de hoofdrol weg. "In Los Angeles worden een Japanse en Colombiaanse bende bij een deal overvallen door de politie. De politie handelt echter niet volgens de wet, ze gaan er met het geld en belangrijke, belastende aantekeningen vandoor. Dino Laurentii tipte de flikken over de deal, maar wordt de grootste verliezer. Niet alleen wordt hij opgejaagd door een premiejager van het agentschap Eightball Hunter en hebben de Japanse en Columbiaanse bendes nog een eitje met hem te pellen, ook de politie jaagt op hem want zo'n getuige mag natuurlijk niet in leven blijven." Dit is het eerste deel van een tweeluik. Mauro Caldi wordt deze week geherlanceerd. De delen 2 en 3 van Mauro Caldi kennen de volgende samenvatting. Deel 2: "Mauro Caldi werkt bij de filmstudio Cinecittà als stand-in voor de mannelijke ster en ontmoet daar de bloedschone Cindy, een jonge actrice die ervan droomt om de grote ster van Hollywood te worden. Haar dromerige wereld wordt ruw wakker geschud wanneer de sinistere Dottore opduikt." Deel 3: "Mauro Caldi ontmoet de mooie Joanna en wordt op slag verliefd. Joanna verkoopt echter gestolen horloges en is op de vlucht voor de Voltigeur, een dief van het ergste soort. Mauro besluit om Joanna uit de klauwen van de dief te houden." De Tijgerwals 1 zal de liefhebbers van de oerdegelijke klassieker Guus Slim en de tekeningen van Jidéhem weten te bekoren. Tekenaar Skiav weet waar hij de mosterd vandaan moest halen. Scenarist Fred Weytens kennen we van zijn geestig vertelde fantasystrip Aslak. Het verhaal van De Tijgerwals: "De excentrieke miljardair Lord Edouard Bartholomew Winter organiseert een Europese autorally waarbij het winnende team maar liefst een miljoen dollar kan winnen. Naast professionele getalenteerde coureurs, een acteur, Russische spionnen, twee mooie Italiaanse deernes, Franse oud-strijders en een Amerikaanse alcoholist en piloot neemt de miljardair zelf ook deel aan de race. Op de versnellingspook van zijn bolide staat 'de grote Mogul' te blinken, een prachtige diamant die echter ontvreemd wordt. Wie heeft de diamant gestolen en wie zal als eerste aankomen in Londen?" De serie was voorzien als tweeluik waarvan het slot in augustus 2014 verscheen. Tin Lizzie 1 is een samenwerking van de nieuwkomers Dominique Monféry en Thierry Chaffoin waarin ook al aandacht is voor wagens. "1962, New York. Als de 65-jarige Jake Lebey de dood van zijn vriend Rodh Fitzpatrick verneemt, haalt hij herinneringen op aan hun avonturen. Herinneringen die teruggrijpen naar de zomer van 1908 in Ponchatowla Mississippi toen hij met de oudere Rhod een reis naar New Bay onderneemt. Een verboden tocht, die de loop van hun leven radicaal zal veranderen." Smaken verschillen, maar als je het ons vraagt, springen de tekeningen van Cyril Knittels De Weeskinderen het meest in het oog in dit overzicht. Het verhaal belooft meeslepend te zijn: "Dit verhaal speelt zich af bij het begin van de wereld. Een wereld die gevangen lijkt in een eindeloze nacht en waarin dieren konden spreken. In die wereld leven de weeskinderen Fêne en Tïa, de enige vertegenwoordigers van hun ras. Het leven gaat zijn gangetje tot de rust verstoord wordt door een mysterieuze ontmoeting en Tïa hierna op zoek wil naar antwoorden en Fêne alleen achter laat." Net zoals de meeste andere reeksen van Gorilla is dit een tweeluik.

Vooruitblik Strip2000	20/01 TOP
Strip2000 deelde de releases voor het tweede kwartaal met ons die je nu terugvindt in de rubriek Te Verschijnen. Uit het aanbod plukten we onderstaande selectie van nieuwe reeksen en albums. Vooreerst willen we een keertje een lans breken voor een fotostrip. Doorgaans worden ze verguisd wegens "geen echte strip". De lezers van Eppo lustten de fotostrip De VrijMiBoys van Ype Driessen geenszins en rekenden ermee af in het jaarlijkse referendum waardoor het uit het blad verdween. Ondertussen werkte Ype verder aan de fotostrips over zichzelf. In maart verschijnt bij Strip2000 alweer deel 8 van de reeks Ype. Voor zijn nieuwste strip De Uitgeverij dringt hij de werkelijke werkgever en werknemers van Strip2000 in karikaturen die een zeer grappige blik achter de schermen van een stripuitgeverij verschaffen. Of het nu getekend is of niet, als een grap in zijn missie slaagt om te doen lachen, dan heeft het zijn bestaansrecht. Wekelijks kan je een nieuwe grap van De Uitgeverij lezen op www.strip2000.nl. Met De Uitgeverij komt er alvast een eerste en hopelijk niet laatste bundeling in juni. Behalve een paar heruitgaven van de komische jeugdserie Jump komt er ook een gloednieuw album (deel 19) met 46 gags. Deze verschenen tevoren in het jeugdblad STOER. Michel, de Trouwe Hond 1 is de start van een komische reeks over Michel, een waakhond die zijn taak niet naar behoren uitvoert. "Tussen de lessen judo en de talrijke stranduitstapjes door wordt hij veelvuldig lastig gevallen door aggressieve schildpadden, temperamentvolle hamsters en vreselijke grootmoeders." De grappen komen uit de koker van Sti aan wie we Het Godvrrgeten Eiland te danken hebben. Mr. Mack gaat al heel wat jaren mee in het heerlijke blad Zone5300 met telkens één pagina per nummer over een trucker en zijn lotgevallen op en naast de weg. Er is nu eindelijk genoeg materiaal voor een album. Van tekenaar Schwantz geeft Silvester al de strookjesstrip Beestjes uit. We zijn blij dat Strip2000 na het afronden van andere albumreeksen van Mars Gremmen telkens weer andere strips van het komisch genie vindt om te bundelen. De Ontdekkers staat elke maand in National Geographic Junior en heeft de avontuurlijke Elsje, de bange hond Bas en topfotograaf oom Sjors in de hoofdrol. Yvonne de Amazone is bedoeld voor jonge meisjes die bij voorkeur van paarden houden. Behalve gags van Ben Westervoorde zijn er ook puzzels in dit album opgenomen. Ook Ze Jacky Touch is geschreven door Sti (zie Michel, de Trouwe Hond). Hij dompelt ons onder in de wereld van de autotuning met Jacky Lafaute, een groot fan van het pimpen van auto's, in de hoofdrol. De tekeningen zijn het werk van Pau, en hem kennen we maar al te goed van De Sage van Atlas & Axis dat bij Dark Dragon Books verschijnt. Hij werkt inmiddels aan het derde dele van deze fantastische dierenstripreeks. Zowel Michel, de Trouwe Hond als Ze Jacky Touch verschenen oorspronkelijk in het Frans bij Paquet waar Strip2000 een stevige samenwerking mee opbouwt, zie ook het Gorilla-fonds in het bericht hierboven. Tot slot vindt Gerrit de Jagers Zusje onderdak bij Strip2000. De semiautobiografische reeks over een kleuter schiep hij in 1999 voor het Nederlandse dagblad Trouw . Tussen 2001 en 2010 verschenen verschillende albums en specials.

Vooruitblik Yoko Tsuno 27	20/01 TOP
Begin november was het tekenwerk van Yoko Tsuno 27: Le Secret de Khâny afgewerkt. Restte nog de inkleuring door Studio Leonardo. In juni 2015 (Franse release) verschijnt het album bij Dupuis. Zoals het coverontwerp al prijsgeeft, wordt het weer een verhaal met de Vineanen. We zullen kennismaken met een nieuw personage, het meisje Têvy (zonder blauwe huid!), dat deel uitmaakt van een geheim rond spilfiguur Khâny, de Vineaanse beste vriendin van Yoko Tsuno, en die het vertrouwen tussen de twee op de proef stelt. We zijn nog niet zover dat we afscheid moeten nemen van de sf-reeks of diens auteur Roger Leloup, maar in 2012 liet Leloups dochter toch al weten dat een eventuele opvolger voor de reeks het zal moeten stellen zonder de Vineanen. De blauwe aliens zullen dus voorgoed verdwijnen na Leloups heengaan.

Jean-Claude Servais tekent affiche van het BIFFF 2015	20/01 TOP
Dit moet wel een van de langstlopende, geslaagde huwelijken zijn tussen film en strip. Voor het 33ste jaar op rij vroeg de organisatie van het Brussels International Festival of Fantasic Film (BIFFF) aan een striptekenaar een illustratie voor de filmaffiche te leveren. Deze keer viel de keuze op Jean-Claude Servais, bekend van Bosliefje, Het Dagboek van een Bos en heel wat Vrije Vlucht-albums. Al net zo traditioneel voor de affiche is het kleurgebruik met enkel zwart en bloedrood. BIFFF 2015 gaat door van 7 tot 19 april 2015 in het Koninklijk Paleis van Brussel.

Hugues Labiano tekent Ster van de Woestijn-prequel + artbook van Enrico Marini	20/01 TOP
Tussen nieuwe albums van De Schorpioen en De Adelaars van Rome door was het de bedoeling dat Enrico Marini een tweede cyclus van de western Ster van de Woestijn zou tekenen, terwijl hij zelf nog andere projecten heeft waaronder een andere western. Daarom vertrouwt Marini het tekenwerk van Ster van de Woestijn over aan Hugues Labiano (Black Op, De Vier Hoeken van de Wereld). Het nieuwe verhaal wordt een soort prequel, maar met compleet andere personages. Tussen de twee tweeluiken zal er wel een verband zijn. Marini en Stephen Desberg werken samen de verhalen uit en het is de bedoeling dat er nog meer cyclussen komen die apart zijn te lezen, maar ook complementair zijn. Voordat Marini aan zijn eigen western begint, moet hij nog drie of vier albums van De Adelaars van Rome maken. Hij is er dus nog steeds niet over uit hoeveel albums de reeks uiteindelijk zal tellen. Helaas verschijnt er dit jaar geen nieuw album van zijn hand, dus geen De Schorpioen of een De Adelaars van Rome. Bij normaal gezien Dargaud komt er wel een artbook om zijn vijfentwintigjarige carrière te vieren. Daarin komen heel wat illustraties uit zijn voornoemde reeksen en uit Gipsy en De Aasgieren aan bod, maar er wordt ook stilgestaan bij zijn eigen omgeving. Er is tevens een nieuwe editie te verwachten van het speciale album De Schorpioen: Het Proces met een nieuwe cover, een vernieuwde lay-out en extra pagina's. (Bron: Charles-Louis Detournay — AcruaBD.com, 19 januari 2015)

Ulli Bürer overleden	20/01 TOP
De Nederlandse stripjournalist en voormalig uitgever van het stripmagazine Incognito Robin Schouten liet ons weten dat tekenaar Ulli Bürer op 13 januari 2015 op 49-jarige leeftijd overleed, waarschijnlijk aan een hartstilstand. Vanaf eind jaren 1980 tekende Bürer voor stripbladen als Fresco, Titanic en opvolger De Toestand. Voor Incognito creëerde Bürer het onafgewerkte vervolgverhaal Six Inch Stiletto met een hoofdrolspeelster naar het evenbeeld van zijn fetisjactrice Bettie Page. Tot een grote doorbraak of een regelmatig verschijnende stripserie kwam het niet. Hij legde zich toe op commerciële computeranimatie. Hij tekende nog even een erotische strip voor Playhouse Comix en was de laatste jaren vooral actief als modelfotograaf wat resulteerde in enkele fotoboeken. Toch kroop het boed waar het niet gaan kon en was er sprake van nieuwe stripprojecten. Een sf-comic (Darius), een project over de oorlog in Afghanistan op scenario van Sytse S. Algera en nog een ander eigen project (Champions of Crynn, zie afbeelding hieronder) kwamen echter niet van de grond. In 2011 dook er ook even een proefplaat op met de figuren Roodhaar en Kiley uit Storm. Een uitgebreid in memoriam vind je op de site van Robin Schouten.

Vooruitblik XIII Mystery 8	17/01 TOP
De Franse release van een nieuw XIII Mystery-album gebeurt voor het eerst niet in de eindejaarsperiode, maar in juni 2015. Deel 8, met de titel Martha, is een samenwerking tussen Colin Wilson en Frank Giroud, en heeft de aan drank verslaafde dokter Martha Shoebridge als hoofdpersonage. Met haar goede zorgen redde zij het leven van XIII in het eerste album van de reeks XIII, Zwarte Vrijdag, en stelde bij hem ook geheugenverlies vast. Dankzij het XIII Mystery-album zullen we eindelijk te weten komen waarom Martha naar de fles greep. Er wordt gealludeerd op een affaire met de latere president William Sheridan die door Steve Rowland werd neergeschoten. In elk geval mag je je weer verwachten aan een thriller van format die hoogstwaarschijnlijk net zoals de overige XIII Mystery-albums de huidige XIII-cyclus in kwaliteit overklast.

De Cyclus van Cyann 6 aangekondigd bij Daedalus	17/01 TOP
Hoewel De Cyclus van Cyann van François Bourgeon en Christian Lacroix al in september 2014 is verschenen, blijft het wachten op een aangekondige vertaling. Bourgeon had al eieren voor zijn geld gekozen vóór uitgeverij 12bis ten onder ging en het fonds naar Glénat verhuisde. Daardoor zat de reeks niet automatisch mee in het aanbod waar Daedalus uit kon plukken. De Cyclus van Cyann bracht Bourgeon vervolgens onder bij Delcourt die ineens alle albums van Bourgeon een zoveelste keer opnieuw uitgaf. Ondertussen kregen wij zelf vaak de vraag wie het laatste deel van de sciencefictionreeks zou vertalen en wanneer dat zou gebeuren. Onze verwachtingen waren nog steeds dat Daedalus het zou doen. Maar zolang het contract niet rond was, was er geen nieuws. Tot nu, Daedalus kondigde zopas de vertaling van het album aan dat in juni 2015 zal verschijnen.

Kameleon is terug!	17/01 TOP
Voilà, dit is 'm dan, de definitieve cover van het in mei (Franse release) te verschijnen album van Rik Ringers door Simon van Liemt en Zidrou. Het is het eerste deel van een tweeluik dat eigenlijk een hommagealbum is dat zich in de jaren 1960 afspeelt. Het gaat de werkelijke comeback van de reguliere reeks Rik Ringers door Olivier Wozniak en Jean-Christophe Derrien vooraf. In Zidrous album duikt Kameleon weer op, de schurk die op plaats 112 staat in onze Schurken & Feeksen Top (met De Beul op plaats 58). Twee jaar na zijn ontsnapping is hij terug in Parijs. Dankzij chirurgische ingrepen en maanden training is hij het exacte evenbeeld van zijn oude vijand Rik Ringers. Door diens plaats in te nemen, zet Kameleon het hele wereldje van Rik op zijn kop.

Vooruitblik Rani 5	17/01 TOP
Met het in september 2013 verschenen Rani 4 was de historisch gesitueerde reeks van Francis Vallès en Alcante naar de tv-reeks van Jean Van Hamme halfweg. Het duurde een tijd, maar in mei (Franse release) kunnen we alsnog deel 5 verwachten. In dat album zien we de door ongeluk, rampspoed en andere ongemakken geplaagde Jolanne de Valcourt alias Jeanne Dubois alias Rani in alweer een andere setting; de Indische jungle.

Minister Joëlle Milquet op de bres voor het Belgisch strippatrimonium	17/01 TOP
Toen er in de Zandstraat in Brussel een museum werd gewijd aan Marc Sleen en diens creaties zag Philippe Geluck, de auteur van De Kat en een in Wallonië en Frankrijk zeer gerespecteerd komiek en tv-figuur, het al helemaal voor zich: een eigen museum van De Kat. Maar het cultuurbeleid van de hoofdstad talmde te lang en hij ervaarde een desinteresse bij de politiek. In december 2014 ontving Geluck een ernstig aanbod om in het zuiden van Frankrijk een museum van De Kat op te richten. Omdat hij zijn Brusselse origine niet wil verloochenen, belde hij met dat aanbod op zak naar Joëlle Milquet (van de christendemocratische partij CDh), de Franstalig minister van Onderwijs en Cultuur. Het kwam tot een vergadering op dinsdag 13 januari. Volgens dat onderhoud heeft Geluck een ruimte nodig met een oppervlakte van 1.500 tot 2.000 vierkante meter, bij voorkeur in de buurt van de Grote Markt. In ruil stelde hij voor om alle kosten voor de inrichting van het museum en een personeelsbestand van dertig fulltimes op zich te nemen. Binnen de drie jaar moet het museum er komen. Milquet heeft al voor het parlement van de Federatie Wallonië-Brussel geplijt voor de zoektocht naar een geschikt gebouw. Het Dexia Art Center (waar een tijd lang een museum van moderne kunst gepland was), aan de Beurs of in de buurt van de Congreskolom (niet ver van het Belgisch Stripcentrum) zijn pistes die op tafel kwamen. Olivier Maroy, gedeputeerde voor de MR, gaf de volgende uitleg aan het concrete voornemen voor een De Kat-museum: "In het verleden zagen we herhaaldelijk een deel van ons patrimonium naar elders vloeien. Dat was het geval voor Schuiten die een groot deel van zijn originele platen aan de nationale bibliotheek van Frankrijk schonk, platen van Jacobs of Franquin werden 'geplunderd'. We moeten reageren en snel!" Milquet liet er ook nog aan toevoegen dat "het efficiënter moet dan onze voorgangers die het dossier lieten verrotten." In het museum moet er onder meer ruimte komen voor de schilderijen op groot formaat die Geluck al sinds 1991 maakt. Met een gepland De Kat-museum is Brussel al toe aan een vierde stripgerelateerd museum na het Belgisch Stripcentrum, het Marc Sleen-museum en het MOOF. Begin januari liet het vijfentwintigjarige Belgisch Stripcentrum nog weten dat er in 2014 een recordaantal bezoekers kwam. En dat waren 216.217 betalende bezoekers, een stijging van 9%. Vanaf dit jaar is het museum ook op maandag geopend waardoor het voortaan zeven dagen op zeven te bezoeken is. (Bron: Belga / L'Echo, 16 januari 2015)

En ook nog...	17/01 TOP
JAN KORDAAT INTEGRAAL. Jan Kordaat durven wij zonder blikken of blozen de voorloper, de stamvader misschien zelfs, van actie- en avonturenreeksen als Bernard Prince, Bruno Brazil of Largo Winch noemen. De bestaande albumreeks bij Dupuis is een allegaartje van formaten en collecties. In de jaren 1940 verschenen er twee hardcoveralbums van Jijé die tegenwoordig enkel aan hoge antiquarische prijzen te vinden zijn. Vanaf 1953 startte een albumreeks met verhalen die achtereenvolgens waren getekend door Eddy Paape, Jijé en René Follet met diverse scenaristen als Jean-Michel Charlier, Philippe Gillain (de zoon van Jijé), Guy Mouminoux, André-Paul Duchâteau en Jacques Stoquart. Met deel 14 stopte de reeks in 1986. Een jaar later verscheen er een oud verhaal van Paape en Yvan Delporte uit de jaren 1950 in de collectie Dupuis "Klassiek". Vanaf februari 2015 probeert Dupuis Jan Kordaat weer in ere te herstellen door te starten met een chronologische en werkelijk integrale uitgave met daarin àlle verhalen door àlle auteurs. De eerste bundel bevat de jaren 1941 tot 1946 en bundelt de albums Jan Kordaat Speurder en Jan Kordaat II. Alle pagina's zijn zorgvuldig gerestaureerd en van een uitgebreid achtergronddossier voorzien. In totaal zal de reeks zo'n 1.100 platen herbergen. Deel 1 telt 264 pagina's. Dit betreft een uitsluitend Franstalige uitgave. LEES HET UITVERKOCHTE CHARLIE HEBDO-NUMMER ONLINE. Ondertussen zeven miljoen exemplaren en de vraag blijft groter dan het aanbod. Wie ernaast greep en benieuwd is naar de inhoud van het eerste nummer van Charlie Hebdo na de aanslag op de redactie die het leven kostte aan twaalf personen, kan het nu integraal lezen via deze pagina. ERIC DE ROP STOPT MET SUSKE EN WISKE. Eric De Rop liet via zijn Facebookpagina weten dat hij na 43 jaar, en na meer dan aan tweehonderdvijftig albums te hebben meegewerkt, zowel voor Jef Nys (5 jaar) als Studio Vandersteen (37 jaar) het voortaan wat rustiger aan te doen en te stoppen met zijn tekenwerk voor Suske en Wiske. Hij helpt nog wel mee aan het volgende verhaal om de zoektocht naar een nieuwe tekenaar-inkter vlot te laten verlopen. Eric zal zich op een rustiger tempo wijden aan eigen projecten want hij stopt niet met tekenen. Hij blijft ook een vaste cartoonist voor het Vlaamsgezinde weekblad 't Pallieterke. 250 PAGINA'S VOOR ROBBEDOES-VERVOLG VAN ÉMILE BRAVO. In het Robbedoes-verhaal De Luipaardvrouw door Olivier Schwartz en Yann is de Bezetting al achter de rug terwijl die in het volgend verhaal van Émile Bravo nog in volle gang is. De tekenaar van het zeer goed onthaalde Het Dagboek van een Fantast werkt momenteel aan het vervolg dat naar eigen zeggen bijna tweehonderdvijftig pagina's zal tellen. Het was al langer bekend dat er in totaal drie Robbedoes-albums van Bravo zouden verschijnen. SIGMUNDS DIKKE PIL. Van de vier strips die dit voorjaar bij De Harmonie zullen verschijnen, is Sigmunds Dikke Pil de eerstvolgende die we kunnen lezen. Deze verzameling van maar liefst duizend stroken verschijnt in februari. Het softcoveralbum telt 1.008 pagina's en zal 17,50 euro kosten. De stroken zijn een selectie van "de meest spraakmakende cases" uit de eerste tien jaar van psychiater Sigmunds ondertussen langer dan twintig jaar aanhoudende carrière. Als bonus zjn er honderd nooit eerder in boekvorm verschenen strookjes opgenomen. VERTALINGEN VOOR STAD VAN KLEI EN DE TERUGKEER VAN DE WESPENDIEF. De Bezige Bij deed in november 2014 goede zaken op de Frankfurt Buchmesse. Ook daarna raakten er nog contracten beklonken. Milan Hulsings Stad van Klei krijgt voorwaar een Egyptische vertaling bij Sefasa terwijl Aimée de Jonghs De Terugkeer van de Wespendief op de Franse markt zal verschijnen dankzij Dargaud.

Manu Larcenet verstript roman van Philippe Claudel	15/01 TOP
Na de vierdelige reeksen De Dagelijkse Worsteling en Blast werkt Manu Larcenet momenteel aan een tweeluik dat eveneens onvergetelijk lijkt te worden. Het gaat om een verstripping Le Rapport de Brodeck, een roman van Philippe Claudel uit 2007 dat in 2008 door De Bezige Bij werd vertaald als Het Rapport van Brodeck.Het eerste deel verschijnt in april bij Dargaud (Franse release) en telt honderdzestig pagina's. Uit een recensie van Knack halen we de volgende, wervende verhaalsamenvatting: "Claudel dropt de lezer in een afgelegen bergdorpje aan de Frans-Duitse grens, in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog. Hoofdpersonage Brodeck krijgt de opdracht om uit te zoeken waarom 'de Anderer', een zonderlinge figuur die nog maar sinds enkele weken in het dorp was komen wonen, op een dag door de bewoners is vermoord. Het officiële verslag, waarin Brodeck gedwongen wordt de waarheid geweld aan te doen, krijgen we niet te lezen. Wel Brodecks echte, in het geheim geschreven, relaas. In een trage, ingenieuze opeenvolging van flashbacks geeft dit duistere verslag zijn geheimen prijs: de mysterieuze gebeurtenissen in het dorp sinds de komst van de Anderer, de studiejaren van Brodeck in de hoofdstad, waar hij getuige is van de plotse opkomst van gewelddadig racisme, het tragische wedervaren van zijn tijdens de oorlog alleen achtergebleven vrouw, Brodecks lugubere kampervaringen." Opvallend is de afwezigheid van de woorden Joden of nazi's. De kracht van het verhaal zit 'm in de suggestie, en laat Manu Larcenet daar nu ook een meester in zijn. De ontknoping heeft ware thrillerallures. Claudel is tevens de schrijver van het boek Grijze Zielen (over een uitgekiende kindermoord), dat van hem een wereldberoemde schrijver maakte, Zonder Mij en Rivier van Vergetelheid. (Bron: Alfro — 9emeart.fr, 13 januari 2015)

Alan Moore, Katsuhiro Otomo en Hermann genomineerd voor de Grand Prix van Angoulême	15/01 TOP
Eind december legde de organisatie van het stripfestival van Angoulême een longlist van 26 auteurs vast waar zo'n tweeduizend stemgerechtigde professionals uit het stripvak een favoriet mochten kiezen. De top 3 is nu bekend. Er werd net zoals vorig jaar het meest gestemd op de Britse scenarist Alan Moore (Watchmen, V for Vendetta) en Akira-bedenker Katsuhiro Otomo, die vorig jaar op plaats 2 strandde na Bill Watterson. De derde genomineerde is de Belg Hermann Huppen, door velen (zowel fans als collega's) op handen gedragen voor zijn reeksen Bernard Prince, Comanche, Jeremiah, De Torens van Schemerwoude en een resem one-shots. Jean Van Hamme was de enige andere Belg op de longlist. De jury van voormalige Grand Prix-winnaars mag nu uit deze drie auteurs kiezen om de volgende president van het festival te kiezen. Een overzichtsexpo valt hem dan volgend jaar te beurt. Vorig jaar liet Alan Moore nog weten dat hij de prijs zou weigeren mocht hij die winnen. Hermann komt al ettelijke jaren voor op favorietenlijstjes. Het Franse stripmagazine BoDoï en opvolger Casemate lobbyden vaak openlijk voor de man, maar hij was er net zo min happig op om mee te draaien in het festivalcircus. Hij uitte regelmatig zijn ongenoegen over vorige winnaars wiens tekenstijl hij ondermaats vindt. Toch liet hij daags na de bekendmaking van de top 3 via Facebook weten dat hij — onder druk van uitgevers, fans en collega's — de prijs wel zou accepeteren mocht hij winnen. Het wordt een spannende verkiezing.

Gil Formosa nieuwe tekenaar van Buck Danny	15/01 TOP
In november lieten we je nog weten dat er een verschuiving en vervanging komt bij de auteurs die de volgende Buck Danny en Buck Danny "Classic" maken. Het volgende tweeluik van Buck Danny "Classic" wordt nu geschreven door Frédéric Marniquet met Frédéric Zumbiehl (de oorspronkelijke scenarist) als co-schrijver. Vooral Zumbiehls expertise in de luchtvaart komt nog van pas voor het uitwerken van de verhalen. Marniquet zal de scènes op de begane grond uitschrijven en waken over de algemene intrige van het verhaal. Jean-Michel Arroyo, die in de gunst viel van het publiek, blijft de tekenaar. Wat de reguliere reeks Buck Danny betreft moet Winis het na één deel (nummer 53 in de reeks) voor bekeken houden. Voor deel 54 zou hij zich nu beperken tot het tekenen van de vliegtuigen terwijl nieuwe naam Gil Formosa de rest zal tekenen. Zumbiehl blijft vooralsnog de schrijver van deze Buck Danny-reeks. Hiernaast vind je een afbeelding van Formosa waarop hij zijn kunde voor het tekenen van vliegtuigen etaleert. De piloot in kwestie is niet Buck Danny, al lijkt hij er wel op. Formosa komt niet zomaar vanuit het niets in de Buck Danny-context. In 2009 was hij al eens genoemd als tekenaar. Op scenario van Zumbiehl tekende hij ook twee albums van de niet-vertaalde reeks Emergency. Met het door Medusa vertaalde Bowen heeft hij zelf een spionagereeks over piloten lopen. Hij was ooit de assistent van Lucky Luke-tekenaar Morris en heeft ook nog Linkerhanden op zijn palmares. Hier kan je een staaltje van zijn luchtvaartplaten en -illustraties bekijken.

Je Suis Charlie: speciale uitgaven en een nieuwe stripprijs	13/01 TOP
Steeds meer stripmakers, illustratoren, cartoonisten en andere creatievelingen scharen zich achter het "Je Suis Charlie"-idee. Deze allemaal opsommen en tonen is onbegonnen werk, maar hier willen we toch enkele speciale uitgaven en oproepen presenteren. Over het miljoen exemplaren van het volgende nummer van Charlie Hebdo, dat aanstaande woensdag te verkrijgen is, hadden we het al. Het aantal voorbestellingen door dagbladhandels, kiosken en andere verkooppunten zou naar verluidt fenomenaal zijn. Inmiddels is de voorheen aangekondigde oplage opgetrokken tot drie en daarna zelfs vijf miljoen. Het blad zal te verkrijgen zijn in vijfentwintig landen en in vijf talen. De cover van het nieuwe nummer staat hierboven afgebeeld. By the way, ook The Simpsons steunen Charlie. Maggie Simpson kan je hiernaast zien zoals op de affiche van de musical Les Misérables. Je hebt ondertussen al heel wat cartoons de revue zien passeren, vooral uit Frankrijk. Ook uitgeverijen hanteren het solidariteitsprincipe. Zeventien uitgeverijen zullen een gezamenlijke uitgave uitbrengen als hommage aan de slachtoffers van Charlie Hebdo. Dat is een primeur, nog nooit is er een strip verschenen door zoveel verschillende partners, en die zijn: Casterman, Dargaud, Delcourt, Drugstore, Dupuis, L'Ecole des Loisirs, Fluide Glacial, Futuropolis, Glénat, Jungle, Kana, Le Lombard, Panini, Soleil, Steinkis, Urban Graphic en Vents d’Ouest. Het album verschijnt in februari en zal tussen de twee- en driehonderd pagina's tellen. De uitvoering is in softcover om eventuele herdrukken te vergemakkelijken. De eerste druk zal tussen de vijftig- en honderdduizend exemplaren bedragen. De inhoud is een ruime selectie van wat je overal zag passeren op sociale media, in kranten en tijdschriften en diverse meer. De opbrengst van het boek zal uitbetaald worden aan de families van de overleden personen in de afgelopen dagen. Hierboven kan je ook al de cover zien van een speciaal nummer van Spirou dat vanaf 16 januari verkrijgbaar is. In dat 52 pagina's tellend nummer uiten maar liefst honderdvijftig tekenaars de noodzaak aan vrije meningsuiting. Tekenaars als Willy Lambil, Derib, Philippe Bercovici, Lewis Trondheim, Laurent Verron, Tome & Janry en vele anderen zullen in dit collector's item hun oproep laten weerklinken. Het nummer kost als vanouds 2,40 euro, maar de opbrengst is bedoeld als steun voor de getroffen redactie van Charlie Hebdo. Tegelijk benadrukt Spirou dat het géén politiek tijdschrift is, maar wel een magazine als verstrooiing. Dat wil niet zeggen dat Spirou zich afzijdig houdt, of zoals het officieel klinkt: "Spirou verdedigt de vrijheid, de solidariteit, de tolerantie, de vriendschap, de intelligentie en de humor. Zonder persvrijhed, geen democratie. Zonder vrijheid, geen mensheid. Dit speciale nummer heeft als enig doel u te laten nadenken over de waarden die wij delen." Het nummer is enkel los in krantenwinkels en kiosken te koop. Abonnees ontvangen dit niet. Het stripfestival van Angoulême staat ook mee op de bres voor de persvrijheid. Voor de komende editie is er een nieuwe prijs gelanceerd, de "Charlie pour la liberté de la presse"-prijs. De Charlie-prijs is bedoeld voor een tekenaar van de pers of van strips die niet vrijuit zijn vak kan uitoefenen. Andere evenementen zijn een concert de dessins in samenwerking met Cartooning for Peace, een expo met covers van Charlie Hebdo en een rondetafelgesprek over de vrijheid van meningsuiting, terwijl op de gevel van het stadhuis de namen van alle vermoorde personen zal worden geprojecteerd. Dichter bij huis riep Peter Moerenhout, hoofdredacteur van het digitale stripmagazine Stroke, op om bijdragen te leveren voor een gratis, speciale editie van Stroke. Dat kan nog tot 16 januari. Lees hier alle voorwaarden.

Vooruitblik Edwin Wouters Gebundeld	13/01 TOP
Later dit jaar heeft uitgeverij Bonte nog een integrale uitgave in petto van Hansje, de zeer leuke reeks van Berck uit het weekblad Kuifje. Maar Edwin Wouters Gebundeld is ook een gedenkwaardige uitgave. In deze zwart-witbundel van 192 pagina's staan zo goed als alle strips van Edwin Wouters die hij naast zijn jarenlange medewerking aan Jef Nys' Jommeke sinds 1965 heeft gemaakt. Uiteindelijk werkte hij mee aan veertig Jommeke-albums die hij schreef en tekende. Ook zijn allerlaatste Jommeke-verhaal Tante Kweenie staat in deze hardcoveruitgave opgenomen. Als bonus krijg je een interview dat Tom Bouden met Wouters aflegde. Bouden schreef voor Brabant Strip Magazine in 2014 een reeks artikels en interviews om voor eens en altijd de vele studiotekenaars uit de schaduw van Jef Nys te onttrekken. Andere verhalen en gags verschenen ooit in Ohee, De Jommekeskrant of zijn onvoltooide projecten. Ze hebben ronkende namen als Paniek in het Circus, Wies en Wiet, Pik en Nik, Brutale Bonky, De Onverwachte Clown, twee verhalen van 4Ka's, Wapie en Wipie, Mini Jul, Yacu en Yuma, Vitamintje, Kenny en Bert, Pastoor Sano, Snicky en er staan ook twee gags van De Lustige Kapoentjes in. Nu ken je ineens de complete inhoud. Deze bundel kost 29,99 euro en is gedrukt in een oplage van 350 exemplaren. De verschijning is voor binnenkort.

Tientallen en tientallen hommagetekeningen voor Charlie Hebdo verzameld	10/01 TOP
Op de site van BDfugue, een keten van een zestal stripspeciaalzaken in Frankrijk staan op deze pagina tientallen en tientallen hommagetekeningen verzameld. Je vindt er terug van Zep, Joann Sfar, Edmond Baudoin, Philippe Geluck, Ted Benoit, Béatrice Tillier, Giulio De Vita, André Taymans, Philippe Bercovici, François Boucq, Johan De Moor, een tekst van Jean Van Hamme, de lijst is eindeloos... en ook van Albert Uderzo die na enekel jaren inactiviteit als tekenaar weer eens het potlood ter hand nam. Hij maakte van Asterix een strijdvaardig baasje. Let op het schoeisel van het sujet dat hij de lucht inklopt, het is van Arabische makelij. Een serenere reactie staat hierboven en is als herdenking voor de vermoorde redactieleden bedoeld. Een ervan was Cabu, een tekenaar die hij al 53 jaar kende. Over zijn Asterix als Charlie-tekening zei hij hierover: "Ik heb mijn tekenpen al eeuwen niet meer aangeraakt, maar ik ben in een opwelling aan mijn tekentafel gaan zitten om hulde te brengen aan Charlie Hebdo. Net als Asterix ben ik ook een Charlie." Komende week verschijnt er zoals elke week weer een nummer van Charlie Hebdo. De resterende redactie vond onderdak bij de krant Libération. Samen met Canal+, Le Monde, het Britse The Guardian en andere werd er steun uitgetrokken om het nummer op een oplage van één miljoen exemplaren te drukken. Doorgaans bedraagt de oplage zo'n 45.000 exemplaren. Het nummer van afgelopen week was in een mum van tijd uitverkocht. Wie er nu nog eentje wil kopen, moet daar hoge bedragen voor ophoesten, tot enkele duizenden euro.

Vooruitblik: Ben X, de strip	10/01 TOP
Na het boek, de film en de musical is het in februari tijd voor de stripversie van Ben X naar het verhaal van Nic Balthazar. Het verschijnt bij uitgeverij Lannoo in een hardcovereditie van 120 pagina's waarvoor je 19,99 euro moet neertellen. De bewerking gebeurde door Senne De Beul, de tekeningen zijn het werk van nieuwkomer nDurlie, het pseudoniem van Veerle Collie. Net zoals De Beul studeerde ze film aan het RITS. Ben X vertelt het aangrijpende verhaal over een jongen met een autisme spectrum stoornis. "Hij is anders en de wereld begrijpt hem niet. Op school wordt hij gepest. Hij komt tot rust door te gamen. Maar wanneer de pesters hem ook online achtervolgen is het tijd voor actie."

Marcel Ruijters wint Stripschapprijs	10/01 TOP
Hieronder delen we een persbericht van Het Stripschap (Nederlandse centrum voor belangstellenden in strips) die de toekenning van de jaarlijkse Stripschapprijs aankondigt. Marcel Ruijters is de 42ste stripauteur aan wie de belangrijkste Nederlandse stripprijs wordt toegekend. "Een onafhankelijke commissie, onder voorzitterschap van Cok Jouvenaar, redacteur van Stripnieuws, heeft Marcel voorgedragen als prijswinnaar omdat hij als tekenaar 'al meer dan vijfentwintig jaar onder de radar aanwezig is' en 'als stripmaker een brug heeft weten te slaan tussen beeldverhaal, grafiek en kunst', aldus het juryrapport. Het juryrapport vermeldt: 'Bewonderenswaardig is het lef waarmee Marcel grenzen verlegt in zijn werk en daarmee een hele ontwikkeling heeft doorgemaakt. Zijn excentrieke vertelstijl, gedompeld in een undergroundsausje maakt meer los dan je denkt. Door juist paden te bewandelen die andere tekenaars laten liggen, is Marcel Ruijters uniek in het Nederlandse stripkader.' De Stripschapprijs is niet zijn eerste prijs. In 1992 won hij een aanmoedigingsprijs op de Stripdagen Haarlem. In 2001 gevolgd door het winnen van een werkbeurs van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Architectuur en Vormgeving en in 2008 won hij de VPRO Hoogste Prijs. Marcel Ruijters staat vooral bekend om zijn excentrieke stijl. Underground is een term die vaak gebruikt wordt bij een verwijzing naar zijn werk (underground verwijst met name naar het doorbreken van taboes en een tekenstijl die enigszins psychedelisch van aard is). Vermoedelijk heeft deze benaming vooral te maken met het feit dat Marcel Ruijters ook redacteur is van het blad Zone5300 (een Nederlands tijdschrift dat undergroundstrips publiceert) en zijn betrokkenheid bij het Franse Le Dernier Cri, een Franse uitgeverij van undergroundverhalen. De prijsuitreiking vindt plaats op 7 maart 2015 tijdens De Stripdagen in Evenementenhal Gorinchem. Dit jaar vindt de prijsuitreiking in Gorinchem voor het eerst plaats gedurende de beursdag zelf in aanwezigheid van de bezoekers. In de hal is tevens een expositie te bekijken met een overzicht van zijn werk. De Stripschapprijs wordt al sinds 1974 jaarlijks toegekend door Het Stripschap op voordracht van een onafhankelijke commissie. De Stripschapprijs is de belangrijkste stripprijs in Nederland en wordt in 2015 voor de 42e keer uitgereikt. De onafhankelijke commissie stond dit jaar onder voorzitterschap van Cok Jouvenaar, redacteur van het blad Stripnieuws (een tijdschrift over het beeldverhaal, uitgegeven door Het Stripschap). De onafhankelijke commissie bestaat uit de volgende personen: • Fred de Heij, winnaar van de Stripschapprijs 2014 • Jilles Bijsterveld, medewerker van Catawiki • Noël Ummels, tekstschrijver en hoofdredacteur van Eppo Stripblad • Bas Schuddeboom, stripredacteur van de jeugdredactie van Sanoma Media • Hans Edink, stripwinkelier van Mevrouw Kern in Leiden • Robin Vinck, redacteur van nieuwsradio BNR Marcel Ruijters (1966) De liefde voor tekenen begint al op zijn zevende jaar. Een studie in de richting Grafiek/Schilderen aan de Kunstacademie van Maastricht was een volgende stap in zijn ontwikkeling. Zijn œuvre start met de publicatie van het verhaal Slime Jerrycan in 1984 in het blad Coyote. Daarna volgen onder andere een serie stripverhalen in eigen beheer, Dr. Molotow (1992 - 1997), een eenmalig los album Roadkill 2010 en de driedelige serie Troglodytes. De laatste jaren aangevuld met verhalen als 1348, Sine Qua Non en in 2013 zijn laatst verschenen graphic novel (grafische roman) Alle Heiligen. Deze laatste verhalen zijn gebaseerd op tekeningen uit de Middeleeuwen. Een thema dat vooral voortkomt uit zijn interesse in geschiedenis, met name in de middeleeuwen. Zijn laatste publicatie is een tarotspel (uitgeverij Sherpa) in 2015. Marcel Ruijters werkt op dit moment aan een nieuwe uitgave, Jheronimus Bosch. Deze wordt eind 2016 of begin 2016 verwacht. Tot 2011 publiceerde hij vooral in zwart-wit. In 2011 verscheen voor het eerst een uitgave van Marcel in kleur: 1348, een prentenboek, uitgegeven door Le Dernier Cri. Voor 1348 ontwikkelde Marcel zelf de digitale inkleuring en werd het boek uiteindelijk handmatig gedrukt."

Allerlaatste Papyrus	10/01 TOP
In april verschijnt bij Dupuis alvast in het Frans deel 33 van de reeks Papyrus. In feite had de reeks al moeten stoppen met deel 32, maar Lucien De Gieter perste er toch nog een extra album uit, zijn laatste. In Papyurs Pharaon (Farao Papyrus) wilde hij veel zaken stoppen die een herinnering zijn aan veel van wat hij maakte. Veel oudere personages komen er in voor. En zonder Papyrus te laten sterven, probeerde hij er wel een finaal punt achter te zetten. Hij wilde geen bruusk, wel een mooi en leuk einde. Zien we Papyrus dan werkelijk regeren als farao? Wat er daarna gebeurt met Papyrus laat De Gieter over aan uitgeverij Dupuis. Als zij er brood in zien om op een of andere manier nieuwe verhalen uit te brengen, dan is dat maar zo, maar 't zal in elk geval zonder De Gieter zijn. Dupuis is mede-eigenaar van het personage, al ziet de in de Egyptische oudheid gespecialiseerde stripmaker het niet gebeuren dat er effectief een afterlife is voor Papyrus. Voor een integrale uitvoering zijn er wel plannen, maar nog niet meteen.

Unieke Bill Watterson-catalogus	10/01 TOP
Met het stripfestival van Angoulême in aantocht publiceert uitgeverij Hors Collection net voordien, meerbepaald op 15 januari, de officiële catalogus van de tentoonstelling ter ere van de winnaar van de Grand Prix. Zoals je best wel weet, viel de eer deze keer Bill Watterson te eburt. De meeste aandacht naar de expo gaat dan ook naar zijn krantenstrip Casper en Hobbes. De expo is de eerste in zijn soort in Europa. In de catalogus fungeert Bill Watterson himself als gids. Hij deelt zijn gedachten en noemt zijn invloeden: George Herriman, Charles Schulz, Garry Trudeau, Pat Oliphant,... Voor het eerst laat hij zijn eerste tekeningen uit zijn studententijd zien. Hij buigt zch verder nog over weerkerende elementen in de strip zoals terug naar school, de verrassingsaanvalen van Hobbes, Spaceman Spiff, dinosauriërs, de Sunday pages,... Alle info en citaten kwamen tot stand dankzij een exclusief gesprek met de bejubelde stripmaker. Voor elke Watterson-fan is dit wellicht een must have.

Aanslag op Charlie Hebdo: Charb, Cabu, Georges Wolinski, Tignous en Philippe Honoré overleden	08/01 TOP
Gisterenmiddag, 7 januari, werden Frankrijk in het bijzonder en de hele wereld bij uitbreiding opgeschud door een extreem brutale aanslag op de redactie van het satirische weekblad Charlie Hebdo in hartje Parijs. Je hebt het nieuws via allerlei (sociale) media kunnen volgen. Er vielen twaalf doden onder wie vijf cartoonisten en tekenaars en twee politieagenten die instonden voor de bescherming van de meermaals met de dood bedreigde Stéphane Charbonnier (Charb), de voormalige directeur van het blad die gisteren omkwam. De andere vermoorde tekenaars zijn Jean Cabut (Cabu), Bernard Verlhac (Tignous), Philippe Honoré en Georges Wolinski van wie meerdere albums in vertaling verschenen. In 2005 won hij de Grand Prix van Angoulême. In één klap is satirisch Frankrijk op zijn scherpst gekortwiekt. De Nederlandse cartoonist Willem — de Grand Prix van Angoulême-winnaar van 2013 — zat nog op de trein op weg naar Charlie Hebdo om er een wekelijkse redactievergadering bij te wonen. De daders wisten hun moment uit te kiezen om zoveel mogelijk kopstukken uit te schakelen. De Frans-Algerijnse daders zijn ondertussen geïdentificeerd en opgejaagd. Ze kwamen afgelopen zomer terug uit Syrië en stelden nu een verbijsterende daad van terrorisme. Een ervan was in 2008 veroordeeld voor zijn lidmaatschap van een terroristische organisatie. Reacties van staatshoofden, collega-tekenaars en burgers bleven niet uit. Via sociale media wordt de aanslag scherp veroordeeld, al zijn er ook die hun genoegen uiten over het verlies van de tekenaars wiens werk ze niet lusten. "Je suis Charlie" ("Ik ben Charlie"), bovenstaande blijk van zowel solidariteit en medeleven met de slachtoffers en hun nabestaanden als een statement, passeerde in veelvoud. Verschillende betogingen of bijeenkomsten kwamen spontaan tot stand in Frankrijk en andere landen (ook in België en Nederland) waarbij een opgeheven vuist met potlood of balpen in de hand een symbool is voor de vrijheid van meningsuiting, een basisrecht waar Charlie Hebdo stevig op steunde maar er dikwijls voor werd afgestraft. Eerder was de redactie na het publiceren van Mohammed-cartoons al het slachtoffer van aanslagen met molotovcocktails en allerhande bedreigingen. Op juridisch gebied won het blad steeds het pleit. Met de ervaren rot Richard Malka (een in persvrijheid gespecialiseerde advocaat en tevens de scenarist van de advocatenserie De Orde van Cicero) had Charlie Hebdo op dat gebied niets te vrezen. Op dat gebied niet, nee. De officiële Facebookpagina van Charlie Hebdo won zienderogen honderdduizenden volgers. De teller staat op dit schrijven op meer dan 700.000. Ook het Front National, de extreemrechtse politieke partij in Frankrijk, lijkt garen te spinnen uit de aanslag om er zieltjes bij te winnen. Charlie Hebdo richt zijn pijlen evenwel op zowel links als rechts en al wat ertussen zit, zolang er maar mee gelachen kon worden. Het was 'm niet om het doelbewust schofferen te doen.

Integrales bij Dargaud, Dupuis en Casterman	08/01 TOP
In verschillende berichten hebben we 2015 al uitgeroepen als het jaar van de integrale. Ook Ballon Media doet zijn duit in het zakje. In april verschijnen er integrale edities van Zoo en Het Uitstel, in mei gevolgd door (nieuwe) integrales van Over de Grenzen van de Tijd... en Dracula. In mei wordt ook de integrale van Op Zoek naar de Tijdvogel herdrukt. De integrale van het tweeluik Over de Grenzen van de Tijd..., door Olivier Pont en Georges Abolin, is op alle gebied een nieuwe editie met nieuwe cover en nieuw dossier met onuitgegeven illustraties, voorstudies en schetsen. De eerste versie verscheen in 2005. De integrale van de Vrije Vlucht-trilogie Zoo van Frank Pé en Philippe Bonifay kent een extra dossier van zestien pagina's met een "poëtische mijmering" en uiteraard heel wat tekeningen die de show zullen stelen. Deze extra's zijn identiek als de Franse versie. Dat geldt ook voor het schetsdossier van zestien pagina's dat bij de integrale van Jean-Pierre Gibrats Vrije Vlucht-tweeluik Het Uitstel hoort. Van Gibrats tweeluik Elke Raaf Pikt verscheen in 2013 al een integrale uitgave. De Franse integrale van de trilogie Dracula bevatte een historisch-toeristische gids over de plaatsen die voorkwamen in Dracula. Hermann, Séra en Dany namen elk een album voor hun rekening op scenario van Yves H. dat zich telkens in een ander tijdperk afspeelde met een andere insteek over Dracula. Hermanns album belichtte de historische figuur Vlad Dracul uit de vijftiende eeuw, het literaire album van Séra had het over schrijver Bram Stoker (1847-1912) die de legende van de vampier voorgoed definieerde terwijl Dany zichzelf en zijn echtgenote portretteerde die ter plaatse in Transsylvanië de plaatsen gaat bezoeken waar Dracula opdook. Vier integrales om naar uit te kijken, en dit is dan nog alleen het aanbod van april en mei voor wat de uitgeverijen onder de koepel van Ballon Media betreft.

De eerste plaat van Bob Morane, nieuwe stijl	08/01 TOP
De voorbije jaren doken af en toe portretten op van de belangrijkste personages uit het Bob Morane-verhaal dat tekenaar Dimitri Armand en het scenaristenduo Luc Brunschwig en Aurélien Ducoudray aan het voorbereiden waren. Inmiddels gaf uitgeverij Le Lombard ook bovenstaande eerste pagina van het eerste album in een nieuwe reeks prijs die van Bob een moderne, eenentwintigste-eeuwse held moeten maken. We zien Bob zich in militair kostuum verantwoorden voor een tribunaal. Waarom en hoe het verder loopt komen we pas in oktober 2015 (Franse release) te weten. De Franse titel luidt Les Terres Rares. Het is het eerste deel van een tweeluik dat volgens de formule van Largo Winch, I.R.$. of Sisco wordt vervolgd met andere tweeluiken. Voor deze comeback in een nieuwe stijl moest de oorspronkelijke bedenker van de romanfiguur, Henri Vernes, nog wel overtuigd worden dat hij niet langer de stripverhalen moest/mocht schrijven. Het kostte uitgeefdirecteur Yves Schlirf naar verluidt vijf gesprekken met de 97-jarige (!) schrijver. De vertaling van de vorige reeks stopte Le Lombard in 2010 met deel 46. Daarna verschenen er nog twee albums in het Frans, getekend door Coria, terwijl er bij kleinere uitgeverijen andere, nooit vertaalde Bob Morane-reeksen bleven verschijnen.

Een nieuwe reeks van Henri Reculé en Stephen Desberg	08/01 TOP
In maart 2015 staat het eerste deel van de nieuwe Franse reeks Les Mille et Autres Nuits gepland bij Le Lombard. De auteurs zijn Henri Reculé en Stephen Desberg van wie we in september 2015 nog het negende en allerlaatste deel van Cassio te goed hebben. De toon van hun nieuwe reeks, waarvan er al drie staan gepland, wordt heel donker en is een aanvulling op de sprookjesverhalen van Duizend en Een Nacht met eigen bedachte hoofdstukken. Bekende figuren uit Duizend en Een Nacht zullen er ook in voorkomen, maar niet zoals je hen kent. Zulke figuren zijn Aladdin en Sinbad. Het mag volwassener en erotischer. Hoewel het een en al fantasie is, heeft Reculé zich grondig gedocumenteerd om geloofwaardige Oosterse elementen uit het jaar 1000 te presenteren. Hieronder zie je een screenshot van een plaat uit deel 1. Op enkele pagina's na heeft Reculé het album volledig op de computer getekend.

Feestjaar voor Suske en Wiske en Jommeke	06/01 TOP
Twee van de grootste series die de Lage Landen voortbrachten, vieren dit jaar een bijzondere verjaardag. Voor Standaard Uitgeverij betekent 2015 een feestjaar voor 70 jaar Suske en Wiske terwijl Ballon Media dit jaar in zal zetten op 60 jaar Jommeke. De invulling van hun respectievelijke feestprogramma is nog niet prijsgegeven, maar speciale uitgaven of andere manieren om een hommage te brengen aan het levenswerk en de nalatenschap van Willy Vandersteen en Jef Nys zijn vast wel te verwachten.

Na Kenya en Namibia komt Amazonia	06/01 TOP
In februari verschijn in het Frans het vijfde en laatste deel van het door Bertrand Marchal getekende en door Rodolphe en Léo geschreven Namibia. Die reeks is in feite het vervolg op de cyclus Kenya die Léo nog zelf tekende. Tegenwoordig worden cyclussen door auteurs, uitgeverijen en marketingmensen liever omschreven als "seizoenen" om aansluiting te vinden bij het jargon voor tv-reeksen. Vandaar dat we kunnen aankondigen dat Marchal, Rodolphe en Léo aan een derde seizoen werken die de titel Amazonia krijgt. Samen met het Franse Namibia 5 verschijnt er een herdruk van de integrale editie van Kenya die in 2012 ook in vertaling verscheen. Volgens de logica liggen integrales van Namibia en Amazonia ook nog in het verschiet, maar concreet zijn die aankondigingen nog niet, al zeker niet voor Amazonia dat nog uit de startblokken moet schieten.

Stripjaarrapport 2014: forse stijging, zelfs een record	03/01 TOP
Het is weer tijd voor onze jaarlijkse terugblik in cijfertjes. Striplijst 2014 is een laatste keer bijgewerkt. Als vanouds benadrukken wij dat dit ons overzicht is met in 2014 verschenen strips. Uitgaven in eigen beheer die niet via gangbare distributiekanalen worden verkocht of bijvoorbeeld enkel via (particuliere) webshops zal je er niet in terugvinden. Ook speciale gelimiteerde beursuitgaven ontbreken wel eens. We houden ook geen strip(informatie)tijdschriften bij. En we zijn nog steeds een Vlaamse website. Bepaalde titels (veelal Donald Duck-strips van Sanoma) die in Nederland in trek zijn, doen dat niet in Vlaanderen. Reeksen die Nederlanders hoegenaamd niet lusten en daar bijgevolg niet worden gedistribueerd, zie je op onze site daarentegen wel opgesomd. Beschouw dit alsjebieft niet als discriminatie, maar onthoud het wel als een (minimale) foutenmarge. En dan kunnen we nu aan de slag. De percentages in de volgende hoofdstukjes zijn afgerond tot één cijfer na de komma. We vergelijken ook telkens met de Franse markt op basis van het jaarrapport van Gilles Ratier (bron pdf). Totaal: een recordaantal effectief nieuwe strips 2014 is goed voor 1.270 stripuitgaven (inclusief gecommuniceerde herdrukken) bij 97 verschillende uitgeverijen. Na opeenvolgende stijgingen tot 2011 (1.350 strips) komen we in 2014 weer uit op het niveau van 2010 (1.265 strips). In 2012 en 2013 was er een dalende tendens met respectievelijk 1.221 strips en 1.103 strips. Pas sinds 2010 telden we SC- en HC-uitgaven van dezelfde titel als twee effectief verschillende uitgaven, wat ook correcter is. De stijging voor 2014 bedraagt 167 albums of +15,1%. Vorig jaar bedroeg de daling nog -9% en in 2012 -9,5% terwijl de jaren daarvoor een stijgende curve vertoonden: 2011 (+6,9%), 2010 (+9,3%) en 2009 (+11,8%). De stijging wordt mede veroorzaakt door een groter aantal uitgeverijen en partners die bereid zijn strips uit te geven: van 85 naar 97. Een topjaar was 2011 met 110 uitgeverijen en partners. Toch zal je weinig mensen vinden die jubelen bij wat men al jaren ervaart als overproductie. Voor striplezers/kopers is er te veel keuze en te weinig budget. Voor winkeliers zijn er te veel titels voor te weinig winkelruimte en te weinig afzet. Het wordt hen ook niet gemakkelijk gemaakt met minder toegestane winkelkortingen of hogere kosten. Voor uitgeverijen zijn het vooral hun concurrenten die te veel uitgeven. Het paradoxale is dat er bij elke beslissing van uitgevers om te stoppen met bepaalde series of om niet eens te beginnen aan het vertalen van series met een vermoedelijk potentieel er net zo goed negatief wordt gereageerd. Langs alle kanten van het spectrum weet men het beter ten overstaan van de andere partijen. Al goed dat er jaarlijks nog steeds een consensus is te vinden bij albums en reeksen die het goed blijven doen of die out of the blue weten te scoren. Het is een jaarlijks afwegen tussen risico's nemen en teren op bewezen successen. Nu alleen nog de uit de pan swingende verkoopprijzen aanpakken... De stijging komt overigens ook door een hoger aantal uitgebrachte ter zake doende herdrukken (van uitverkochte strips bij één bepaalde uitgever), heruitgaven (van oude strips bij een andere uitgever, al of niet met een nieuwe vertaling, lettering en cover) of facsimiles. Het zijn er 238 in totaal. In 2013 waren het er slechts 151. In 2012 (313), 2011 (346), 2010 (293) en 2009 (265) lag het telkens hoger. Ballon Comics maakte het grote verschil met maar liefst 74 opnieuw uitgebrachte titels van Jommeke. Standaard Uitgeverij volgt op de voet met 42 herdrukken van hun succesreeksen, maar toch voornamelijk van Suske en Wiske. Trekken we alle herdrukken van het effectieve aantal nieuwigheden af, dan geeft dat: 1.032 (2014), 952 (2013), 908 (2012), 1004 (2011), 972 (2010). Oftewel een stijging van +8,4% ten opzichte van 2013. Volgens onze telling zijn er bijgevolg nooit eerder zoveel effectief nieuwe strips verschenen als in 2014. Het aantal maanden met meer dan honderd verschenen strips is acht. Dat is een evenaring met het jaar 2011. Vorig jaar waren het er nog vijf, in 2012 zes. De traditioneel drukkere periode van maart tot juni is hersteld. Vorig jaar begon er in februari al een invasie. Oktober piekt met 172 strips. Ter vergelijking: In 2014 verschenen in Frankrijk 5.410 strips waarvan er 3.946 écht nieuw zijn en geen herdruk, een art book of vakliteratuur als boekuitgave. Het is opnieuw een stijging van +4,64% na de dip van 2013 (-7,3%) toen er voor het eerst in zeventien jaar een opgemerkte daling intrad. 349 verschillende uitgeverijen zorgden voor deze productie, zeventien meer dan het jaar daarvóór. Topuitgeverijen: 1 op 4 albums komt van Ballon Media Wie heeft in 2014 het meeste titels uitgebracht, herdrukken incluis? Per uitgeverij levert dat onderstaande top 10 op, tussen haakjes staat hun aantal uitgegeven strips met daarnaast de top 10 van 2013. Dit is géén top 10 van het aantal gedrukte of verkochte exemplaren of welke uitgeverij het best verkocht, het gaat om het strikt aantal uitgebrachte uitgaven waarbij één SC en één HC van dezelfde titel als twee uitgaven zijn geteld. 2014 1. Ballon Comics (102) 2. Standaard Uitgeverij (100) 3. Daedalus (84) 4. Dark Dragon Books (65) 5. RW Uitgeverij (63) 6. Silvester (61) 7. Saga Uitgaven (58) 8. Dupuis (53) 9. Strip2000 (49) 10. Arboris (45) 2013 1. Daedalus (94) 2. Standaard Uitgeverij (82) 3. Dupuis (65) 4. Ballon Comics (63) 5. Saga Uitgaven (61) 6. Dark Dragon Books (58) & Silvester (58) 7. Casterman (48) 8. Le Lombard (44) & Medusa (44) 9. Glénat (42) 10. Arboris (40) & Dargaud (40) Ballon Comics bekleedt dankzij het doorgedreven herdrukprogramma van de reeks Jommeke (74 herdrukken in 2014!) de eerste plaats. Standaard Uitgeverij publiceerde wat meer dan in het voorzichtige jaar 2013. Daedalus neemt wat gas terug, maar trek alle herdrukken bij de voornoemde uitgeverijen af en Daedalus staat op nummer 1 qua aantal effectief nieuwe strips. Andere uitgeverijen stabiliseren of hebben gesnoeid in het aanbod. Zo ging Ballon Media begin 2014 een partnership aan met Casterman nadat het al in zee ging met Glénat. Bij Casterman werd het aantal titels vervolgens teruggebracht van 48 naar 33 en bij Glénat van 42 naar 32. Medusa houdt het bescheidener met 20 titels tegenover de 44 in 2013. Strip2000 gaf in 2013 te kennen dat het de productie zou opschroeven naar een veertigtal titels. Ze houden meer dan woord, al telt een van hen titels wel voor tien door de tien verschillende coverversies van het album Op Missie. In 2015 willen ze nog meer vooruit en komt er met Gorilla een nieuw label bij. De opmerkelijkste klimmer is RW Uitgeverij. In 2013 was de comicvertaler nog goed voor 36 titels, nu voor 63 waardoor het op plaats 5 terechtkomt. Het komt daarmee in de buurt van Dark Dragon Books dat in 2014 haar vijfjarig bestaan vierde. Er zijn uitgeverijen die soms een coproductie aangaan met andere uitgeverijen of albums uitgeven onder een andere imprint of de exclusieve distributie verzorgen van andere uitgeverijen. En onder de koepel van Ballon Media bevinden zich meerdere uitgeverijen waarvan Ballon Comics, Dupuis, Dargaud, Le Lombard, Blloan en nu ook Glénat en Casterman de hoofdmoot uitmaken. Als we al die albums bij elkaar optellen, komen we aan onderstaand, gecumuleerd lijstje. Zowat een vierde van het totaalaanbod (nieuwe strips plus herdrukken) komt van de groep rond Ballon Media. 2014 1. Ballon Media (322) 2. Standaard Uitgeverij / Stribbel Strips (139) 3. Daedalus (84) 4. Dark Dragon Books (65) 5. RW Uitgeverij (63) 6. Silvester (61) 7. Saga Uitgaven (58) 8. Strip2000 (49) 9. Arboris (45) 10. Don Lawrence Collection (41) 2013 1. Ballon Media (272) 2. Daedalus (94) 3. Standaard Uitgeverij (82) 4. Saga Uitgaven (61) 5. Dark Dragon Books (58) & Silvester (58) 6. Casterman / Glad IJs / Jungle! (55) 7. Medusa (44) 8. Arboris (40) 9. RW Uitgeverij (36) 10. Oog & Blik | De Bezige Bij (35) Ter vergelijking: In Frankrijk vertegenwoordigt de top 3 van de meest producerende uitgeverijgroepen, zijnde Média-Participations (het equivalent van Ballon Media), Delcourt / Soleil en Glénat, samen 36,23% van alle gepubliceerde titels. Dat is bijna exact hetzelfde percentage (36,3%) als het Nederlandstalig belang bij slechts twee groepen: Ballon Media en Standaard Uitgeverij (inclusief de luxes die het in samenwerking met Stribbel Strips produceert). Delcourt / Soleil gaat met 778 uitgebrachte titels in het Frans Média-Participations (762) en Glénat (420) vooraf. Nochtans bracht Delcourt / Soleil 46 strips minder uit dan in 2013. Média-Participations en Glénat gaven er respectievelijk 23 en 13 meer uit. De groep Madrigall (met onder meer Gallimard, Casterman, Futuropolis, Fluide Glacial en andere) valt terug van de vierde naar de zesde plaats met 248 titels. De groepen Panini (273) en Hachette (258) komen ertussen. Hard, luxueus, verzameld en integraal Het percentage HC/SC daalt een beetje, maar niet in aantallen. In effectieve aantallen zijn er 533 hardcoveralbums verschenen, goed voor 41,9%. Vorige jaren bedroeg dat percentage 44,8% (in 2013 met 495 HC's), 40,4% (2012) en 37,3% (2011). We moeten andermaal concluderen dat er dan wel meer strips worden uitgebracht, maar dat betekent niet dat er ook meer van worden verkocht. Elk jaar opnieuw proberen we je duidelijk te maken dat dit de economische realiteit is. Door het teruglopen van het aantal kopers moet er meer in hardcover verschijnen om aan dat kleiner geworden publiek nog hoegenaamd strips te kunnen slijten. Een vicieuze cirkel, want de hogere prijzen voor hardcovers werken die terugloop nog meer in de hand. Op de koop toe schiet de prijs voor een softcover meer en meer uit naar 9, zelfs 10 euro, met enkele eurocentjes afgerond naar boven. 91 uitgaven van deze hardcovers zijn luxes. Distributeur Stribbel Strips brengt in samenwerking met Standaard Uitgeverij luxes in tweevoud uit van Suske en Wiske, De Rode Ridder, De Kiekeboe, Amoras en sinds 2014 ook van de nieuwe spin-off J.Rom - Force of Gold. Alle albums van Arcadia verschijnen ook telkens in een luxeversie. In 2013 verschenen er nog 58 luxes. In 2012 verschenen 43 luxe-uitgaven, quasi hetzelfde als in 2011 (42) en 2009 (43). In 2010 verschenen er 35. In 2014 verschenen 24 verzamelboxen of -banden (strips die bij elkaar gehouden worden met een kartonnen omhulsel, ook wel sleeve genoemd). In 2013 waren dat er amper 14. In 2012 plooiden de uitgevers 53 boxen in elkaar, in 2011 waren het er 57. Integrale edities klokken we in 2014 vast op 44, een quasi evenaring van 2013 toen er 47 verschenen. Onder de noemer integrales tellen we (pocket)bundelingen, thematische specials en tutti quanti ook mee. Zoals je in onze nieuwsrubriek al kon lezen mogen we ons in 2015 verwachten aan een tsunami van integrales. Arboris zette op de valreep van 2014 nog de toon met integrales van Baard en Kale, De Beverpatroelje en Tanguy en Laverdure. Saga Uitgaven, Sherpa, Bonte, Ballon Media en Standaard Uitgeverij hebben hun eigen projecten. 2015 wordt het jaar van de integrale én van de comeback van klassieke helden als Corto Maltese, Rik Ringers, Steven Sterk en Bob Morane. Ter vergelijking: Franse integrales zijn een wezenlijk en lucratief onderdeel geworden voor de grotere uitgeverijen. Liever dan het herdrukken van oudere titels, geeft het hele reeksen opnieuw uit in integrales. In winkels en supermarkten worden die gepresenteerd als nieuwe titels. De integrale met de grootste Franse oplage was Blake en Mortimer: Het Geheim van de Zwaardvis op 15.000 exemplaren. De Smurfen 2 (14.000), Robbedoes en Kwabbernoot 15 (12.000), Luc Junior door Albert Uderzo en René Goscinny (10.000) en vier XIII-integrales (elk 10.000) voeren de boventoon. Manga's zo goed als verdwenen, comics nog meer in opmars Xtra bracht twee titels uit van Gen Barrevoets in Hiroshima en dat is het dan wel, hé, qua manga's in het Nederlands. Casterman en Uitgeverij L waagden zich helaas weer niet aan nieuwe vertalingen van (oudere) strips van respectievelijk Jirô Taniguchi en Osamu Tezuka. In 2013 verschenen er nog 17 manga's. Het is niet dat er geen publiek voor is, maar het is veel te klein voor een uitgever om in de meeste gevallen toch te laat op de kar te springen. Vlaamse mangaliefhebbers vinden sneller hun gading in het Franstalig aanbod terwijl Nederlanders over het algemeen manga's in het Engels proberen te lezen. Ter vergelijking: In Frankrijk verschenen er 1.576 manga's, welgeteld één titel meer dan in 2013. Het manga-aandeel in de totale stripproductie blijft stabiel op 39,94% tegenover 39,9% in 2013. RW Uitgeverij en Dark Dragon Books leggen zich (voornamelijk) toe op het vertalen van comics terwijl Silvester kan teren op het succes van Walking Dead, maar bij hen tellen we ook Prins Valiant mee. Het aantal vertaalde comics of vertalingen van oorspronkelijk in de Verenigde Staten verschenen (licentie)strips of graphic novels in 2014 bedraagt 109 oftewel 8,5% van het totaal aantal verschenen strips. In 2013 verschenen er nog 72 dergelijke albums, toen goed voor 6,5%. Ter vergelijking: In Frankrijk verschenen er 431 (vertaalde) comics tegenover 461 in 2013. In percentage van de totale productie uitgedrukt, gaat het om 10,92% tegenover 11,84% in 2013. Blake en Mortimer op kop, maar alle oplages staan onder druk Boek.be en GfK mogen enkel een wekelijkse boekenverkooptop bijhouden als het de oplagecijfers niet aan derden doorgeeft. Daar kunnen wij dus niets mee aanvangen in dit hoofdstukje. Laten we meteen overgaan tot de cijfers van de Franse topverkopers. Deze zijn ook gebaseerd op wat GfK verzamelt. Het aantal vermelde exemplaren slaat op de gedrukte oplage. De grote interpretatiefout is dat dit gelijk staat aan de verkochte oplage, maar niets is minder waar. Tot bijna de helft (en soms zelfs gevoelig meer) van de oplage wordt achteraf geretourneerd door de diverse verkooppunten. Dat was al enkele jaren aan de gang tot de uitgevers inzagen dat ze hun eerste drukken in een bescheidener oplage moesten uitbrengen. Herdrukken is altijd mogelijk, hoewel er dan vaker wordt geopteerd voor een integrale editie eens er cyclussen of reeksen compleet zijn. 1. Blake en Mortimer 23 (430.000 exemplaren) 2. Joe Bar Team 8 (350.000) 3. Largo Winch 19 / Le Chat 19 (350.000) 4. Lucky Luke 6 (270.000) 5. Happy Parents (220.000) 6. XIII 23 (210.000) 7. Les Légendaires 17 (180.000) 8. Kid Paddle 14 (160.000) 9. Boule & Bill 35 / L'Arabe du Futur / Les Légendaires Origines 3 / Les Sisters 9 (150.000) 10. Les Blagues de Toto 11 (140.000) Hierboven zie je de top 10 van de grootste, Franse oplages opgesomd. Daarna volgen onder meer De Blauwbloezen 58 (130.000), De Smurfen 32 (120.000, getekend door Vlaming Jeroen De Coninck), Ik, René Tardi 2 (120.000), XIII Mystery 7 (120.000), Cédric 28 (115.000), Game Over 12 (115.000), De Schorpioen 11 (107.000), Enki Bilals La Couleur de l'Air (100.000), Krasse Knarren 1 (100.000) en Magasin Général 9 (100.000). De klassieke, Franco-Belgische reeksen blijven dus stevig vertegenwoordigd in de verkooplijsten. In het Nederlands is die rol weggelegd voor de zogenoemde familiestripreeksen van Standaard Uitgeverij, met Amoras en J.Rom - Force of Gold als voorlopige versterking, en Jommeke. Voor een keertje kunnen we de evolutie van de Franse oplagecijfers van de populairste series eens naast elkaar leggen. Klik op de afbeelding hiernaast en vergelijk de oplages van tientallen bestsellers sinds 2000. De dalingen zijn werkelijk ontluisterend. Manga's en comics worden in het Frans in aparte oplageoverzichten vermeld. Ook in het Frans scoort Walking Dead met drie delen die weliswaar telkens zakten in oplage van 120.000 naar 100.000 exemplaren. Daarna volgen komische reeksen als The Simpsons en Garfield. Het traditionele mangatrio Naruto, One Piece en Fairy Tail circuleren rond respectievelijk 180.000, 165.000 en 90.000 exemplaren per uitgebracht nummer in 2014. Van Naruto en One Piece kwamen er elk vier nieuwe delen uit, van Fairy Tail zeven. Als we die oplages samentellen per reeks komen we aan 720.000 exemplaren (Naruto), 660.000 (One Piece) en 630.000 (Fairy Tail). Stabilisering van investering in eigen talent De verhouding tussen vertaald werk en strips van Vlaamse en Nederlandse origine nemen we ook steeds graag onder de loupe. Inclusief herdrukken komen we in 2014 uit op een reuzestapel van 531 albums, omgerekend 41,8% van de totale stripproductie. In 2013 lagen de investeringen in eigen talent lager met 346 albums oftewel 31,9% van het totaal aantal titels, herdrukken incluis. De jaren voordien bedroegen de percentages 39,9% (2012), 39,1% (2011), 42,5% (2010) en 39,9% (2009). Eigenlijk kunnen we de evolutie van het percentage samenvatten als een stabilisering van de meeste voorgaande jaren, uitgezonderd 2013 toen er minder herdrukken van oudere titels van familiestripreeksen werden uitgegeven. By the way, als we de honderden vertalingen van comics en manga's in het Frans buiten beschouwing laten, doen alleen Italiaanse strips het beter dan van oorsprong Nederlandstalige strips op de Franse markt. Maar dat aantal is in het totaalplaatje te verwaarlozen. 93 van oorsprong Italiaanse strips kregen een vertaling tegenover 46 Nederlandstalige. In 2013 waren dat er nog 16. Het Brusselse uitgeverijtje BD Must neemt het leeuwendeel voor zijn rekening met vertalingen van Franka, Apostata, Betty & Dodge en January Jones. Dirkjan, Amoras en Het Godvrrgeten Eiland vonden hun weg naar de Zwitserse uitgeverij Paquet. Wel te onthouden is dat er in 2014 nooit eerder zoveel van oorsprong Nederlandstalige strips in het Frans verschenen in de laatste veertien jaar. We vermoeden alleen dat het Franse rapport, dat als bron diende voor dit overzicht, geen rekening hield met de Franse vertalingen van Suske en Wiske en Junior Suske en Wiske die alleen in Wallonië worden gedistribueerd. Maar dat extra aantal blijft elk jaar sowieso quasi gelijk. Digitale strips: ingedommeld enthousiasme en geen overdonderend bereik van een jonger publiek Sinds 2014 gingen Ballon Media en Standaard Uitgeverij met YIEHA een samenwerkingsverband aan om vooral hun back catalogue via een digitaal platform aan te bieden. Het platform is nog in testfase, maar we verwachten vooralsnog geen pijnlijke klap voor de verkoop van de papieren dragers in stripwinkels en supermarkten. Het Franse jaarrapport besluit dat de digitale verkoop moeite heeft om zijn klauwen te slaan op de stripmarkt. Het enthousiasme van uitgevers én auteurs is ingedommeld. Auteurs erkennen dat er momenteel geen verdienmodel mogelijk is. Er bestaan heel wat initiatieven, maar door een gebrek aan financiën blijft het wachten op de werkelijk innovatieve (en lucratieve) formule. Ondertussen blijft men voortdurend sleutelen aan de manier van aanbieden en de frequentie ervan. In de meeste gevallen wordt de digitale verkoop beschouwd als een plan B voor papieren uitgaven. De digitale totaalverkoop van alle Franse boeken, inclusief strips, ligt tussen de 3 en 4%. 99% van het Franse digitale stripaanbod is in handen van distributeur Izneo met een catalogus van nauwelijks tienduizend titels. Door een censuurgeval schrapte het uit voorzorg duizenden striptitels uit het aanbod. Net zoals in 2013 zijn er ongeveer 300.000 betalende downloads geregistreerd. Een Franse studie uit mei 2014 legt overigens een ander pijnpunt bloot. Het beoogde jonge publiek bereikt men er niet echt mee. 59% van de downloads gebeurt door lezers van 30 tot 50 jaar. De groep 18 tot 30 jaar is goed voor 18% downloads... betalende downloads voor alle duidelijkheid! Wellicht weten jongeren beter hoe ze via andere wegen hun veelal digitale manga's moeten downloaden. Verdiensten voor auteurs Het Franse jaarrapport stelt dat er 1.411 Europese auteurs van in Frankrijk gepubliceerde albums kunnen leven van hun werk. Dat zijn er 81 minder dan in 2013. Helaas verdient de helft van die auteurs minder dan het Franse minimuminkomen dat in 2014 werd vastgelegd op 1.113 euro netto. Heel wat tekenaars moeten hun inkomen aanvullen via andere activiteiten. 170 van hen zijn trouwens vrouwen en 253 zijn scenaristen zonder dat ze zelf hun verhalen tekenen. 180 inkleurders maken hier ook deel van uit. 2012 was een topjaar met 1.510 auteurs die een inkomen die naam waardig konden voorleggen. Vorig jaar stelden we nog de Vlaamse digitale magazines Strike (voor jongeren) en Stroke (voor volwassenen) aan je voor in ons overzicht. De elkaar per week afwisselende magazines van de Stripgilde hadden de handicap dat ze nog steeds niet te koop zijn via Apple, wel via Android. Bovendien draaide het Vlaams Fonds voor de Letteren de geldkraan voor Strike dicht waardoor voortaan enkel de in Stroke publicerende auteurs op een vergoeding konden rekenen. Hoeveel abonnees er inmiddels zijn, is nog niet geweten. Hoofdredacteur Peter Moerenhout schat het op "enkele tientallen". Van gesubsidieerde strips op papier kan je tenminste nog een minimum van een paar honderd exemplaren verkopen. Peter Moerenhout houdt er zich naar eigen zeggen in Stripgids 40 niet mee bezig: "Ik maak iets waar ik trots op ben, en daar houdt het op voor mij." Fijn signaal voor de welbestede subsidies zolang het een resultaat oplevert waar tenminste een hoofdredacteur "trots" op kan zijn. Moerenhout stelt er nog wel tegenover: "De komende jaren gaan we dat geld nodig hebben om het publiek en ons netwerk uit te bouwen, en om het tijdschrift beter in de markt te plaatsen." Ter vergelijking: Van de digitale versie van Humo is er amper een verkoop van 246 exemplaren per nummer tegenover 180.000 exemplaren van het papieren weekblad, waarvan de oplage weliswaar ook in vrije val is. Voormalig hoofdredacteur Guy Mortier hoorden we in het tv-programma Alleen Elvis Blijft Bestaan dat Humo er al vroeg in de jaren 1990 bij was met een eigen website. Mortier voegde eraan toe dat het toen al niets opbracht en nu nog steeds niet. Een gratis te bezoeken website met reclamebanners is nog geen te betalen app, maar je snapt het plaatje vast wel. Het is een contradictie dat je nu zelf op een website leest hoe marginaal de digitale verkoop of het bereik via digitale wegen vooralsnog is in vergelijking met de papieren beleving. We willen echter niet blind zijn voor de evolutie. De oplages van zowat alle kranten en tijdschriften zakken kwartaal na kwartaal. Strips houden volgens de semesterrapporten van Boek.be integendeel stand of durven het al eens beter te doen. Sterker zelfs: in de laatste rapporten blijkt dat ze op hun eentje de algemene boekenverkoop in Vlaanderen helpen opkrikken waardoor het positief gekleurde totaalpercentage heel goed is in vergelijking met heel wat Europese landen. Het moet nu trouwens wel lukken dat de Excellijsten die we van Boek.be ontvangen met de algemene verkooptop 100 sinds enkele weken een extra sheet heeft om ook nog een top 100 te kunnen geven waaruit het vijfentwintig- tot dertigtal strips uit de lijst is geweerd. In de marge van het verdwijnen van de Vlaamse poot van literair uitgever De Bezige Bij (een onderdeel van WPG waartoe ook Standaard Uitgeverij behoort) vingen we op dat de gemiddelde oplage van een Nederlandstalige roman amper tussen de 700 en 800 exemplaren bedraagt. Voor een kleinere stripuitgeverij is dat onvoldoende om ermee uit de kosten te komen als het een softcover betreft. Hardcovers worden doorgaans aan een lagere oplage dan dat gedrukt. Met zo'n verkochte hardcoveroplage zouden deze uitgeverijen gebeiteld zitten. Bij een grotere speler als Standaard Uitgeverij acht men een stripreeks daarentegen niet langer rendabel als er tegenwoordig minder dan... 20.000 exemplaren van worden verkocht! Het grotere personeelsbestand en de aandeelhouders brengen extra gewicht aan de debetzijde in de schaal. Een niet-gesubsidieerde strip moet dus beduidend beter zijn best doen om op te brengen. Anyway, als je nog eens trendwatchers de teloorgang van het papier hoort prediken, denk er dan alsjeblieft altijd bij dat het voor strips de eerste jaren nog niet dezelfde weg opgaat als voor andere literatuur. Met de vergrijzing en het wegvallen van de babyboomers, het kapitaalkrachtige publiek dat de verzamelmarkt in stand houdt en een groot deel van het strippubliek vormt, voorzien we wel een negatieve kentering. De beste strips van 2014 En nu is het aan jou. Welke tien albums van 2014 vond jij eruitspringen? Welke zijn de beste? Doe mee aan deze topwedstrijd en help ons weer om de smaak van het publiek te peilen. Jouw mening, toegevoegd aan de mening van andere lezers, vinden we de belangrijkste van allemaal. (Bron Franse gegevens: Gilles Ratier — ACBD, december 2014)